ناکامی والیبال ایران در فینال قهرمانی آسیا

در فینال والیبال قهرمانی ۲۰۲۳ آسیا در روز شنبه به میزبانی ارومیه، ژاپن با برتری ۳-۰ در برابر ایران، برای دهمین بار جام قهرمانی را نصیب خود کرد.

تماشاگران در ست سوم با پرتاب اشیا باعث توقف مسابقه شدند. آنها همچنین با شعار «عطایی استعفا» خواستار کناره‌گیری سرمربی تیم ملی بودند. در ادامه نیز سعید معروف که از تیم ملی خداحافظی کرده است را تشویق کردند.

هو کردن عبادی‌پور هنگام نواختن سرویس و شادمانی‌ تماشاگران زن و مرد ایرانی برای قهرمانی ژاپن، از دیگر اتفاقات بازی پایانی بود.

این ناکامی، بر خلاف انتظار رسانه‌های ایران رقم خورد که در هفته اخیر، با تاکید مداوم بر حمایت تماشاگران، از هت‌تریک در قهرمانی خبر می‌دادند.

ایران تاکنون چهار بار روی سکوی نخست آسیا ایستاده اما با اوج گرفتن مجدد ژاپن و افول ایران، سیل جمعیت و صدای بی وقفه شیپورها که اعتراض رقبا را در پی داشت، حتی برای بردن یک ست از ژاپن کافی نبود.

پس از مسابقه و ابطال پیش‌بینی‌ها، خبرگزاری ایسنا تیتر زد «ژاپن در جهنم ارومیه قهرمان شد». خبرگزاری مهر نوشته «غروب والیبال ایران برابر آفتاب تابان». تسنیم از سرخط «تماشاگران هم حریف ژاپن نشدند» استفاده کرده. ورزش سه نیز می‌گوید: ورزشگاه ارومیه، استادیوم خانگی ژاپن شد.

یوجی نیشیدا با ۱۵ امتیاز بهترین بازیکن این مسابقه بود. همبازیانش ست اول را ۲۵ بر ۲۰ بردند. اما در ست‌های دوم و سوم فقط ۱۸ امتیاز به میزبان دادند.

کمتر از سه ماه قبل، ایران در نخستین دیدار از لیگ ملت‌های ۲۰۲۳ به مصاف ژاپن رفت و در نمایشی ضعیف، سه بر صفر شکست خورد. نتیجه‌ای که تکرار لیگ ملت‌های پارسال بود و حالا ایران برای سومین بازی پیاپی، ۳-۰ مغلوب ژاپن می‌شود.

ایران و ژاپن تاکنون ۴۸ بار به مصاف هم رفته‌‌اند که سهم ایران ۲۲ برد بوده و ژاپن هم ۲۶ مرتبه از سد ایران گذشته است.

ژاپن علاوه بر ۱۰ طلای آسیا، ۸ دوره روی سکوی نخست بازی‌های آسیایی ایستاده. یک طلا، یک نقره و یک برنز المپیک، دو برنز جهانی، همچنین دو نقره جام جهانی هم در ویترین افتخاراتش گنجانده است.

اولین تقابل والیبال ایران و ژاپن، بازی‌های آسیایی ۱۹۵۸ توکیو بود که ژاپن به راحتی و ۳-۰ برنده شد، نتیجه‌ای تکراری در هشت بازی بعدی. جالب اینکه ۴۱ سال طول کشید تا ایران بتواند یک ست از ژاپن بگیرد!

اولین برد ایران مقابل ژاپن، در قهرمانی ۲۰۰۳ آسیا رقم خورد، تاریخ‌سازی با سرمربیگری پارک کی وون از کره جنوبی و پایانی بر ۴۵ سال ناکامی متوالی در برابر سرزمین آفتاب تابان. نخستین برد ۳-۰ ایران هم در کاپ ۲۰۱۰ آسیا به دست آمد.

طولانی‌ترین نوار بردهای ایران، ۹ پیروی پیاپی بین سالیان ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ بود، سلسله‌ای که باعث شد جمله‌ای تکراری از زبان مجری برنامه والیبال صداوسیما، سوژه تماشاگران والیبال در شبکه‌های اجتماعی شود. بهزاد کاویانی در اغلب برنامه‌ها می‌گفت: «زمانی گرفتن یک ست از ژاپن، برای ما آرزو بود.»

با نوسازی والیبال ژاپن، بار دیگر کفه برتری این تیم سنگین‌تر شده است به نحوی که از لیگ ملت‌های ۲۰۱۸ تاکنون، سهم ژاپن ۶ برد بوده و ایران فقط دو برد به دست آورده.

پیش از سال ۲۰۲۱، آخرین بار که ایران ۳-۰ به رقیب دیرین خود باخت، رقابت‌های قاره‌ای ۲۰۰۷ بود. نتیجه‌ای که حالا به تدریج، تبدیل به رویه می‌شود.

ایران برای راهیابی به فینال، به ترتیب مقابل هنگ کنگ، عراق، پاکستان و چین به برتری رسید. واگذاری یک ست مقابل عراق، از حوادث این دوره از بازی‌ها بود.

در بازی رده‌بندی از مسابقات قهرمانی آسیا، قطر با پیروزی مقابل چین به مقام سوم رسید. این نخستین بار است که یک تیم از کشورهای عربی در قهرمانی آسیا مدال می‌گیرد. پیش از این، قطر در جام ۲۰۱۵ و کویت در سال ۱۹۸۷ چهارم شده بودند. قطری‌ها تنها تیم جام امسال بودند که موفق شدند یک ست از ژاپن بگیرند.