دغدغه‌های گم شده در تبلیغات انتخابات

تب و تاب انتخابات به پایان رسید. شب و روزهای چندان زیادی برای تبلیغات نامزدهای انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری صرف نشد، اما در روش‌های تبلیغات فشرده آنها، چقدر به شرایط زیست‌محیطی کشور توجه شد؟

مکان‌های درنظرگرفته‌شده برای تبلیغات نامزدها بر دیوار برخی از خیابان‌ها و کوچه‌ها در بسیاری از شهرها، شاید بهترین شاهد آن روزهای شلوغ باشند، روزهای پر از پوسترهای تبلیغاتی و فهرست‌های چاپ‌شده نامزدها و توزیع گسترده عکس و شعارهای آنها روی کاغذ و مقوا و ...

این برنامه را کامل در فایل صوتی بشنوید:

یک خانه، یک زمین۹۵؛ روش‌های تبلیغاتی نامزدهای انتخابات هفتم اسفند چقدر منطبق با محیط زیست بود؟

هر چند که شهرداری تهران گفته روز بعد از مهلت پایانی تبلیغات، چهره شهرها را از هر نوع پوستر، عکس و اعلامیه‌ای پاکیزه کرده اما خبرگزاری ایسنا گزارش داده در همین شب پایانی تبلیغات، خیابان‌های بسیاری از شهرها با کاغذ فرش شده‌اند.

عکس‌های منتشرشده از شهر تهران و بسیاری از شهرهای دیگر در این روزهای تبلیغات، نشان‌دهنده مراکز سخنرانی، استادیوم‌ها و سالن‌هایی است که کاغذ ویژه‌نامه‌های انتخاباتی و تبلیغات چاپی نامزدها، سطح زمین و صندلی‌هایشان را پوشانده است.

این شیوه تبلیغات علاوه بر افزایش چند شیفته کار کارگران خدمات شهری شهرداری و به‌همریختگی چهره شهرها، چه خطرات و مضراتی برای محیط زیست کشور دارد؟

کاغذهای غیربازیافتی و پلاستیک فراوان در تبلیغات

اسماعیل کهرم، کارشناس و پژوهشگر محیط زیست در تهران که این صحنه‌ها را از نزدیک دیده است، می‌گوید، در بیشتر مواقع کاغذهای سفید و نو غیربازیافتی در این تبلیغات استفاده شده است.

با این همه بارها گفته شده که روند طی شدن روزهای این دوره انتخابات دو مجلس در ایران متفاوت بوده است.

برخی از رسانه‌ها و خبرگزاری‌ها گزارش داده‌اند، حتی پیش از آنکه شور تبلیغات به شهرهای کشور حال و هوای انتخاباتی بدهد، شعارهای تبلیغاتی در شبکه‌های مجازی دست‌به‌دست می‌شد و مثل کاغذ‌های چاپ شده، دست به دست می‌شد. روشی که به گفته برخی کارشناسان محیط زیست، به صرفه‌تر برای طبیعت بود.

با اینکه در این دوره از انتخابات در سال ۹۴، شهرداری‌ها محل‌های مشخصی را بر سطح برخی دیوارها در نظر گرفته بودند. برخی پیاده‌روها و بولوارها هم صاحب بیلبورد سفیدی شده بودند که روی آن نوشته شده بود محل تبلیغات انتخابات.

اما آنطور که عکس‌های خبرگزاری‌ها نشان می‌دهد، بیشتر این کاغذها از محل نصب کنده و پاره شده و کف زمین ریخته شده است. از طرفی همیشه کسانی هستند که آگهی‌های تبلیغاتی کوچک را که به شکل دفترچه یا چند ورقه چاپ شده، به دست عابران می‌دهند. اما عابران معمولا چند قدم آنطر‌تر کاغذها را وسط خیابان و پیاده‌رو رها می‌کنند و می‌روند.

تبلیغات مجازی

مصرف بی‌رویه کاغذ که تا آخر شب در چند نوبت با جاروی رفتگران در خیابان‌ها جمع می‌شد، تنها موضوعی نبود که تلاشگران محیط زیست مثل بقیه دوره‌های انتخاباتی در موردش نگران بودند.

روش تبلیغات صحیح چگونه است؟ روشی که به محیط زیست هم آسیبی نرساند و اطلاع‌رسانی هم بکند و خودش روش تبلیغی برای یک نامزد باشد؟

آرش غفوری، کارشناس تبلیغات انتخاباتی در آمریکا درباره روش‌های تبلیغی متداول در ایالات متحده می‌گوید که تا حدی به نفع محیط زیست هم هست.

با اینکه گفته می‌شود استفاده از شبکه‌های اجتماعی در این دوره از انتخابات بی‌سابقه بوده و غیرقابل مقایسه با دوره‌های پیش، اما نگرانی‌های دیگری هم وجود دارد. عاقبت تبلیغات یک انتخابات که در بیشتر دوره‌ها فعالان محیط زیست را نگران کرده است.