روز بیست و سوم مرداد ماه ۱۳۹۵، خبرگزاری مهر گزارش داد گام اول از طرح حمایت از روستاییان میزبان گاندو یا همان تمساح پوزه کوتاه سیستان و بلوچستان با موفقیت برگزار شد.
در این طرح محموله تانکرهای آب شرب و سیستم انتقال آب به تانکرها، شامل پمپ و دستگاه های تصفیه آب، تحویل مردم منطقه و شوراهای روستایی شد.
اما اندکی پیش از آن، وقتی در تیرماه سال ۹۵، خبرگزاریها خبرحمله یک گاندو را به یک پسر بچه از اهالی یکی از روستاهای اطراف شهرستان سرباز در سیستان و بلوچستان، مخابره کردند کارشناسان محیط زیست متوجه تغییر محسوسی در رفتارهای این تنها تمساح بومی ایران شدند. این کودک به همراه چند نفر دیگر در اطراف یکی از تالابهای منطقه پرسه میزد که ناگهان مورد حمله یک گاندو قرار گرفت و به زیر آب کشیده شد و در نهایت هم پیکر خفه شده پسربچه از آب گرفته شد.
گاندوها جانورانی هستند که در مناطقی از استان سیستان و بلوچستان از احترام و تقدس ویژه ای برخوردارند. در سالهای گذشته شاید برای مسافران و بازدید کنندگان از آن مناطق تعجب آور بود که ببینند در برکههای محل زندگی گاندوها، کودکان در آب بازی میکنند و زنان در حال شستشوی لباس و ظروف خود هستند و مشکلی هم پیش نمیاید. رابطه گاندوها و انسان در این مناطق به قدری خوب بوده است که مردم ۱۳۱ آبادیای که در داخل نواحی حفاظت شده گاندوها زندگی میکنند، معمولا در فصل گرما داوطلبانه به ماموران سازمان محیط زیست کمک میکنند تا گاندوها را از مناطق خشکتر به برکههای پر آبتر منتقل کنند.
اما به نظر میرسد در ماههای اخیر چیزی در این منطقه تغییر پیدا کرده است که گاندوهای صلح طلب و مقدس را، به کشتن انسان واداشته است. مشکلی که مثل خیلی از مشکلات انسان در کره زمین به یک مایع حیاتی برمی گردد: آب.
خشکسالی در استان سیستان و بلوچستان یک مساله بسیار جدی به نظر می رسد. مشکلی که بنا به گفتههای فرماندار شهر زابل به خبرگزاری مهر، حتی دامن سومین دریاچه بزرگ ایران و هفتمین تالاب بزرگ جهان، هامون را هم گرفته است و به گفته وی در سالهای اخیر باعث شده ۳۰۰ روستای این استان متروکه شوند.
حال به نظر می رسد با عملی شدن طرحهایی نظیر «طرح حمایت از روستاییان میزبان گاندو» تلاش میشود تا با تامین آب شرب مورد نیاز ساکنین روستاهای میزبان گاندو، از دست اندازی انسان به منابع آب این تمساحهای تحت حفاظت محیط زیست کاسته شود تا این جانوران ارزشمند هم با ادامه دادن روند طبیعی چرخه زندگی و تامین آب مورد نیاز، زندگی صلح آمیزشان را در کنار مردم روستاهای این منطقه ادامه دهند.
بزرگترین گاندویی که تاکنون دیده شده بیش از ۵ متر طول و بیش از ۴۵۰ کیلو وزن داشته است. تعداد این تمساحها در حال حاضر حدود ۲۰۰ تا ۴۰۰ عدد برآورد میشود. از گاومیش ۴۵۰ کیلویی تا بچه ماهیها در منوی غذایی گاندوها جای دارند اما در حالت طبیعی یک گاندو تمایلی به شکار انسان ندارد.