وزیر خارجه چین پس از دیدار با محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، تأکید کرد که این کشور به تعهد خود برای بازطراحی راکتور آب سنگین اراک عمل خواهد کرد.
وانگ یی، که روز سهشنبه ۲۴ شهریور، پس از دیدار با همتای ایرانی خود، در کنفرانس مطبوعاتی مشترک سخن میگفت، افزود که «چین بر تداوم نقش سازندهاش در ارتباط با برنامه هستهای ایران ادامه میدهد».
او همچنین یادآور شد که برنامه جامع اقدام مشترک بر جغرافیای سیاسی منطقه خاورمیانه و حوزههای مرتبط آن تأثیر خواهد داشت، و «اگر همه طرفهای ذیربط به تعهداتشان در برنامه جامع اقدام مشترک عمل کنند، فضا برای رسیدن به توافقات بیشتر، و حل و فصل مناقشات منطقهای مثبتتر خواهد شد».
گزارش خبرگزاریهای ایران حاکی است که محمدجواد ظریف هم با «غیرقانونی» خواندن تحریمها، گفت «پس از لغو تحریمها، چین و ایران شرکای قابل اتکایی در حوزههای انرژی، بازرگانی و اقتصادی» خواهند بود.
آقای ظریف همچنین با اشاره به «نقش سازنده» چین در بازطراحی رآکتور آب سنگین اراک گفته است که «اعتقاد داریم با شروع اجرای برجام و لغو موانع غیرقانونی ایجاد شده علیه ایران، روابط دو کشور توسعه چشمگیرتری خواهد یافت».
آن طور که خبرگزاری ایرنا گزارش کرده، علاوه بر توافق هستهای، همکاری دو کشور در مسائل منطقهای و «استفاده از راهکارهای سیاسی برای حل و فصل مسائل و مشکلات منطقهای و بینالمللی بویژه مقابله با تروریسم و افراطیگری، از مهمترین محورهای گفتوگوی وزیر خارجه ایران» در پکن بوده است.
آقای ظریف، که دوشنبه، ۲۳ شهریور به چین رفته بود، عصر سه شنبه این کشور را ترک کرد و راهی بنگلاش شد.
این اولین سفر وزیرخارجه ایران به پکن پس از توافق هسته ای وین بود و اندکی پس از سفر علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران به چین انجام شد.
خبرگزاری های ایران در آن زمان گزارش دادند که آقای صالحی در سفرش به پکن در ۴ شهریور، از راکتور آب سنگین چین بازدید کرده و درباره تعهد پکن در چارچوب توافق هسته ای وین برای بازطراحی راکتور آب سنگین اراک گفتگو کرده است.
آقای صالحی روز ۲۳ شهریور هم در حاشیه نشست مجمع عمومی آژانس بینالمللی انرژی اتمی در وین، با نمایندگان آمریکا و چین در همین زمینه نشست سه جانبه ای داشت.
چین به عنوان یکی اعضای گروه ۱+۵ ، در مذاکرات هستهای با ایران شرکت داشت و بر مبنای توافق هسته ای تیرماه گذشته، قرار شده است همراه آمریکا در بازطراحی راکتور اراک مشارکت داشته باشد و پیشتر اعلام شده که کارگروه مشترکی دراین مورد میان سه کشور تشکیل شده است.
براساس توافق هسته ای وین، قلب راکتور آب سنگین اراک باید به نحوی بازطراحی شود که امکان تولید پلوتونیوم با درجه ای که بتواند در ساخت سلاح هسته ای بکار رود تا حد ممکن کاهش یابد و این راکتور بجای آن ایزوتوپ برای تحقیقات پزشکی و صنعتی تولید خواهد کرد.
چین که از شرکای عمده تجاری ایران و از خریداران اصلی نفت آن بود، در پی تحریم مبادلات بانکی و نفتی ایران از جانب آمریکا در سال ۲۰۱۲، ناچار شد خرید نفتش را از ایران به میزان زیادی کاهش دهد تا از تحریم های آمریکا معاف شود. آمریکا تهدید کرده بود که شرکت ها و نهادهای خارجی را که با بانک مرکزی ایران معامله کنند، تحریم خواهد کرد.
چین همچنین در اجرای قرار داد طرح توسعه فاز یازدهم میدان گازی پارس جنوبی که به ارزش حدود ۵ میلیاردلار با شرکت ملی نفت ایران بسته بود، تعلل کرد تا آنکه ایران سرانجام در سال ۹۳ ناچار شد اعلام کند که چین را از این طرح کنار گذاشته است. اکنون چین و ایران باردیگر امید به ارتقاء روابط اقتصادی خود پس از رفع تحریم ها دارند.
اگرچه چین در طی این مدت همچنان به فروش کالاهای تجاری به ایران ادامه داده است.