متوسط نرخ تورم تولیدکننده در شهریورماه سال جاری با رسیدن به سطح ۹.۳ درصد تکرقمی شد.
بانک مرکزی در گزارش تغییرات شاخص بهای تولیدکننده در شهریورماه سال ۹۴، تصریح کرده است که این شاخص در دوازده ماه منتهی به شهریورماه امسال در مقایسه با مدت مشابه پارسال، به ۹.۳ درصد رسید که نسبت به متوسط شاخص بهای تولیدکننده در مردادماه امسال ۰.۹ واحد درصد کاهش نشان میدهد.
در ادبیات اقتصادی از شاخص بهای تولیدکننده به عنوان شاخص پیشنگر نرخ تورم یاد میشود، به این معنی که با تأخیری چندماهه تغییرات شاخص بهای تولیدکننده در تغییرات شاخص بهای کالاها و خدماتی مصرفی نمایان میشود.
با این حساب میتوان پیشبینی کرد که تغییرات شاخص تورم در ماههای آینده مطابق روال ماههای گذشته، روند کاهشی خود را حفظ کند.
نرخ تورم شاخص قیمت تولیدکننده نیز از اردیبهشت سال ۹۲ تاکنون در حال نزول بوده است.
بر اساس گزارش بانک مرکزی، نرخ تورم نقطهبهنقطه تولیدکننده که تغییرات شاخص بهای تولیدکننده در شهریورماه امسال نسبت به ماه مشابه پارسال است، به ۴.۶ درصد رسید که یک واحد درصد از نرخ تورم تولید در مردادماه کمتر بوده است.
همچنین نرخ تورم ماهانه تولیدکننده در شهریورماه امسال، رقم ۰.۳ درصد را به ثبت رساند، نرخ تورم ماهانه تولیدکننده در مردادماه ۰.۸ درصد اعلام شده بود که بدین ترتیب نرخ تورم ماهانه تولیدکننده نیز ۰.۵ واحد درصد کاهش یافت.
در میان گروههای اصلی تشکیلدهنده شاخص بهای تولیدکننده، بیشترین رشد شاخص مربوط به گروه بهداشت و مددکاری اجتماعی بوده که در شهریورماه نسبت به ماه مشابه پارسال، رشدی ۲۷.۲ درصدی را تجربه کرده، در مقابل تورم تولید گروه ساخت (صنعت) در شهریورماه ۹۴ در مقایسه با شهریور ۹۳، کاهشی ۱.۹ درصدی را به ثبت رساند.
شاخص بهای تولیدکننده، نشاندهنده تغییرات قیمت کالاها و خدمات تولیدشده در مبدأ تولید است و بهنوعی سطح تغییرات قیمت در سطح عمدهفروشی و تولیدکننده را بازتاب میدهد.
در گزارش دیگری که بانک مرکزی از تغییرات شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در شهریورماه سال ۹۴، منتشر کرده، متوسط نرخ تورم در شهریورماه امسال ۱۵.۱ درصد اعلام شده است.
بر اساس اعلام بانک مرکزی، متوسط نرخ تورم در مردادماه امسال ۱۵.۶ درصد اعلام شده بود که مقایسه این دو رقم نشان میدهد روند کاهش شتاب نرخ تورم همچنان در شهریورماه ادامه یافته است.
پیش از این مرکز آمار ایران به عنوان متولی رسمی اعلام آمار و شاخصهای اقتصادی در ایران، متوسط نرخ تورم را در شهریورماه امسال در مناطق شهری ایران، ۱۳.۶ درصد اعلام کرده بود.
بررسی جزئیات شاخص بهای تورم مصرفکننده در شهریورماه نیز بیانگر آن است که نرخ تورم در گروه اصلی بهداشت و درمان همان طور که در حوزه تولید رکورددار افزایش بود در حوزه مصرفکننده نیز با ثبت رشد ۲۳.۳ درصدی، پیشتاز رشد شاخص بهای کالاها در بازار مصرف بوده است.
بیشترین کاهش شاخص بها در میان گروههای اصلی کالایی در شهریورماه امسال نیز به نام گروه دخانیات به ثبت رسید که در شهریورماه امسال در مقایسه با ماه مشابه پارسال کاهشی ۴.۲ درصدی را شاهد بود.
کاهش مداوم نرخ تورم از زمان روی کار آمدن دولت حسن روحانی، تحلیلهای متفاوتی را به همراه داشته است، در حالی که موافقان سیاستهای اقتصادی دولت این کاهش مداوم و محسوس را به انضباط مالی و پولی دولت، کنترل رشد پایه پولی و نرخ نقدینگی و همچنین تعدیل تورم انتظاری در جامعه در ارتباط میدانند، اما شماری از منتقدان سیاستهای اقتصادی دولت این کاهش نرخ تورم را با رکود حاکم بر اقتصاد ایران پیوند میزنند و معتقدند با افزایش رکود، قدرت خرید مردم کاهشیافته و این رکود آثار ضدتورمی برجای گذاشته است.
در عین حال ثبات قیمت ارز، رکود و افت تقاضا در بازار و تأثیر کاهش قیمتهای جهانی میتواند از مهمترین عوامل مؤثر بر کاهش نرخ تورم تولید، به شمار آید.
موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامهریزی وابسته به سازمان مدیریت و برنامهریزی، در گزارشی درباره کاهش نرخ تورم تولید، یکی از دلایل کاهش مداوم شاخص بهای تولیدکننده را، شاخص «قیمت ریالی واردات» دانسته است.
از آنجا که کالاهای واسطهای وارداتی در تولید صنعتی ایران نقش مهمی داشته و دارد، کاهش قیمت کالاهای وارداتی و قیمت ریالی واردات، بر روند کاهش نرخ تورم تولید و درنهایت کاهش متوسط شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی مؤثر بوده است.