فرمان جدید دونالد ترامپ در مورد ممنوعیت سفر به آمریکا که به نسبت گذشته شامل کشورهای بیشتری میشود، از سوی طرفداران حقوق مدنی و مهاجران مورد انتقاد قرار گرفته، اما کارشناسان حقوقی میگویند به چالش کشيدن آن در مراجع قضایی دشوارتر خواهد بود.
به گزارش خبرگزاری رویترز در فرمان ریاست جمهوری جدید دونالد ترامپ که روز یکشنبه انتشار یافت و دلیل آن جلوگیری از ورود تروریستها و مقابله با تهدیدهای امنیتی اعلام شده، سفر اتباع ایران، سوریه، لیبی، یمن، سومالی، چاد، کره شمالی و برخی از مقامهای دولت ونزوئلا به آمریکا برای مدت نامعلومی ممنوع شده است.
فرمان قبلی رئیسجمهور در تاریخ هشتم مارس که جایزگین فرمان اولیه او در ماه ژانویه شد، موقت بود و مهلت آن روز یکشنبه به پایان رسید. این فرمان که ورود اتباع شش کشور مسلمان را ممنوع کرد، چه در خارج و چه در داخل از آمریکا مورد اعتراض قرار گرفت و دادگاههای ایالتی در آمریکا اجرای آن را به عنوان نقض قانون اساسی و مقررات مربوط به مهاجرت مسدود کردند.
در ماه ژوئن دیوان عالی آمریکا تصمیم گرفت که تا زمان بررسی کامل این مقررات اجرای یک نسخه محدود آن ادامه یابد.
کارشناسان حقوقی میگویند به چالش کشیدن فرمان جدید ریاست جمهوری در مراجع قضایی دشوارتر خواهد بود چون نتیجه تحلیلی چندین ماهه شیوه بررسی تقاضای ویزا و سفر به آمریکاست.
در عین حال به نسبت فرامین قبلی، ثابت کردن این نکته که فرمان جدید تحت تأثیر موضعگیریهای دونالد ترامپ علیه مسلمانان تدوین شده، کمتر خواهد بود.
دولت آمریکا میگوید رئیسجمهور در زمینه مهاجرت و امنیت ملی اختیارات گستردهای دارد ولی یکی از استدلالهای مهم در به چالش کشیدن فرمان صادر شده در هشتم مارس این بود که با ترجیح یک دین بر دین دیگر عملاً قانون اساسی آمریکا را نقض میکند.
یکی از شعارهای اصلی کارزار انتخاباتی دونالد ترامپ «ممنوع کردن کامل ورود مسلمانان به آمریکا» بود.
خبرگزاری رویترز میافزاید به فاصله چند ساعت پس از انتشار فرمان جدید ریاست جمهوری در روز یکشنبه نمایندگان دادستانهای کل هاوایی، کالیفرنیا و نیویرک، سه ایالتی که به فرامین قبلی اعتراض کرده بودند، اعلام کردند که این نهادها مشغول بررسی آن هستند.
نهادهای مدافع حقوق مدنی و مهاجران نیز فرمان جدید را محکوم کرده و گفتهاند این فرمان کم و بیش شبیه فرمانهای قبلی است.
در این زمینه بکا هلر، مدیر پروژه بینالمللی کمک به پناهجویان که در گذشته از فرمانهای مسافرتی دونالد ترامپ به مراجع قضایی شکایت کرده به رویترز گفته است که فرمان جدید «هنوز هم ممنوعیت علیه مسلمانان است و آنها فقط سه کشور دیگر را به فهرست اضافه کردهاند. از این سه کشور جدید چاد اساساً جمعیت مسلمان دارد، سفر اتباع کره شمالی در گذشته نیز تقریباً ممنوع بوده و مورد ونزوئلا فقط مقامهای حکومتی و ویزاهای مشخصی را شامل میشود».
اما تحلیلی که دولت آمریکا در ماههای اخیر از روش بررسی تقاضای ویزا انجام داده و افزودن کشورهای جدید به فهرست ممنوعیت میتواند به چالش کشیدن آن در مراجع قضایی را دشوارتر کند.
در فرمان جدید سودان به طور کلی حذف شده و کره شمالی و ونزوئلا افزوده شدهاند و به برخی از مسافران از ایران و سومالی اجازه ورود داده خواهد شد.
در این فرمان گفته میشود که در بررسی روش صدور ویزا برای مسافران به آمریکا یکی از موضوعات اصلی امکان هر یک از کشورها برای صدور پاسپورت الکترونیک و انتقال دادههای امنیتی در موارد خطرناک به آمریکا بوده است.
در مجموع ۴۷ کشور در این زمینه هنوز مشکل دارند ولی ۴۰ کشور پیشرفتهایی داشتهاند و از آن جمله ۱۱ کشور با به اشتراک گذاشتن اطلاعات در مورد مظنونین به فعالیتهای تروریستی موافقت کردهاند.
دیوان عالی آمریکا قرار است روز اول اکتبر شواهد و استدلالها در مورد فرمان مهاجراتی اولیه دونالد ترامپ را دریافت کند. اما صدور این فرمان جدید ممکن است باعث شود که دیوان عالی آمریکا بررسی فرمان قبلی را کلاً کنار بگذارد.
هر چند اثبات تبعیض مذهبی در فرمان جدید دونالد ترامپ ممکن است مشکلتر شده باشد، ولی کارشناسان معتقدند که معترضان به این فرمان میتوانند استدلال کنند که ناقض قانون قدرال مهاجرت و تابعیت است که دولت را از اعمال تبعیض بر مبنای ملیت متقاضیان ویزای آمریکا منع کرده است.