روزنامه واشینگتنپست در گزارشی تازه با مصاحبه با کارشناسانی در داخل و خارج از ایران و مصاحبه با شهروندان ایرانی در شش استان، حرکت سریع ایران به سمت ورشکستگی آبی را بررسی کرده است.
در این گزارش که روز سهشنبه، ۲۷ تیر، منتشر شد آمده است: «وضعیت کمبود آب در ایران، که کارشناسان میگویند تا حد زیادی ناشی از چندین دهه سوء مدیریت است، با شتاب گرفتن تغییرات آب و هوایی وخیمتر شده و تبدیل به محرک فزایندهای برای نارضایتی اجتماعی در ایران شده است.»
واشینگتنپست میافزاید که مقامهای جمهوری اسلامی در مواجهه با این وضعیت، سعی دارند کلیت تقصیر را به گردن عوامل دیگری چون «طالبان افغانستان»، پدیدههای «طبیعی» و مصرف زیاد شهروندان بیندازند.
افرادی که برای این گزارش در شش استان ایران با آنها مصاحبه شده، عملکرد جمهوری اسلامی در زمینه بحران آب را غیرقابل دفاع و بد توصیف کرده و گفتهاند دولت مسئولیت سوء مدیریت خود را بر عهده نگرفته است.
واشینگتنپست برای دریافت اظهار نظر با اداره محیط زیست ایران نیز تماس گرفته اما این اداره از ارائه پاسخ خودداری کرده است.
کاوه مدنی، مدیر اندیشکده آب سازمان ملل که پیش از این معاون سازمان حفاظت از محیط زیست در دولت دوم حسن روحانی بود و با فشار نهادهای امنیتی مجبور به استعفا و خروج از ایران شد، به واشینگتنپست میگوید: «برای دههها، مقامات ایران تلاش کردهاند با ساختن دهها سد که جریان طبیعی و انباشت آب را منحرف میکند، خواستههای فوری بخش کشاورزی را که بستر حمایت سیاسیشان بوده راضی نگه دارند.»
او میافزاید که این سیاستها خسارتهای زیادی به بار آورده و نه تنها آبهای سطحی ایران را کاهش داده، بلکه ذخایر آب زیرزمینی کشور را به «ورشکستگی» و به سطح آسیب جبرانناپذیر رسانده است.
یک مقام سابق محیط زیست در استان سیستان و بلوچستان نیز که نخواسته نامش فاش شود به واشینگتنپست گفت که مسئولان جمهوری اسلامی «به دنبال چیزی هستند که به مردم بگویند، تا به نوعی دلیل بیتوجهی خود را در طول این سالها توجیه کنند، اما کمبود آب میزان بیکفایتی آنها را نشان میدهد.»
سروش سروشیان، مدیر مرکز هواشناسی و سنجش از دور در دانشگاه کالیفرنیا در ایرواین، نیز به این روزنامه گفت که بخش کشاورزی در ایران حدود ۹۰ درصد از آب موجود را مصرف میکند و با ادامه این وضع، چاهها هرساله باید عمیقتر حفر شوند.
در هفته جاری، همزمان با قطع گسترده آب در مناطق مختلفی از شهر اهواز و دیگر مناطق استان خوزستان، حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران در سفری به خوزستان با اشاره تلویحی به احتمال اوجگیری اعتراضات، تهدید کرد که سپاه پاسداران با «ناامنکنندگان» «محاربه» میکند و در صورت هرگونه اعتراضی، «طومار» مخالفان را «در هم میپیچد».
بیشتر در این باره: سفر فرمانده سپاه همزمان با بحران قطع آب به اهواز؛ با ناامن کنندگان «محاربه میکنیم»سفر حسین سلامی به استان خوزستان و تهدید او برای سرکوب معترضان در حالی انجام شد که به گفته محمدرضا کرمینژاد، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خوزستان، نزدیک به یک هفته است که آب آشامیدنی در مناطق ملاشیه، شهرک دانشگاه، عین دو، سیاحی و سایر مناطق شهر اهواز و استان خوزستان قطع شده است.
دو روز پس از اظهارات فرمانده کل سپاه پاسداران، غلامرضا منتظری، نماینده گرگان در مجلس، از دولت خواست که برای حل بحران آب در استان گلستان با تانکر اقدام به آبرسانی کند تا از تبدیل تنش آبی به «تنش اجتماعی» جلوگیری شود.
واشینگتنپست در گزارش تازه خود به این دو نمونه اخیر اشاره کرده و نوشته است که مجموعه بررسیها نشان از حرکت جامعه ایران به سمت ناآرامی بیشتر اجتماعی، ازجمله به دلیل بحران فزاینده سوء مدیریت آب دارد.