خبرها از ایران حاکی است که در پی اعلام نتایج کنکور سراسری امسال بیش از ۷۰ دختر و پسر جوان بهایی از تحصیل در دانشگاه محروم شدند.
برخی منابع میگویند این تعداد احتمالا بیشتر از یکصد نفر است. در مراجعه برخی این شهروندان بهایی به سازمان سنجش، علت ممانعت از ورود آنان به دانشگاه، اعتقاد آنها به آیین بهایی عنوان شده است.
مقامهای رسمی جمهوری اسلامی ایران در این باره اظهارنظری نکردهاند.
همه این افراد هنگامی که با مشخصات و شماره داوطلبی خود به وبسایت سازمان سنجش مراجعه کردند با این پیام مواجه شدند:
«داوطلب گرامی به دلیل نقض پرونده لطفا به واحد پاسخگویی سازمان سنجش مراجعه کنید».
Your browser doesn’t support HTML5
پیامی که فواد میگوید برای دومین سال متوالی آن را دریافت کرده است:
«من امسال هنوز مراجعه نکردم اما پارسال پیگیری طولانی مدتی داشتم. در سازمان سنجش با فردی صحبت کردم که به من گفت شما از طرف اطلاعات رد صلاحیت شدی. وقتی دلیل آن را پرسیدم گفتند به لحاظ اعتقادی شما از طرف اطلاعات رد صلاحیت شدی و ما نمیتوانیم اجازه دهیم به دانشگاه وارد شوی. وقتی از آنان درخواست یک نوشته کتبی کردم، از من آدرس و شماره تلفن گرفتند و گفتند ما درخواست شما را برای اطلاعات میفرستیم و اگر جوابی دادند به شما اطلاع میدهیم. اما بعد از آن با من هیچ تماسی نگرفتند».
این افراد میگویند اعتقاد آنان به آیین بهایی موضوع پنهانی نیست و معمولا در فرمهای دبیرستان در ستون مذهب ذکر میشود.
یکی دیگر از شهروندان بهایی که برای اولین بار در کنکور شرکت کرده بود و با نام مستعار «امید» با رادیو فردا مصاحبه کرد، از پیگیریاش در این باره میگوید:
«من دیروز مراجعه کردم و من را نزد کارشناسی فرستادند که برای همین منظور در سازمان سنجش بود. به من نوشته کتبی ندادند اما به صورت شفاهی گفتند به دلیل بهایی بودنت نمیتوانیم به شما اجازه ورود به دانشگاه را بدهیم».
ممانعت از ادامه تحصیل شهروندان بهایی پیشتر هم سابقه داشته است و حتی گذشتن از سد کنکور و گزینشهای بعد از آن هم ضمانتی برای ادامه تحصیل آنان نیست چرا که طی سالهای گذشته دهها دانشجو پس از گذراندن چندین ترم از ادامه تحصیل در دانشگاه محروم و اخراج شدهاند.
«مریم» نام مستعار یکی از این شهروندان بهاییست که در رشته عمران دانشگاه شهید بهشتی مشغول به تحصیل بود:
«به من هیچ حکمی ندادند و فقط سایت من را بستند و بعد از دو ترم به صورت غیابی برای من حکم اخراج صادر کردند. با تماس تلفنی مطلع شدم و علت را نگفتند تا اینکه در سازمان سنجش با هیأت گزینش مرکزی صحبت کردم، به من گفتند شما خودت میدانی که بهایی هستی و بهاییان در ایران حق تحصیل ندارند. من از تحصیل محروم شدم به علت اینکه متفاوت فکر میکنم. به من گفتند تنها راه بازگشت به دانشگاه این است که بنویسی مسلمان شدهای و از بهاییت تبری میکنی».
فرزاد صفایی دانشجوی دانشگاه آزاد اهواز، وفا هویدایی دانشجوی دانشگاه امیرکبیر تهران و وصال لقاییفر دانشجوی دانشگاه امیرکبیر واحد تفرش هم سه دانشجوی بهایی دیگرند که طی ماههای گذشته از ادامه تحصیل در دانشگاه محروم شدند.
سیمین فهندژ سخنگوی جامعه جهانی بهایی در ژنو در اینباره میگوید:
«از اوایل انقلاب تاکنون، بهاییان از حق تحصیلات عالی و ورود به دانشگاه محروم بودهاند. در سال ۱۹۹۱ سندی توسط یکی از گزارشگران ویژه سازمان ملل افشا شد که در آن آمده بود باید با بهاییان طوری رفتار شود که از پیشرفت و تحصیل محروم شوند و وقتی مشخص شود که شخصی بهایی است، چه در زمان ورود به دانشگاه باشد و چه در حین تحصیل، باید از دانشگاه اخراج شوند. متاسفانه این روند هنوز ادامه دارد و جوانان با استعدادی که میتوانند به کشورشان خدمت کنند فقط به خاطر عقاید دینی خود از حق تحصیل محروم میشوند».
عاصمه جهانگیر، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر در ایران نیز از «نقض گسترده حقوق بهاییان در ایران و آزار و اذیت آنان» انتقاد کرد.
ممانعت از تحصیل بهاییان در دانشگاهها، یکی از مواردی است که به گفته عاصمه جهانگیر نقض حقوق شهروندی آنان محسوب میشود.