محبوبیت شخصیت‌های ایرانی؛ «مناقشه» بر سر نظر سنجی «آی پز»

موسسه افکارسنجی آی‌پز روز سه‌شنبه، در دو گزارش نتایج نظرسنجی‌هایش را درباره میزان محبوبیت سیاستمداران ایرانی و همچنین شانس های ریاست جمهوری آینده در ایران بررسی کرده است.

در حالی محمدجواد ظریف محبوبیتی قاطع را در این نظرسنجی به نمایش گذاشته که نحوه ارائه داده‌ها و نتیجه این نظرسنجی درمیان خود همکاران موسسه آی‌پز مورد مناقشه است.

بنا بر اطلاعاتی که در وبسایت این موسسه منتشر شده، محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در میان شخصیت‌هایی چون روسای جمهوری کنونی و پیشین، در صدر فهرست قرار دارد. سایر افراد از جناح اصلاح طلب و همچنین میانه رو از جمله حسن روحانی محمد خاتمی ، حسن خمینی، و اکبر هاشمی رفسنجانی به ترتیب در رده های بعدی قرار دارند.

از آن سوی میدان رقابت‌های سیاسی در ایران و جناح اصولگرا، محمد احمدی‌نژاد با میزان علاقه‌ای ۵۷ درصدی در این فهرست دیده می‌شود و محمدتقی مصباح‌یزدی در پایین ترین سطح با ۱۸ درصد به چشم می‌خورد. البته وقتی پاسخ دهنده‌ها می‌توانستند پاسخ دهند اصلا علاقه ندارم، محمود احمدی نژاد بیشتر میزان نامحبوب ‌بودن را به دست آورده است.

این نتیجه در حالی منتشر شده است که حسین قاضیان، جامعه شناس و از همکاران آی پز می گوید نام سه تن، میر حسین موسوی، زهرا رهنورد و مهدی کروبی، که از بیش از هزار نفر جامعه نمونه درباره آنها سوال شده بود، از نتیجه نهایی حذف شده است. آقای قاضیان در این‌باره می گوید : « مسلما ما درباره ۱۶ شخصیت سوال کردیم و سه شخصیت نامشان در این کار نیامده است و این نشان می دهد که این گزارش دستکم ناقص است در قسمت های دیگری از گزارش اگر دقت شود می توان نتایج دیگری گرفت که نتایجش با آنچه منتشر شده متفاوت است. مثلا در مورد میزان محبوبیت شخصیت ها یا عدم محبوبیت آنها رتبه بندی ها ممکن است تغییر کند».

آقای قاضیان که می گوید نتیجه این نظرسنجی را تایید نکرده می گوید حذف نام افراد از فهرست نهایی یا از روی غفلت و یا جهت‌گیری سیاسی رخ داده است. این گفته‌ها در حالی مطرح شده است که آرش غفوری دیگر همکار آی‌پز نظر دیگری دارد. آقای غفوری با بیان اینکه درباره این اتهامات اظهار نظر نمی‌کند، در گفتگو با رادیوفردا می‌گوید در پژوهش‌های اینچنینی برخی سوالات، متغیرهای کنترلی هستند که حذف آنها در نتیجه نهایی تحقیق، تاثیر نمی‌گذارد .

آقای غفوری می‌گوید:«متغیرهای کنترلی‌، متغیرهایی هستند که با استفاده از آنها ما اعتبار سوالها را می سنجیم و ایرادات آن‌ها را پیدا می‌کنیم و قابل انتشار بودن آن‌ها را بررسی می‌کنیم ، این را در این نظر سنجی و نظرسنجی‌های دیگر هم انجام دادیم و به این معنی نیست که اگر آقای ظریف مثلا صد درصد رای داشته باشد این تبدیل به شصت درصد شود».

نظرسنجی آی‌پز که اواخر اسفند ۹۴ و اوایل فروردین ۹۵ منتشر شده، همچنین به این نتیجه رسیده است که اگر حسن روحانی و محمود احمدی نژاد در انتخابات ریاست جمهوری آینده با هم رقابت کنند، آقای روحانی ۴۱ درصد و آقای احمدی نژاد ۲۹ درصد آرا را به خود اختصاص می دهند. البته ۱۵ درصد پاسخ دهندگان هم گفته اند که در این زمینه تصمیمی نگرفته اند. در مقایسه بین سالهای ۹۳ و ۹۴ آی پز به این نتیجه رسیده است که میزان رای دهندگان به محمود احمدی نژاد افزایش پنج درصدی داشته و ۱۳ درصد هم به آرای حسن روحانی اضافه شده است.

آی‌پز آنطور که در وبسایتش آمده موسسه ای خصوصی است که در آمریکا تاسیس شده و در چند انتخابات اخیر به صورت فعالانه نظرسنجی هایی را در ایران انجام داده است.