مایک پومپئو، وزیر امور خارجه آمریکا، که به جمهوری چک سفر کرده بود، در گفت‌وگویی تفصیلی با ری فرلانگ، خبرنگار رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی، از عزم واشینگتن برای تمدید تحریم تسلیحاتی بین‌المللی علیه ایران سخن گفت.
در مورد ایران آقای پومپئو تأکید کرد که برای هیچ کشور اروپایی منطقی نیست که از دسترسی ایرانی‌ها به جنگ‌افزار پشتیبانی کند و نسبت به همراهی متحدان اروپایی آمریکا با تمدید تحریم تسلیحاتی ایران ابراز امیدواری کرد.
وزیر خارجه آمریکا همچنین در این گفت‌وگوی اختصاصی بر پاسخ جدی ایالات متحده در ارتباط با سرکوب معترضان در بلاروس تأکید کرد.
آقای پومپئو در بخش دیگری از این گفت‌وگو نیز به بحث در مورد این ادعا که روسیه برای کشتن سربازان آمریکایی به طالبان پول داده پرداخت و در ادامه، برخی اظهارات را مبنی بر اینکه شیوه برخورد ایالات متحده با اعتراضات داخلی آن کشور به وجهه واشینگتن در جهان ضربه زده، قویاً رد کرد.
متن مصاحبه کامل این مصاحبه را در ادامه بخوانید:
بلاروس
شما نحوه برگزاری انتخابات در بلاروس را محکوم کرده‌اید و اعمال خشونت از سوی نیروهای امنیتی در وقایع پس از آن را نیز محکوم کرده‌اید. اما این موضوع بر آینده روابط میان ایالات متحده و بلاروس چه تأثیری خواهد داشت، به ویژه در رابطه با دو مورد؛ فرستادن نفت آمریکا به بلاروس و اعزام سفیر ایالات متحده به مینسک؟
راستش، ناچار خواهیم بود روی این مسئله کار کنیم. همان‌طور که گفتید، این انتخابات بی‌نهایت باعث آزردگی خاطر ما شد و از اینکه به قدر کافی آزاد و عادلانه نبود، عمیقاً سرخورده شدیم. در گذشته هم شاهد چنین رفتاری بوده‌ایم و متاسفیم که اتفاقات به این شکل پیش رفت. ما شاهد خشونت‌ها و پیامدها (پس از انتخابات) بودیم که با معترضان مسالمت‌جو به شیوه‌هایی برخورد شد که نباید می‌شد.
هنوز درباره اینکه واکنش مناسب چیست، به تصمیم قطعی نرسیده‌ایم اما می‌توانم این را به شما بگویم، ما با دوستان اروپایی‌مان همکاری خواهیم کرد؛ دوستان دوستدار آزادی ما در اینجا که همین‌قدر نگران وقایع اخیرند. ما می‌خواهیم که نتایج خوبی برای مردم بلاروس حاصل شود و اقدامات مت نیز در همین راستا خواهد بود.
صحبت‌هایی درباره اعمال تحریم در اتحادیه اروپا در جریان است. وقتی نوبت به تصمیم‌گیری درباره اقدامات برسد، شما هم اعمال تحریم را در نظر می‌گیرید؟ آیا توقف ارسال محموله‌های نفتی را مد نظر خواهید داشت؟
خب، مطمئنم که تک تک این موارد را بررسی خواهیم کرد. و نکته مهمی که باید به آن توجه شود بحث ضوابط است. باید ببینیم چه کاری از ما ساخته است، نه فقط به صورت یک‌جانبه از سوی ایالات متحده، بلکه به شیوه‌ای چندجانبه، تا نتایجی مثبت برای مردم بلاروس رقم بخورد. چه مشخص شود که تحریم‌ها در مورد محموله‌های نفتی اجرا خواهد شد یا در خصوص ارسال محصولات، همگی جزو اموری‌اند که باید درباره آنها تصمیم‌گیری شود. هنوز گرد و خاک این انتخابات نخوابیده و باید ببینیم در آینده نزدیک اوضاع در اینجا چگونه پیش می‌رود.
