یک عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی، خبر داده است که طرح استیضاح محمدجواد ظریف، وزیر خارجه دولت حسن روحانی روز سهشنبه ششم آذر، با ۲۴ امضا به هیئت رئیسه مجلس ارائه شده است.
این موضوع را خبرگزاری ایسنا به نقل از علیاصغر یوسفنژاد گزارش کرد.
در صورت اعلام وصول این طرح، محمدجواد ظریف نخستین وزیر خارجه جمهوری اسلامی است که در دوران تصدی خود توسط مجلس استیضاح میشود.
آن طور که آقای یوسفنژاد به ایسنا خبر داده، استیضاح محمدجواد ظریف در قالب ۱۱ محور تهیه شده است که از جمله این موارد «اتخاذ مواضع ناصواب در مورد پولشویی» است.
استیضاحکنندگان همچنین وزیر خارجه جمهوری اسلامی را به «بیتوجهی به اقتصاد در دیپلماسی کشور»، «استفاده از سفیران ناکارآمد»، «عدم توجه به توسعه روابط با کشورهای آسیایی، آفریقایی، و آمریکای لاتین»، «تهدید بنیه دفاعی کشور»، و «عدم تأمین منافع ملی در قراردادهای منعقدشده» متهم کردهاند.
علی اصغر یوسفنژاد همچنین به ایسنا گفته است که هیئت رئیسه مجلس، طرح استیضاح آقای ظریف را به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی ارجاع خواهد داد.
جنجال بر سر پولشویی
اظهارات چند هفته پیش محمدجواد ظریف مبنی بر وجود پولشویی گسترده در ایران، واکنشهای گستردهای را به دنبال داشت و نخستین بار در واکنش به همین اظهارات بود که یک نماینده مجلس از تلاش برای «استیضاح» وزیر خارجه ایران خبر داد.
آقای ظریف روز ۲۱ آبان، در سخنانی دلیل «فضاسازیها» علیه لوایح مرتبط با پولشویی در ایران را «منافع اقتصادی دهها هزار میلیارد تومانی» برخی افراد ارزیابی کرده و گفته بود که هزینه یک مورد از این «فضاسازیها» برابر با «بودجه وزارت خارجه» است.
او در گفتوگویی به وبسایت خبری خبرآنلاین، تأکید کرده بود که میزان بالای پولشویی در ایران «یک واقعیت است» و از این وضعیت «خیلیها نفع میبرند».
وزیر خارجه ایران اضافه کرده بود «کسانی که گردش مالی یک معاملهشان ۳۰ هزار میلیارد تومان است، آن قدر توان مالی دارند که مبلغی برابر با کل بودجه وزارت خارجه را صرف یک مورد فضاسازی بکنند» و این وزارتخانه توان مقابله با این «فضاسازیها» را ندارد.
این گفتهها، انتقادهای بسیاری را در میان محافظهکاران برانگیخت تا جایی که صادق لاریجانی، رئیس قوه قضائیه سخنان آقای ظریف را به «خنجری در قلب نظام» تشبیه کرده و گفته که در صورت وجود این پدیده، چرا این موضوع به این نهاد ارجاع داده نشده است.
پس از آن در روز ۲۹ آبان حسینعلی حاجی دلیگانی، عضو فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس در گفتوگو با ایرنا از تدوین درخواست استیضاح وزیر امور خارجه خبر داد و یادآور شد که این درخواست «به دلیل ارائه نکردن مدارک» در مورد پولشویی تدوین شده است.
نخستین استیضاح یک وزیر خارجه
اگر روند استیضاح آقای ظریف که اکنون در آستانه ارجاع به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی است، نهایی شود او نخستین وزیر خارجه جمهوری اسلامی خواهد بود که با استیضاح روبهرو میشود.
به جز سالهای ابتدایی استقرار جمهوری اسلامی و دوره فعالیت دولت موقت و شورای انقلاب که وزارت خارجه در دورههایی کوتاه مدت بین چند چهره سیاسی دست به دست شد، از زمان تشکیل دولت محمدعلی رجایی در دوره ریاست جمهوری ابوالحسن بنیصدر تا کنون، چهرههای معدودی تصدی این وزارتخانه حساس را به عهده داشتهاند.
از آن زمان میرحسین موسوی، علیاکبر ولایتی، کمال خرازی، منوچهر متکی، علیاکبر صالحی و نهایتاً محمدجواد ظریف شش چهره سیاسی هستند که از ابتدای دهه ۶۰ شمسی، به عنوان وزیر خارجه مشغول کار بودهاند.
در این میان علیاکبر ولایتی نزدیک به ۱۶ سال در دولتهای میرحسین موسوی و اکبر هاشمی رفسنجانی وزیر خارجه بود، و دوره وزارت کمال خزاری نیز به مدت ۸ سال در دو دولت محمد خاتمی به درازا کشید.
اما در ۳۷ سال گذشته تنها دو وزیر خارجه دوره مسئولیت خود را به پایان نبردهاند؛ میرحسین موسوی که چند ماه پس از تصدی وزارت خارجه به عنوان نخستوزیر معرفی شد، و منوچهر متکی که در نخستین سال از دولت دوم محمود احمدینژاد پس از پنج سال وزارت از کار برکنار شد.