در حالی که علی باقری، مذاکرهکننده ارشد جمهوری اسلامی، میگوید هر قدر به خط پایان مذاکرات نزدیک باشیم، «الزاما تضمینی برای عبور از آن وجود ندارد»، علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، دستیابی به توافق خوب را «امکانپذیر» میداند.
آقای باقری در توییتر همه مسئولیت به سرانجام رسیدن مذاکرات را متوجه طرفهای غربی دانسته و نوشت: «برای اتمام کار، تصمیمهای مشخصی وجود دارد که طرفهای غربی باید بگیرند.»
این در حالی است که علی شمخانی در توییتی نوشته است: «دستیابی به توافق خوب به دلیل پیشرفتهای قابل اعتنا در مذاکرات که عمدتا ناشی از ابتکارات ایران بوده، امکانپذیر است.»
وی با این حال مرحله پایانی مذاکرات وین را به «متوازنسازی» توافق که به گفته او با «تصمیمگیری سیاسی غرب» میسر میشود، منوط کرد.
شمخانی پیش از این در موضعگیریهایی متفاوت، توافق برجام را «پوستهای خالی» توصیف کرده بود.
حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه ایران نیز در گفتوگوی تلفنی با لیز تراس، همتای بریتانیایی خود، تسریع روند دستیابی به توافق را در گرو «اتخاذ تصمیم سیاسی شجاعانه و واقعگرایانه از سوی طرفهای غربی برای تضمین و تامین منافع ایران» دانست.
وی از جمله بر «رفع عینی تحریمها» تاکید کرد که به گفته وی موجب «توافقی پایدار» خواهد شد.
اظهارات این دو مقام بلندپایه سیاست خارجی جمهوری اسلامی مبنی بر ضرورت انجام اقدامات اساسی از سوی غرب در شرایطی مطرح میشود که قدرتهای غربی در هفتههای اخیر به طور مرتب به ایران هشدار دادهاند که فرصت چندانی برای توافق باقی نمانده است.
رسانههای ایران نیز گزارش دادهاند که علی باقریکنی شامگاه چهارشنبه چهارم اسفند در «سفری بسیار کوتاه» راهی تهران شد، اما اعضای هیئت کارشناسی ایران در وین حضور خواهند داشت و به رایزنیها ادامه میدهند.
بیشتر در این باره: مذاکرات وین در «مرحله پایانی»؛ باقری برای مشورت درباره برجام عازم تهران شدبهروز کمالوندی، سخنگوی این سازمان نیز برای انجام رایزنیهای فنی بین ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی به وین سفر کرده است.
دور هشتم مذاکرات با هدف احیای برجام با شرکت نمایندگان ایران، روسیه، چین، فرانسه، بریتانیا، آلمان و اتحادیه اروپا و آمریکا در وین ادامه دارد. نمایندگان آمریکا به صورت غیرمستقیم در این مذاکرات حضور دارند و مقامهای ایران میگویند حاضر به مذاکره مستقیم با آنها نیستند.
هدف نهایی این مذاکرات بازگشت به روح توافق هستهای تیرماه سال ۱۳۹۴ بین ایران و قدرتهای جهانی یعنی لغو تحریمها علیه ایران، از جمله تحریمهای مهم صنایع و صادرات نفت در ازای محدود کردن فعالیتهای هستهای تهران و طولانی کردن زمان لازم برای تولید اورانیوم غنی شده مورد نیاز ساخت سلاح هستهای است.
دولت دونالد ترامپ در اردیبهشت ۹۷ از برجام خارج شد و پس از چند ماه تحریمهای شدید علیه ایران را از سر گرفت. حکومت ایران در واکنش به این اقدام آمریکا اجرای بخشی از تعهدات خود در قبال برجام را متوقف کرد و حجم و حد نصاب غنیسازی اورانیوم را افزایش داد.
با آن که پیشبینی میشد در آخر هفته جاری، خبری از توافق بر سر احیای برجام منتشر شود، مشخص نیست حمله روسیه به اوکراین و تشدید اختلافات میان غرب و روسیه که در مذاکرات برجام مشارکت دارند، چه تاثیری بر روند توافق خواهد گذاشت.