ایران
بسیار خوب، بگذارید به ایران بپردازیم. ایالات متحده قصد دارد این هفته قطعنامه‌ای را به منظور تمدید تحریم تسلیحاتی به شورای امنیت سازمان ملل بیاورد. عمدتاً انتظار می‌رود که روسیه و چین این قطعنامه را وتو کند. همچنین گفته می‌شود که شما در نظر دارید مکانیسم ماشه در توافق هسته‌ای با ایران را به اجرا بگذارید تا تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران که به عنوان بخشی از آن توافق برچیده شده بازگردد. اما به نظر می‌آید که قرار است در انجام این کار با مقداری مقاومت روبه‌رو شوید، آیا این‌طور نیست؟
نکته مهم اینجاست. امروز من در جمهوری چک هستم. ایران تهدیدی واقعی برای اروپا است. نوع اقدامات آنها را در اینجا دیده‌ایم. ریسک طرح‌های سوء قصدی را که انجام داده‌اند، دیده‌ایم. پیگردهای قانونی مربوط به آنها را هم در سراسر اروپا دیده‌ایم.
برای هیچ کشور اروپایی منطقی نیست که از دسترسی ایرانی‌ها به جنگ‌افزار پشتیبانی کند. این کار هیچ منطقی نیست. در هر صورت اکنون با این تاریخ انقضا سر و کار داریم که در هیجدهم اکتبر است. دولت پیشین ما در آمریکا پای آن آن را امضا کرده است که ما آن را مایه تأسف می‌دانیم، اما اکنون جهان نیاز به یکپارچگی (در این مورد) دارد.
اما این یکپارچگی دیده نمی‌شود، درست است؟
ببینید، ایران بزرگترین دولت حامی تروریسم در جهان است.
درست است، اما متحدان اروپایی شما نگاه دیگری به این موضوع دارند، این‌طور نیست؟
نه، فکر نمی‌کنم این‌گونه باشد. فکر می‌کنم آنها دقیقاً می‌دانند موضوع چیست و امیدوارم در سازمان ملل رأیی مطابق با همان بدهند. امیدوارم ببینند که…
فکر نمی‌کنید…؟
قطعنامه‌ای که قصد داریم ارائه کنیم درخواست تمدید تحریم تسلیحاتی را دارد و بس. امر ساده‌ای است.
بله اما …
عزم خود را جزم کرده‌ایم که این اتفاق بیفتد.
فکر نمی‌کنید که در مورد این موضوع بین شما و متحدان اروپایی‌تان برخورد پیش بیاید؟
ما می‌دانیم که آنها هم در نگرانی‌های ما از دسترسی ایران به تسلیحات شریک‌اند. راهی ساده برای اطمینان از اینکه ایران نتواند سلاح بخرد و بفروشد پیش راه آنان است: در شورای امنیت سازمان ملل رای «آری» بدهید و ممنوعیت دسترسی ایران به آن سلاح‌ها ادامه خواهد یافت. به همین اندازه ساده است.
خب البته اگر روس‌ها و چینی‌ها قطعنامه را وتو نکنند.
ما همه می‌توانیم تحت [قطعنامه] ۲۲۳۱ به شورای امنیت برویم. ایالات متحده، بریتانیایی‌ها، فرانسوی‌ها، همگی می‌توانند این کار را بکنند و مطمئن شوند که چنین اتفاقی نمی‌افتد. بندی در قطعنامه ۲۲۳۱ مندرج است که اجازه این کار را می‌دهد. ایالات متحده مصمم است که … منظورم این است که، به نزدیکترین کشورها به ایران نگاه کنید. به کشورهای عرب نگاه کنید. همه آنها پشتیبان تمدید تحریم تسلیحاتی هستند. به اسرائیل نگاه کنید. آنها پشتیبان این کار هستند. چرا؟
اما اگر وتو شود، تکلیف کار چه می‌شود؟
خب، کاری می‌کنیم که این موضوع دوباره مطرح شود. تحت قطعنامه ۲۲۳۱ چنین حقی داریم و همین کار را خواهیم کرد.
