وحیدالله هاشمی، یکی از مقامهای ارشد طالبان، گفته است با وجود فشارهای جامعه بینالمللی در مورد حق تحصیل و کار زنان، حکومت این گروه به زودی اجرای قوانین شریعت را آغاز خواهد کرد.
او در گفتوگو با خبرگزاری رویترز افزود طبق این قوانین زنان حق ندارند در کنار مردان کار کنند.
اگر این قانون اجرایی شود، در نتیجه اشتغال زنان در ادارات دولتی، بانکها، موسسات رسانهای و سایر محیطهای کار ممنوع خواهد شد.
طالبان به محض تصرف قدرت اعلام کرد که حقوق زنان را در چارچوب شریعت اسلام به رسمیت میشناسد. معنای دقیق این سیاست برای جامعه امروزی افغانستان که زنان از حق تحصیل و کار برخوردار هستند مشخص نبود. ولی سابقه طالبان در دوران حکومت بین سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ نشان میدهد که بر اساس تفسیر آنها از شریعت اسلام، زنان در بیرون از چهار دیواری خانهها تقریبا از هیچ حق اجتماعی برخوردار نیستند.
آمریکا، اتحادیه اروپا و بسیاری از کشورهای دیگر جهان کمک مالی به افغانستان را به نحوه رفتار حکومت طالبان در زمینه حقوق بشر و به خصوص حقوق زنان مشروط کردهاند.
بیشتر در این باره: راهپیمایی اعتراضی زنان افغان در شهرهای کابل و هراتوحیدالله هاشمی در بخشی از مصاحبه با خبرگزاری رویترز گفت: «ما برای برقراری قوانین شریعت در افغانستان حدود ۴۰ سال مبارزه کردهایم. طبق شریعت اسلام زنان و مردانی که محرم نیستند نمیتوانند در یک محیط و زیر یک سقف باشند. زنان و مردان نمیتوانند در کنار هم کار کنند، این کاملا مسلم و مشخص است . زنان حق ندارند به ادارات بیایند و یا در وزارتخانهها و موسسات دولتی کار کنند».
معلوم نیست که اظهارنظرهای او تا چه حد بیانگر سیاستهای دولت طالبان است چون در مقایسه با گفتههای علنی سایر مقامات این گروه سختگیرانهتر به نظر میرسد.
در اولین روزهای تصرف قدرت توسط طالبان، ذبیح الله مجاهد سخنگوی این گروه گفت زنان بخش مهمی از جامعه هستند و میتوانند در «بخشهای دیگر» کار کنند. او در عین حال اشاره کرد که تمامی کارمندان زن نهادهای دولتی میتوانند سر کار برگردند.
اما در ترکیب دولت موقت طالبان هیچ زنی نیست و گزارشهای متعددی در مورد اخراج زنان از نهادهای دولتی و موسسات خصوصی منتشر شده است.
وحیدالله هاشمی افزود که اشتغال زنان در بانکها و موسسات رسانهای که طی دو دهه پس از سقوط رژیم سابق طالبان افزایش چشمگیری یافته بود، ممنوع است.
به گفته او، تماس بین زنان و مردان در بیرون از محیط خانه فقط در مواقع استثنایی مثل مراجعه زنان به یک پزشک مرد مجاز خواهد بود.
او افزود: «بدیهی است که ما به زنان در برخی از مشاغل مشخص مثل آموزشوپرورش و خدمات درمانی نیاز داریم. ما برای زنان نهادهای جداگانه، بیمارستانهای جداگانه، مدارس و شاید دانشگاههای جداگانه تاسیس خواهیم کرد».
وزیر آموزش و پرورش دولت موقت طالبان روز ۲۱ شهریور گفت زنان حق دارند در دانشگاهها تحصیل کنند ولی باید از مردان تفکیک شوند.
در هفتههای پس از تصرف قدرت توسط طالبان دستههای کوچکی از زنان در کابل و شهرهای دیگر در اعتراض به این محدودیتها و در دفاع از حق تحصیل و اشتغال تظاهرات کردهاند. این اعتراضات با واکنش خشن طالبان روبرو شده و در برخی موارد اين اجتماعات با تیراندازی هوایی و تهدید مسلحانه متفرق شدهاند.
بهبود موقعیت زنان به خصوص در شهرها همواره از سوی دولت آمریکا یکی از دستاوردهای مهم حضور نظامی ۲۰ ساله در افغانستان توصیف میشد.
طبق آمارهای بانک جهانی درصد اشتغال زنان افغانستان که در رژیم سابق طالبان عملا صفر بود در سال ۲۰۲۰ به حدود ۲۳ درصد رسید.