آمارهای رسمی شرکای اصلی ایران در آسیا و اروپا حاکی از افت چشمگیر تجارت آنها با ایران در هفت ماهه سال جاری میلادی است.
نهاد آماری کمیسیون اروپا، یورواستات، در تازهترین گزارش خود میگوید اتحادیه اروپا طی نیمه اول سال جاری میلادی ۱.۸۹ میلیارد یورو صادرات به ایران داشته که نسبت به دورههای مشابه پارسال و سال ۲۰۱۸ به ترتیب ۵.۵ درصد و ۵۸ درصد افت داشته است.
صادرات ایران به ۲۷ عضو اتحادیه اروپا نیز به ۳۴۷ میلیون یورو رسیده که نسبت به دور مشابه پارسال نزدیک چهار درصد و نسبت به دور مشابه سال ۲۰۱۸ بیش از ۹۴ درصد افت داشته است. صادرات ایران به اتحادیه اروپا در نیمه اول سال ۲۰۱۸ بیش از شش میلیارد یورو بود که ۱۷ برابر دور مشابه امسال است.
بیشتر در این باره: آمار متناقض حسن روحانی درباره آسیب ناشی از شیوع کرونا بر اقتصاد ایرانبیش از ۴۰ درصد صادرات کل ۲۷ عضو اتحادیه اروپا به ایران توسط آلمان انجام شده است. این کشور در نیمه اول امسال بیش از ۸۰۰ میلیون یورو صادرات به ایران انجام داده که نسبت به دور مشابه پارسال ۲۱ درصد رشد داشته است، اما نسبت به دور مشابه سال ۲۰۱۸ افتی ۴۰ درصدی نشان میدهد.
آمارهای گمرکی چین، مهمترین شریک تجاری ایران نیز نشان از افت ۶۱.۵ درصدی واردات این کشور از ایران طی هفت ماهه سال جاری میلادی دارد.
گزارش ماهانه جدید گمرک چین که روز دوم شهریورماه منتشر شد، میگوید طی ماههای ژانویه تا ژوئیه، واردات این کشور از ایران سه میلیارد و ۵۳۰ میلیون دلار بوده است. صادرات چین به ایران نیز در این بازه زمانی نسبت به دور مشابه پارسال ۶.۳ درصد کاهش یافته و به پنج میلیارد و ۱۲۰ میلیون دلار رسیده است.
بدین ترتیب، تراز تجاری دو کشور با اختلاف چشمگیری به نفع چین است.
قبل از تحریمهای آمریکا، کل صادرات ایران به چین در سال ۲۰۱۸ حدود ۲۱ میلیارد دلار و وارداتش از چین ۱۴ میلیارد دلار بود و تراز تجاری به اختلاف چشمگیری به نفع ایران بود.
بیشتر در این باره: افت «۴۰ درصدی» صادرات غیرنفتی چهار ماهه ایراناما بخش عمده صادرات ایران به چین شامل نفت خام بود و بعد از تحریمهای آمریکا، چین خرید نفت از ایران را به شدت کاهش داد و آمارهای ماه ژوئن نشان میدهد نفتی از ایران نخریده است، اگرچه شرکتهای ردیابی نفتکشها مانند کپلر و تانکر ترکرز گزارش دادند یک محموله نفتی ایران تحت نام «نفت ونزوئلا» و با یک کشتی هندی در همین ماه به صورت پنهانی راهی چین شده و نزدیک به دو میلیون بشکه نفت تحویل این کشور داده است.
گمرک چین هنوز آمارهای تفصیلی تجارت با ایران را منتشر نکرده و معلوم نیست آیا در ماه ژوئیه مستقیماً نفتی از ایران خریده یا نه، اما شرکت کپلر قبلاً به رادیو فردا گفته بود دو نفتکش ایرانی در ماه ژوئیه ۳.۷ میلیون بشکه نفت تحویل چین دادهاند.
هند نیز گزارش جدید گمرکی منتشر کرده که نشان میدهد صادراتش به ایران در نیمه اول سال جاری میلادی ۴۶ درصد افت داشته و به زیر ۱.۴ میلیارد دلار رسیده است. واردات هند از ایران نیز با افتی ۹۴ درصدی به ۱۲۴ میلیون دلار سقوط کرده است.
آمارهای کره جنوبی نشان میدهد که در هفت ماهه سال جاری میلادی ۱۰۵ میلیون دلار صادرات و کمتر از ۷ میلیون دلار واردات از ایران داشته است. در دور مشابه پارسال این کشور ۲۸۲ میلیون دلار صادرات و بیش از ۲.۱ میلیارد دلار واردات از ایران داشت.
بیشتر در این باره: افت چشمگیر تجارت خارجی ایران با شرکای اصلی در پنج ماه نخست ۲۰۲۰گمرک ژاپن نیز میگوید در نیمه اول سال ۳۷ میلیون دلار صادرات و ۱۹ میلیون دلار واردات از ایران داشته است. نیمه اول پارسال ژاپن ۲۸۷ میلیون دلار صادرات و حدود یک میلیارد و ۱۷۳ میلیون دلار واردات از ایران داشت.
دیگر شریک تجاری عمده ایران ترکیه است که در نیمه نخست سال ۴۶۸ میلیون دلار واردات از ایران داشته است، در حالی که این رقم در دور مشابه پارسال حدود ۳.۷ میلیارد دلار بود. در شش ماهه اول سال جاری میلادی، صادرات ترکیه به ایران بیش از ۸۴۳ میلیون دلار بوده که نسبت به دور مشابه پارسال حدود ۴۰ درصد افت نشان میدهد.
دیگر شرکای عمده تجاری ایران امارات، عراق و افغانستان هستند، اما گزارشی درباره عملکرد تجاری خود با ایران منتشر نکردهاند.
اما آمارهای چهارماهه ابتدایی سال جاری خورشیدی گمرک ایران نشان میدهد کل صادرات غیرنفتیاش نسبت به دور مشابه پارسال ۴۰ درصد افت داشته و به ۸.۷ میلیارد دلار رسیده است.
چین، عراق، امارات، افغانستان و ترکیه رویهمرفته سهمی ۷۷ درصدی در کل صادرات غیرنفتی ایران داشتهاند. چین، امارات، ترکیه هند و آلمان نیز رویهمرفته ۷۱ درصد سهم در کل واردات ایران داشتهاند.