روسیه
بسیار خوب، سوال بعدی که قصد داشتم از شما بپرسم در رابطه با روسیه و قانون «عوامل خارجی» رسانه‌ها در این کشور است و این موضوع مستقیماً با دو رسانه رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی و همچنین صدای آمریکا در پیوند است. روسیه با بهره‌گیری از این قانون، محدودیت‌های شدیدی بر نحوه فعالیت ما در این کشور اعمال می‌کند. و این مسئله‌ای است که از سوی شما نیز به شدت محکوم شده، با وجود این، ظاهراً روسیه قصد عقب‌نشینی ندارد. به این ترتیب، در حال حاضر چه اقدامی ممکن است در پیش بگیرید که تضمین‌کننده تداوم کار و فعالیت ما در روسیه باشد؟
درباره تصمیم‌هایی که اتخاذ می‌کنیم، من هیچ‌وقت از قبل پیش‌بینی نمی‌کنم. با این حال، ما این موضوع را به دقت دنبال کرده‌ایم. همان‌طور که گفتید، آن (اقدام روسیه) را محکوم کرده‌ایم. همچنین، تحریم‌های گسترده‌ای علیه روسیه در رابطه با دیگر عناصر فعالیت‌های شرورانه آنها اعمال کرده‌ایم.
ما همچنان پیگیر این مسئله خواهیم بود. امیدواریم که سایر کشورهای جهان نیز در این مورد با ما همراه شوند. امیدوارم آن ملت‌هایی که برای آزادی مطبوعات ارزش قائل‌اند، آنهایی که می‌خواهند خبرنگاران مستقل قادر به پرسشگری باشند، حتی اگر گاه خوشایند رهبران نباشد، با ما همراه شوند.
نظر ما این است که می‌توانیم واقعاً فشار بیاوریم و آنها را مجاب کنیم که کار درست پذیرفتن آزادی مطبوعات است. می‌دانیم که در طول تاریخ سابقه نداشته اما مطالبه‌ای است که ما روی آن پافشاری خواهیم کرد و همچنان زحمت می‌کشیم و به همکاری با شرکایمان، مانند دست‌اندرکاران رادیو اروپای آزاد و رادیو آزادی ادامه می‌دهیم تا این پیام شنیده شود؛ تا بگوییم ما صرفاً خواستار آنیم که مردم روسیه و مردم سراسر دنیا از حق دسترسی به اطلاعات حقیقی، مبتنی بر واقعیت و بهنگام برخوردار باشند.
بسیار خوب. تا اینجا که به نظر نمی‌رسد روسیه این پیام را دریافت کرده باشد. علاوه بر این، بر اساس گزارش‌های سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا گفته می‌شود که روسیه برای کشتن سربازان آمریکایی به طالبان و نمایندگان آنها در افغانستان پاداش می‌دهد. گفته می‌شود که شما با همتای روس خود، سرگئی لاوروف این موضوع را مطرح کرده‌اید. قبل از هر چیز می‌خواهم بدانم آیا آن گزارش‌ها را باور دارید؟
ما هرگز درباره مسائل اطلاعاتی ایالات متحده اظهار نظر نمی‌کنیم، حتی اگر خبرنگاری به این نتیجه رسیده باشد که می‌داند به راستی چه اتفاقی در جریان است. آنچه ما گفته‌ایم، این است که اگر روس‌ها برای کشتن آمریکایی‌ها، یا فرقی نمی‌کند سایر غربی‌ها، پولی پرداخته باشند تاوان سنگینی خواهند پرداخت.
این نکته‌ای است که با وزیر خارجه لاوروف در میان گذاشتم. می‌دانم که گفت‌وگویی‌هایی نیز میان ارتش ما و رهبران ارشد آنها انجام گرفته است. به چنین چیزی تن نخواهیم داد و چنین رفتارهایی را تحمل نخواهیم کرد.
پس این موضوع را به سرگئی لاوروف گفته‌اید. در این صورت، از نظر شما این اطلاعات موثق است؟
ما تکلیف را مشخص کرده‌ایم. تاریخ را بلدیم. می‌دانیم که روس‌ها در گذشته طالبان را مسلح کرده‌اند. مگرنه؟ می‌دانیم که امروز ایرانی‌ها به تسلیح آنها ادامه می‌دهند. پس در جریان واقعیات هستیم.
