گزارش‌ها نشان می‌دهد خریداران اروپاییِ گلوله‌های توپِ محصولِ شرکت‌های هندی، بخشی از این مهمات را به اوکراین فروخته‌اند و از قرار معلوم به‌رغم اعتراض مسکو، دولت هند از انجام این معاملات جلوگیری نکرده است.
این مطلب را خبرگزاری رویترز روز پنج‌شنبه ۲۹ شهریور با استناد به اطلاعات گمرکی در دسترس، سخنان مقامات هندی و اروپایی و مدیران صنایع نظامی، گزارش داده است.
از اطلاعات گمرکی و سخنان منابع مطلع چنین برمی‌آید که ارسال مهمات ساخت هند به اوکراین بیش از یک سال پیش شروع شده است.
براساس مقررات دولت هند فروش جنگ‌افزار ساخت این کشور به مشتریانی که مقصد بازفروش آن را اعلام نکنند و از قبل مورد تأیید قرار نگیرد، ممنوع است.
سه مقام هندی به رویترز گفتند که مسکو دست‌کم در دو مورد، از جمله در دیدار سرگئی لاورف، وزیر خارجه روسیه با همتای هندی خود در ماه ژوئیه امسال، این موضوع را مطرح کرده است.
اولین بار که خبرگزاری رویترز ارسال مهمات ساخت هند به اوکراین را گزارش داد وزارت خارجه هند این گزارش را «گمانه‌زنی و گمراه‌کننده» توصیف کرد.
راندهیر جایسوال، سخنگوی وزارت خارجه هند در ماه ژانویه امسال در نشستی خبری گفت این کشور به اوکراین گلوله توپ نفروخته و ارسال نکرده است و روز پنج‌شنبه ۲۹ شهریور هم بر این موضع پافشاری کرد.
وزارت دفاع و خارجه روسیه و وزارت دفاع هند به پرسش‌های خبرگزاری رویترز در این زمینه پاسخ ندادند.
به گفته یک مقام اسپانیایی، یک مقام ارشد هندی و یک مدیر سابق شرکت اسلحه‌سازی دولتی پانترا در هند که محصولات آن به اوکراین ارسال شده است، ایتالیا و جمهوری چک که مبتکر طرح ارسال مهمات خریداری شده از خارج اتحادیه اروپا به اوکراین هستند از جمله اعضای این اتحادیه هستند که به اوکراین مهمات هندی داده‌اند.
مقام هندی گفت دولت این مسئله را زیر نظر دارد ولی او نیز همچون منابع مطلع در صنایع دفاعی خاطرنشان کرد که دولت تاکنون برای جلوگیری از ارسال مهمات ساخت هند به اوکراین اقدامی انجام نداده است.
وزارت دفاع اسپانیا، ایتالیا، اوکراین و جمهوری چک نیز به درخواست رویترز برای اظهارنظر در این زمینه پاسخ ندادند.
همکاری‌های آمریکا و هند، دو حامی امنیتی مهم اوکراین، در عرصه‌های دفاعی و دیپلماتیک در سال‌های اخیر با هدف مقابله با قدرت‌گیری چین گسترش یافته است.
اما از سوی دیگر، هند با روسیه نیز که در دهه‌های اخیر بزرگ‌ترین فروشنده تسلیحات به این کشور بوده است مناسبات دوستانه‌ای دارد. دولت نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، به تحریم‌های غرب علیه مسکو نپیوسته است.
به گفته شش منبع هندی مطلع از سیاست‌های دولت این کشور، هند که مدت‌ها بزرگ‌ترین واردکننده تسلیحات در جهان بوده است وقوع جنگ طولانی در اروپا را فرصتی برای توسعه صنایع تسلیحاتی نوپای خود می‌داند.
براساس آمارهایی که «مؤسسه بین‌المللی پژوهش‌های صلح استکهلم» جمع‌آوری کرده است صادرات تسلیحاتی هند بین سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۳ کمی بیشتر از سه میلیارد دلار بوده است.
وزیر دفاع هند روز ۳۰ اوت گفت در سال مالی گذشته حجم صادرات تسلیحاتی این کشور بالغ بر ۲.۵ میلیارد دلار بوده و هدف دولت این است که تا سال ۲۰۲۹ این رقم به حدود شس میلیارد دلار افزایش یابد.
داده‌های گمرکی قابل دسترس نشان می‌دهد که در دو سال قبل از شروع تهاجم نظامی روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ مجموع صادرات اجزای گلوله توپ توسط سه شرکت بزرگ تسلیحاتی هند (یانترا، کالیانی و ایندیا میونیشنز) به ایتالیا، جمهوری چک، اسپانیا و اسلوونی که در زنجیره تأمین مهمات برای ارتش اوکراین سرمایه‌گذاری فراوانی کرده‌اند فقط ۲.۸ میلیون دلار بوده است.
براساس همین داده‌ها، بین فوریه ۲۰۲۲ تا ژوئیه ۲۰۲۴ و همزمان با صدور گلوله‌های کامل توپ، ارزش صادرات تسلیحاتی هند به این چهار کشور اروپایی به حدود ۱۳۵ میلیون دلار افزایش یافته است.