سازمان عفو بینالملل میگوید که مقامات جمهوری اسلامی از روز جهانی زن تا کنون دست کم پنج فعال حقوق زنان را خودسرانه بازداشت و سرکوب این فعالان، روزنامهنگاران و دیگر کنشگرانی را که برابریخواه هستند تشدید کرده است.
در بیانیهای که این سازمان روز ۲۷ اسفند ماه منتشر کرد، آمده است که تنها در فاصله کمتر از ۱۰ روز در ایران بازداشتهای خودسرانه، محاکمههای ناعادلانه، شلاق و حتی صدور حکم اعدام بیشتر شده تا جنبش زنان در ایران خاموش شود.
به گفته این سازمان مقامات جمهوری اسلامی در این مدت با سرکوب فعالان حقوق زنان، روزنامهنگاران، خوانندگان و دیگر کنشگرانی را که خواستار برابری هستند یا قوانین اجباری حجاب را به چالش میکشند، تشدید کردهاند.
دیانا الطحاوی، معاون مدیر منطقهای خاورمیانه و شمال آفریقای عفو بینالملل، میگوید: مقامات در ایران به جای آنکه به تبعیض و خشونت سیستماتیک علیه زنان و دختران رسیدگی کنند، به ویژه پس از اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» تلاش دارند جنبش حقوق زنان ایران را سرکوب کنند.
به گفته او از آن زمان هر گونه نافرمانی گسترده زنان و دخترانی که خواهان حقوق خود هستند، تهدیدی برای بقای نظام سیاسی و امنیتی به شمار میآید
دیانا الطحاوی تاکید کرده است: «جامعه جهانی باید همزمان با نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل برای بررسی وضعیت حقوق بشر در ایران، مذاکرات تمدید مأموریت گزارشگر ویژه و هیئت حقیقتیاب این سازمان ملل در مورد ایران، در برابر مصونیت مقامات ایرانی و در حمایت از حقوق زنان و دختران در ایران موضعگیری کند».
او گفته است که دولتها باید از نفوذ خود برای تحت فشار قرار دادن مقامات ایرانی جهت توقف آزار و اذیت فعالان حقوق زنان و آزادی فوری افرادی که به شکل خودسرانه بازداشت شدهاند استفاده کنند.
بیشتر در این باره: عفو بینالملل: قانون عفاف و حجاب ظلم به زنان ایرانی را تشدید میکنداین مقام حقوق بشری همچنین از جامعه جهانی خواسته که مسیرهای قانونی برای پاسخگو کردن مقامات ایرانی که متهم به نقض گسترده و سیتماتیک حقوق زنان و دختران، از جمله در مورد حجاب اجباری هستند، را دنبال کنند.
قرار است در پنجاه و هشتمین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل که از ششم اسفند تا ۱۵ فروردین در ژنو برگزار میشود ماموریتهای هیئت حقیقتیاب و گزارشگر ویژه سازمان ملل درباره ایران تمدید شود.
شورای حقوق بشر روز سهشنبه ۲۸ اسفند نشستی مشترک برای بررسی این دو ماموریت برگزار خواهد کرد.
بازداشت فعالان حقوق زنان به دلیل شرکت در مراسم روز جهانی زن
مقامهای جمهوری اسلامی هر سال در آستانه روز جهانی زن فشارها بر زنان و فعالان حقوق زنان را افزایش میدهند.
امسال کمپین حقوق بشر ایران در بیانیهای به مناسبت «هشتم مارس روز جهانی زن» اعلام کرد که جمهوری اسلامی در آستانه این روز فشارهای امنیتی و قضایی بر کنشگران زن در ایران را افزایش داده است.
با وجود هشدارها اما گزارشهای بسیاری نیز از دستگیری فعالان حقوق زنان در شهرهای مختلف منتشر شد.
در بیانیه سازمان عفو بینالملل نیز به بازداشت فعالان حقوق زنان به دلیل حضور در مراسم روز جهانی زن هشتم مارس، برابر با ۱۸ اسفند، اشاره و تاکید شده که مقامات ایرانی در آستانه روز جهانی زن، با تهدید زنان، آنان را از تجمع و مطالبه حقوق خود منع کردهاند.
در این بیانیه آمده که تنها در یک هفته گذشته، مأموران وزارت اطلاعات چهار فعال حقوق زنان کرد به نامهای لیلا پاشایی، باران ساعدی، سهیلا مطاعی و سوما محمدرضایی را پس از شرکت در مراسم گرامیداشت روز جهانی زن در استان کردستان بازداشت کردهاند.
این افراد در سلولهای انفرادی یک بازداشتگاه در سنندج زندانی هستند و بدون دسترسی به وکیل بازجویی شدهاند.
عفو بینالملل تاکید کرده که قوانین حجاب اجباری در ایران که علیه دختران ۷ ساله نیز اجرا میشود، نقض حقوق برابر، آزادی بیان، آزادی دین و عقیده، حریم خصوصی، استقلال فردی و کرامت انسانی است.
هیئت حقیقتیاب در گزارش مارس ۲۰۲۴، اعلام کرد که مقامات ایرانی مجموعهای از اقدامات گسترده، مداوم و سیستماتیک را انجام دادهاند که هر یک بهتنهایی نقض حقوق بشر علیه زنان و دختران به شمار میآید و در مجموع، این اقدامات بهعنوان سرکوب سازمانیافته ارزیابی میشود.
بیشتر در این باره: بیش از ۲۰۰ وکیل دادگستری در ایران خواستار توقف اجرای حکم اعدام سه فعال زن شدند