انتظارات‌مان از هر دو کشور را صریح و مشخص بیان کرده‌ایم و هر اقدامی لازم باشد به منظور محافظت و دفاع از یکایک سربازان آمریکا انجام می‌دهیم و این اصل در مورد تک تک سربازان اهل جمهوری چک یا هر کشور دیگری که بخشی از گروه «تعلیمات، کمک، مشورت» (وابسته به ناتو) است، صادق است تا اطمینان حاصل شود که آنها در امان‌اند. این کار را انجام داده‌ایم. آن را انجام دادیم. همین پارسال انجامش دادیم. امسال هم دوباره همان کار را خواهیم کرد. و تا زمانی‌که سربازانی در خاک افغانستان داریم، به همین رویه ادامه خواهیم داد.
رئیس‌جمهور ترامپ، اخیراً در یک مصاحبه اظهار داشت که پیش از گفت‌وگوی تلفنی با ولادیمیر پوتین، در جریان این موضوع قرار نگرفته بود. آیا نباید مطلع می‌شد؟
کاخ سفید باید به این سؤال پاسخ بدهد که رئیس‌جمهور در جریان چه اموری قرار گرفته یا نگرفته است، اما من می‌توانم به شما اطمینان بدهم، تا اینجا که شاهد بوده‌ام. رئیس‌جمهور ترامپ در رابطه با هر موردی که یکی از اعضای تیم امنیت ملی با او مطرح کرده است، اینکه «قربان، مشکلی پیش آمده. فلان‌جا کم‌کاری کرده‌ایم. در فلان‌جا بهتر می‌توانستیم عمل کنیم. خطر دیگری وجود دارد.»
رئیس‌جمهور با همراهی دیگران آن مسئله را جدی گرفته است. و ما به شیوه‌ای واکنش نشان داده‌ایم که نه تنها کاملا درست و بجا بوده، بلکه امنیت مردم‌مان را تامین کرده است.
بسیار خوب، اگر ممکن است فقط و فقط یک سؤال دیگر بپرسم. در بعضی کشورهایی که ما فعالیت رسانه‌ای داریم حکومت‌ها اقتدارگرا هستند و انتقاد آمریکا نسبت به آنچه در این کشورها می‌گذرد، از اهمیت بالایی برخوردار است. نحوه مدیریت اعتراضاتی که همین امسال در داخل آمریکا جریان داشت، برخی افراد را به اظهارنظر و واکنش واداشته است. برای مثال وقتی می‌بینند معترضانی در خیابان‌های پورتلند با خودروهای بی‌نام و نشان همراه برده می‌شوند، برخی می‌گویند اقتدار اخلاقی آمریکا که بدرفتاری‌های رژیم‌های اقتدارگرا را به آنها یادآوری می‌کند، زیر سؤال می‌رود. آیا این موضوع خدشه‌ای به تصویر ایالات متحده وارد می‌کند؟
حتی طرح این سؤال از سوی شما توهین‌آمیز است. تفاوت میان ایالات متحده و این رژیم‌های اقتدارگرا مثل روز روشن است. ما از حکومت قانون و آزادی مطبوعات برخورداریم و هر یک از این افراد روند دادرسی عادلانه دریافت می‌کند. وقتی تظاهرات مسالمت‌آمیز داریم، به معترضان فضا می‌دهیم تا افکارشان را اعلام کنند و عقاید خود را با صدای بلند بیان کنند.
این را بگذارید کنارِ اتفاقی که در رژیم‌های اقتدارگرا می‌افتد. اصلاً نفس مقایسه کردن با امثال آنها، و اینکه گفته شود اقتدار اخلاقی آمریکا به واسطه زحمات برجسته نیروهای پلیس ما و مجریان قانون ما در سراسر ایالات متحده، زیر سؤال رفته است، صادقانه باید بگویم که خود این سؤال برایم قابل هضم نیست و به نظرم توهین‌آمیز است.