حاشیه‌های ادامه دار سریال «شهرزاد»

چند ماه پیش که سریال «شهرزاد» با جذب همزمان بینندگان انبوه و منتقدان سخت‌گیر، تبدیل به نمونه موفقی از تولیدات شبکه نمایش خانگی شده بود، مخالفت با ادامه تولید آن بی‌دلیل و غیرمنطقی به نظر می‌رسید اما بازداشت محمد امامی یکی از تهیه‌کنندگان این سریال همه چیز را تغییر داد. بازداشت آقای امامی به پرونده فساد مالی در صندوق ذخیره فرهنگیان مربوط دانسته شد و همین، نگاه‌ها را نسبت به شهرزاد تغییر داد.

تا پیش از بازداشت آقای امامی، او نام پرطرفداری نزد سینماگران بود. سرمایه گذاری قابل توجه او و شریکش محمدهادی رضوی در تولید باکیفیت سریال شهرزاد و عزمش در حضور بیشتر در تولیدات سینمایی از جمله شرکاتش در تولید فیلم‌هایی چون «ابد و یک روز» و «خوب، بد، جلف»، دفتر آقای امامی را به محل مراجعه بسیاری از چهره‌های شناخته شده سینمایی تبدیل کرده بود.

محمد امامی همچنین حقوق پخش ویدیویی چند فیلم مهم امسال سینمای ایران را هم خریداری کرده و حتی برای راه‌اندازی یک دفتر پخش و اکران فیلم دورخیر کرده بود.

حاشیه‌های ادامه‌دار سریال «شهرزاد»

حضور سریع و پردامنه محمد امامی در حوزه تولیدات تصویری، یادآور عملکرد بابک زنجانی، سرمایه گذار و تاجر نفتی بود که پیش از بازداشتش با راه‌اندازی دفتر «سورینت فیلم» در سینما فعال شده بود و حتی قصد راه‌اندازی یک استودیوی بزرگ سینمایی را داشت.

همان زمان سینماگرانی بودند که بدون نام بردن از محمد امامی و شرکایش نسبت به آنچه ورود پول‌های مشکوک به سینما می‌خواندند، هشدار می‌دادند. هشداری که به گفته علی‌اصغر رمضان‌پور، معاون فرهنگی پیشین وزارت ارشاد ایران سابقه‌ای ۲۰ ساله دارد و بخش فرهنگ مقصد جذابی برای پول‌های مشکوک بدست آمده از حوزه‌های دیگر بوده است:

«چه این درآمدها قانونی باشد یا غیرقانونی، نشان‌دهنده ادامه جریانی است که نزدیک به ۲۰ سال، از زمان پاگرفتن نوعی سینما و هنر نمایشی بخش خصوصی وجود دارد. در این جریان، سرمایه‌های کسب شده از بخش‌های تجاری نزدیک به لایه‌هایی از حکومت وارد حوزه هنر و فرهنگ می‌شود برای کسب سود و اعتبار. بخشی از این سرمایه‌ها نوعی اتهام پول شویی را مطرح می‌کنند برای اینکه اغلب افراد وارد شده به این جریان، کسانی بوده‌اند که با استفاده از بعضی رانت‌های دولتی توانسته‌اند به این درآمدها دست پیدا کنند.»

بازداشت محمد امامی در زمانی روی داد که کار تولید فصل دوم سریال شهرزاد با همان عوامل فصل اول و ظاهرا با بودجه‌ای بیشتر آغاز شده بود. انتشار خبر بازداشت آقای امامی مرتبط با پرونده فساد مالی صندوق ذخیره فرهنگیان وابسته به وزارت آموزش و پرورش، باعث طرح نظراتی انتقادی درباره ادامه روند تولید سریال شهرزاد در شبکه‌های اجتماعی شد.

مطرح کنندگان این نظرات می‌گفتند عوامل تولید شهرزاد باید درباره منابع مالی تولیدی این سریال شفاف سازی کنند و بگویند آیا هزینه تولید این سریال از همان پول‌های مبهم پرونده صندوق ذخیره فرهنگیان بدست آمده یا نه.

این اظهارنظرها حتی با واکنش‌های مجازی برخی عوامل سریال شهرزاد از جمله ترانه علیدوستی و رضا کیانیان، بازیگران و نغمه ثمینی از نویسندگانش هم مواجه شد که در صفحات شخصی‌شان پاسخ‌هایی به این انتقادات دادند اما پاسخ رسمی را چهارشنبه شب روابط عمومی سریال داد.

در این پاسخ گفته شده که عوامل هنری سریال شهرزاد، در جریان مشکلات قضایی تهیه کننده آن نبوده‌اند و منتظر روشن شدن «کلیه ابهامات و شفاف‌سازی کامل» در این زمینه هستند. آنها همچنین گفته‌اند تا زمان اعلام رای و نظر نهایی مراجع قضایی، به تولید سریال ادامه خواهند داد. در این پاسخ البته توضیحی درباره منابع مالی سریال و همچنین نحوه ادامه تولید آن در شرایطی که تهیه‌کننده‌اش بازداشت شده، داده نشده است.

مصطفی عزیری از تهیه کنندگان تلویزیون ایران که سابقه تولید آثاری چون «راه بی‌پایان» و «گاو صندوق» را دارد در پاسخ به این سؤال که بر اساس روند معمول تولید آثار فرهنگی ‌آیا عوامل آن قبل از تولیدش می‌توانند خواستار شفاف سازی منابع تولیدش شوند یا نه می‌گوید:

«طبیعتا چنین چیزی تا جایی که من شناخت دارم، اینکه همکار دعوت شده به یک پروژه سؤال کند که پول آن از کجا آمده است، معمول نیست. مگر آنکه موضوع به شدت مشکوک باشد. البته دوستانی که اعتراض دارند نظرشان این نیست که چرا زمان شروع کار نپرسیدید این پول‌ها از کجا آمده، می‌گویند حالا که مشخص شده منابع پول‌ها مشکوک است چرا برای ادامه همکاریتان پرسشگری نمی کنید.»

بخشی از خواسته‌های کارزاری که علیه سریال شهرزاد راه افتاده، توقف تولید آن تا روشن شدن ابهامات مالی سریال است. خواسته‌ای که به گفته آقای عزیزی باتوجه به واقعیت‌های حاکم بر مناسبات تولید آثار نمایشی ایران و علاقه مخاطبان به سریال شهرزاد، عمل به آن دور از انتظار است:

«من موافق توقف تولید سریال شهرزاد نیستم، البته در ادامه روند کار باید مقداری درباره منابع مالی‌اش شفاف سازی بشود. به هرحال اگر مردم نسخه‌های فصل دوم شهرزاد را بخرند، سود حاصل از آن می‌تواند عاملی برای ادامه تولیدش باشد. بعید می‌دانم هم که تولید سریال ادامه پیدا نکند مگر آنکه تولیدش با حکم دادستانی و دستور قضایی متوقف شود.»

به جز فعالان شبکه‌های اجتماعی، تهیه کننده شریک فصل اول سریال شهرزاد هم خواستار توقف تولید آن است. محمدهادی رضوی همزمان با مطرح شدن کارزار نه به شهرزاد، در گفت و گوهایی مخالفت‌های خود با ادامه تولید این سریال را به دلیل همین ابهام‌ها مطرح کرده است. آقای رضوی که او هم فعالیت‌های اقتصادی بحث انگیری خارج از حوزه فرهنگ و هنر دارد می‌گوید حقوق او در تولید فصل دوم سریال رعایت نشده است.