کمیته روابط خارجی مجلس سنای ایالات متحده، روز پنجشنبه ۴ خرداد ماه، طرحی را که خواستار تحریمهای جدید علیه ایران است، به تصویب رساند.
این تحریمها به دلیل توسعه موشکهای بالستیک ایران، حمایت از گروههای شبهنظامی اسلامگرا، انتقال سلاح و نقض حقوق بشر در این کشور در نظر گرفته شده است.
این طرح با کسب ۱۸ رای مثبت در برابر ۳ رای منفی به تصویب رسیده است.
نمایندگان حامی این طرح میگویند به نظر آنها این طرح که برای تبدیل شدن آن به قانون باید از سوی مجلس نمایندگان و نیز دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا مورد حمایت قرار گیرد، توافق هستهای بینالمللی را که در سال ۲۰۱۵ میان کشورهای پنج + یک و ایران امضا شده نقض نمیکند.
پیش از این جان کری، وزیر خارجه ایالات متحده در دوره ریاستجمهوری باراک اوباما، فردی که از سوی واشینگتن هدایت گفتوگوهای اتمی با ایران را برعهده داشت، در مورد وضع تحریمهایی که ممکن است به توافق اتمی ضربه بزند، هشدار داده بود.
آقای کری گفته بود در دستیابی به «برنامه جامع اقدام مشترک» فراز و نشیبهای زیادی وجود داشته و او از گفتوگو در این مورد استقبال میکند. وزیر خارجه آمریکا سپس افزوده است «دوستان و همکاران پیشین من این نظر من است: اکنون زمان آن است که با دقت گام برداریم».
کری به انتخاب دوباره حسن روحانی در مقام ریاستجمهوری اشاره کرده و گفته است «اکنون زمان مناسبی برای طرح (تحریم) تازه ایران نیست».
پیش از این وزیر خزانهداری ایالات متحده آمریکا نیز روز چهارشنبه سوم خرداد اعلام کرد که کشورش در مجوز فروش هواپیماهای مسافربری بوئینگ و ایرباس به ایران بازنگری خواهد کرد.
استیون منوچین که در جلسه پرسش و پاسخ «کمیته راهها و روشهای مجلس نمایندگان» برای پیشنهاد بودجه جدید آمریکا حاضر شده بود، تصریح کرد که او «در وزارت خزانهداری هر کاری انجام میدهد تا برای حفظ جان آمریکاییها تحریمهای اضافی علیه ایران، سوریه و کره شمالی وضع شود».
براساس پیشنویس این طرح که فروردین ماه مطرح شد، در راستای تشدید تحریمهای غیر هستهای ایران، سپاه پاسداران مورد تحریم قرار میگیرد و تحریم افرادی که براساس فرمانهای اجرایی رییس جمهوری به اتهام حمایت از تروریسم اعمال شده، قانونی خواهند شد.
این طرح همچنین رییسجمهوری آمریکا را ملزم میکند، تا هر فرد و نهادی را که ممنوعیت سازمان ملل درباره خرید و فروش تسلیحات با ایران را نقض میکند، مورد تحریم قرار دهد.
ایران پیشتر تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه برنامه موشکی خود را به عنوان نقض توافق هستهای با شش قدرت جهانی، برجام، دانسته بود.
این در حالی است که رابرت منندز، سناتور دمکرات، و سناتور باب کورکر، رئیس جمهوریخواه کمیته روابط خارجی سنا تهیهکنندگان طرح تحریمهای تازه علیه ایران گفتهاند، این تحریمها نقض توافق هستهای با ایران نیستند.
سناتور رابرت منندز در گفتوگو با خبرگزاری رویترز تصریح کرده است: «ما با وسواس تلاش کردیم که (طرح تحریمهای تازه علیه ایران) طوری تنظیم شود که بر توافق هستهای (آن گونه که الان است) تاثیری نداشته باشد.»
پیش از این سناتورهای آمریکایی با انتقاد از آزمایش های موشکی ایران و نیز «رفتارهای بیثباتکننده» جمهوری اسلامی در منطقه، هشدار دادهاند که هیچ چیز مانع از آن نیست که کنگره آمریکا تحریمهای بیشتری علیه ایران اعمال کند.
تاکنون بازرسان بینالمللی و نیز وزارت خارجه ایالات متحده، پایبندی طرفها به اجرای توافق اتمی را تائید کردهاند. رکس تیلرسون، وزیر خارجه فعلی آمریکا، در دی ماه گذشته گفته بود او توافق اتمی با ایران را مورد «بازنگری کامل» قرار میدهد ولی درخواست نمیکند تا این توافق رد شود.
توافق اتمی میان ایران، آمریکا، روسیه، چین، فرانسه، بریتانیا و آلمان در تیر ماه دو سال پیش در وین، پایتخت اتریش بهدست آمد؛ بر اساس این توافق که به «برجام» موسوم است ایران پذیرفت تا بسیاری از فعالیتهای هستهایش را تعطیل یا متوقف کند، و در مقابل تحریمهای بینالمللی علیه تهران نیز لغو شوند.