عربستان خواهان مقابله جامعه جهانی با «زیاده‌روی‌ها» و «نقض تعهدات هسته‌ای» به دست ایران شد.
به گزارش روزنامه رسمی عربستان، عبدالله بن خالد بن سلطان، نماینده دائم این کشور در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین که در اجلاس شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سخن می‌گفت، بر اهمیت کار کردن روی یک توافق جامع و بین‌المللی بر سر برنامه هسته‌ای ایران تاکید کرد.
در این اجلاس بحث و مذاکره پیرامون راستی‌‌آزمایی صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل در جریان است.
نماینده عربستان در بخش دیگری از سخنانش خواستار تلاش جامعه جهانی برای عاری‌شدن خاورمیانه عاری از سلاح‌های هسته‌ای شد. او این مسیر را تضمینی برای امنیت جامعه جهانی دانست.
وی گفت توافق جدید جامعی باید حاصل شود که به طور دائمی هم برنامه هسته‌ای ایران و هم سایت‌های نظامی آن را پایش و کنترل کند و اگر ایران نقض تعهدی کرد، تحریم‌های بین‌المللی سریع و در کوتاه‌ترین زمان بر ایران اعمال شود.
وی همچنین گفت بعد از امضای برجام، ایران به اقدامات خرابکارانه و ناامن کردن همسایه‌ها ادامه داده و امنیت منطقه را به خطر انداخته است.
به گفته عبدالله بن خالد، رفتار ایران طی ۴۰ سال گذشته خشونت‌آمیز و تهاجمی بوده و آخرین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز نشان می‌دهد که ایران برجام را نقض کرده است.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز دوشنبه، ۱۸ شهریور، تأیید کرد ایران که تاکنون چند مرحله تعهدات هسته‌ای خود را کاهش داده است، سرگرم نصب سانتریفیوژهای پیشرفته است و با این کار تعداد سانتریفیوژهای پیشرفته ایران برای غنی‌سازی اورانیوم «دو برابر» می‌شود.
در پی خروج دولت آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران، جمهوری اسلامی نیز که می‌گوید نتوانسته به اندازه کافی از این توافق بهره بگیرد به کاهش مرحله به مرحله تعهدات برجامی خود اقدام کرده است.
دولت عربستان همواره درباره برنامه هسته‌ای ایران رویکرد منتقدانه‌ای داشته است.
اردیبهشت پارسال مقامات سعودی گفته بودند اگر ایران به بمب هسته‌ای دست یابد، عربستان نیز اقدام به تولید آن خواهد کرد.
عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان نیز دوشنبه، ۱۸شهریور امسال گفت این کشور قصد دارد برای تأمین سوخت لازم برای نیروگاه برق هسته‌ای خود، در آینده اقدام به غنی‌سازی اورانیوم کند.
عربستان قرار است در همین زمینه با ساخت دو رآکتور هسته‌ای، گام‌های اولیه را بردارد.
عربستان سال گذشته پروژه ساخت نخستین رآکتور تحقیقات هسته‌ای خود را افتتاح کرد. پیش از آن نیز یک مقام سعودی گفته بود ریاض در نظر دارد استخراج اورانیوم داخلی را آغاز کند.
عربستان بزرگ‌ترین صادرکننده نفت جهان است، اما می‌گوید در پی تنوع سبد انرژی مصرفی خود است.
این کشور به‌دنبال ساخت ۱۶ نیروگاه اتمی تا ۲۰-۲۵ سال آینده است. انجمن جهانی انرژی هسته‌ای، هزینه این کار را بیش از ۸۰ میلیارد دلار را برآورد کرده است.
قرار است این کشور سال آینده برای ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای مناقصه اعلام کند و گزارش‌ها حاکی است شرکت‌های آمریکایی، روسی، کره جنوبی، چینی و فرانسوی وارد مذاکرات مقدماتی با دولت ریاض شده‌اند.
نیروگاه‌های هسته‌ای معمولا به سوخت اورانیوم ۵ درصد غنی‌شده نیاز دارند، اما با افزایش غلظت آن می‌توان به ساخت بمب اتمی اقدام کرد.
در همین حال خبرگزاری رویترز نوشت برنامه غنی‌سازی اورانیوم می‌تواند مذاکرات عربستان با شرکت‌های آمریکایی برای توسعه نیروگاه‌های هسته‌ای را پیچیده کند.
دان برولیت، معاون وزیر انرژی آمریکا، اعلام کرده است که شرکت‌های آمریکایی مایل هستند در ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای عربستان مشارکت کنند و برای این کار، تنها عربستان لازم است متعهد شود که بمب اتمی نخواهد ساخت.
رویترز می‌نویسد به اطلاعاتی دست یافته که نشان می‌دهد عربستان مایل نیست در قرارداد ساخت نیروگاه‌ها، دریافت تکنولوژی غنی‌سازی اورانیوم را نادیده بگیرد.
پیش از این نیز گزارش‌هایی منتشر شده بود که می‌گفت عربستان سعودی در مذاکرات با ایالات متحده برای دستیابی به انرژی هسته‌ای، خواستار کسب مجوز غنی‌سازی و فرآوری اورانیوم، در قبال انتخاب شرکت‌ها و فناوری‌های آمریکایی‌ست.
فروردین امسال ریک پری، وزیر انرژی آمریکا، تائید کرد که چند مجوز برای فروش تکنولوژی هسته‌ای به عربستان سعودی صادر کرده است.
الایجا کامینز، رئیس دموکرات کمیسیون نظارت مجلس نمایندگان، سال گذشته در گزارشی عنوان کرده بود که چندین تن از منصوبان دولت دونالد ترامپ علی‌رغم مخالفت اعضای شورای امنیت ملی ایالات متحده و برخی از مقامات ارشد کاخ سفید، تلاش می‌کنند که واشینگتن تجهیزات و فناوری تاسیس پایگاه هسته‌ای را به عربستان سعودی بفروشد.
در دوره ریاست‌جمهوری باراک اوباما، دولت آمریکا در برابر خواسته‌های عربستان مقاومت می‌کرد.
دولت آمریکا در گذشته از بسیاری از کشورها می‌خواست تا موافقت‌نامه‌ای را امضا کنند که در قبال خرید فناوری اتمی از ایالات متحده، به‌دنبال غنی‌سازی اورانیوم نخواهند رفت.
منبع: روزنامه رسمی عربستان، رویترز، گزارش‌های رادیو فردا / ر.ح / ج