در آغاز نخستین دور از مذاکرات مستقیم میان دولت افغانستان با گروه طالبان، کشورها و گروههای مختلف از طرفهای درگیر خواستند تا در ابتداییترین گام، برای دستیابی به آتشبس فوری و توافق بر سر حفظ و تامین حقوق زنان تلاش کنند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، نخستین دور از مذاکرات مستقیم میان دولت افغانستان با گروه طالبان روز شنبه در شهر دوحه، با حضور دیپلماتهای آمریکا و دیگر مقامهای برجسته حاضر در پایتخت قطر آغاز شد.
هدف کلی این مذاکرات که با همراهی دیپلماتهای آمریکا و دیگر مقامهای بلندپایه برخی کشورها آغاز شده، پایان دادن به حدود دو دهه جنگ در افغانستان و رسیدن به صلحی پایدار اعلام شده است؛ نبردی خونین که تاکنون دهها هزار کشته، به ویژه از میان غیرنظامیان بر جای گذاشته است.
دولت دونالد ترامپ تاکنون سخت تلاش کرده تا دولت افغانستان و گروه طالبان را پای ميز مذاکره بياورد.
مايک پومپئو، وزير خارجه آمريکا، که يک روز پیش از آغاز مذاکرات صلح بين افغانی وارد پايتخت قطر شد، در جریان مراسم افتتاحیه خطاب به نمایندگان طرفهای درگیر گفت: «انتخاب نظام سیاسی (افغانستان) بر عهده خود شماست.»
آقای پومپئو که پیش از این، مذاکرات پیش رو را «پرچالش» خوانده بود، افزود: «ما قویا باور داریم که حفاظت از حقوق تمام افغانها بهترین شیوه برای شکستن چرخه خشونت است.»
در صورت موفقيت اين مذاکرات و برقراری صلح در افغانستان سرانجام شرايط برای خروج نيروهای آمريکايی از افغانستان فراهم خواهد شد و اين برای سياست خارجی دونالد ترامپ در آستانه انتخابات رياست جمهوری آمريکا در ماه نوامبر دستاوردی مهم به شمار میرود.
مراسم آغاز این مذاکرات درست یک روز بعد از نوزدهمین سالگرد حملات تروريستی يازده سپتامبر به شهرهای آمريکا در حال برگزاری است.
پیشتر، يک منبع ديپلماتيک در کابل اذعان کرد، تاريخ آغاز گفتوگوهای دوحه طوری تنظيم شده است که با سالگرد حملات يازده سپتامبر همزمان نشود.
حملات يازده سپتامبر دليل حمله نظامی آمريکا و متحدانش به رژيم طالبان بود که در آن زمان به القاعده و اسامه بن لادن، رهبر اين گروه و طراح حملات تروريستی به آمريکا پناه داده بود.
به نوشته خبرگزاری رویترز در ادامه این مراسم، عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه ملی، نیز تاکید کرد که حتی اگر دو طرف نتوانند بر سر تمام مسائل به تفاهم برسند، باید مصالحه کنند.
او در این زمینه اظهار داشت: «هیئت من در دوحه به نمایندگی از نظامی سیاسی که مورد حمایت میلیونها مرد و زن با پیشینههای فرهنگی، اجتماعی و قومی گوناگون در وطن ماست، حضور یافته است.»
رئیس شورای عالی مصالحه ملی با تاکید بر حمایت از حقوق زنان افغانستان گفت: «در برخی زمینهها دگرگونیهای شگرفی در کشور رخ داده است؛ (از جمله) حضور همهجانبه زنان افغان در جامعه. آنها از مشارکتکنندگان فعال هستند.»
آقای عبدالله گفت که در مذاکرات روز یکشنبه با نمایندگان گروه طالبان، بحث کاهش خشونتها را در اولویت قرار خواهد داد. او تاکید کرد ضرورت دارد که هر دو طرف بر سر موضوعهای بحثبرانگیز با یکدیگر به توافق برسند.
ملا برادر آخوند، رهبر گروه مذاکرهکننده طالبان، نیز در اظهاراتش تاکید کرد باید در افغانستان «نظامی اسلامی برقرار باشد که در آن همه قبائل و قومیتهای کشور از زندگی بدون تبعیض برخوردار باشند و روزگار خود را عاشقانه و برادرانه سپری کنند.»
در همین حال، زلمی خلیلزاد، فرستاده ویژه ایالات متحده، به خبرنگاران گفت، اگرچه مقابله با تروریسم شرط اصلی بود، اما تامین و حفظ حقوق زنان و اقلیتها نیز در تصمیمهای آتی کنگره در زمینه تخصیص بودجه تاثیرگذار خواهد بود. او خاطرنشان کرد که «هیچ چک سفیدامضایی در کار نیست».
همزمان با حمایت گروهها و چهرههای سرشناس در زمینه حفاظت از حقوق زنان افغانستان، هیئتی چهار نفره از زنان این کشور که از بازماندگان دوران سرکوب گروه طالبان به شمار میروند، در مذاکرات صلح دوحه حضور دارند.
فوزیه کوفی، مذاکرهکننده اصلی این هیئت، روز شنبه در مصاحبه با خبرگزاری فرانسه، آغاز مذاکرات را «بسیار مثبت» توصیف کرد. او افزود: «طالبان باید بفهمند با افغانستانی جدید مواجه هستند که ناچارند به زندگی کردن در آن خو بگیرند.»
خانم کوفی، سیاستمدار ۶۲ ساله و فعال سرشناس حقوق زنان، همین یک ماه پیش در کابل از یک مورد سوءقصد جان سالم به در برد.
در شرایطی که از دید مقامها، دیپلماتها و تحلیلگران، نشاندن طرفهای درگیر پای میز مذاکره، دستاوردی بزرگ قلمداد میشود، اما به این معنا نیست که مسیر دستیابی به صلح هموار خواهد بود، به ویژه با افزایش خشونتها در سراسر افغانستان.