یک شهروند بلژیک در تهران «به اتهام جاسوسی» در بازداشت است

اولیویِر فانده‌کاستِیله (راست) در سال ۱۳۹۷ در کرمان

در پی انتشار خبر حبس یک بلژیکی در تهران و همزمان با مخالفت گسترده با طرح دولت بلژیک برای استرداد مجرمان، سخنگوی وزارت خارجه بلژیک روز سه‌شنبه، ۱۴ تیرماه، در گفت‌وگو با رادیوفردا از بازداشت یک شهروند این کشور در ایران در ماه فوریه گذشته خبر داد.

همزمان وزارت دادگستری بلژیک روز سه‌شنبه با تایید این خبر اعلام کرد که اتهام این شهروند بلژیک برای بازداشت در ایران «جاسوسی» قید شده است.

واوتِر پولس، سخنگوی وزارت خارجه بلژیک، روز سه‌شنبه به رادیوفردا گفت: «این شهروند بلژیک شب بین ۲۴ و ۲۵ فوریه [بیش از چهار ماه پیش] بازداشت شده و در تهران در زندان به سر می‌برد.»

آقای پولس به هویت این شهروند اشاره نکرد: «ارائه کمک کنسولی به این شهروند برای ما بسیار مهم است و مثل همه پرونده‌های مشابه ما نمی‌توانیم اطلاعات بیشتری در این زمینه ارائه دهیم چون این موضوع خصوصی آن فرد است.»

گرچه این مقام وزارت خارجه بلژیک از افشای هویت شهروند زندانی سر باز زده، شبکه تلویزیونی ایران اینترنشنال روز دوشنبه در خبری گفته بود که یک بلژیکی به نام اولیویِر فانده‌کاستِیله، عضو سابق سازمان امداد بین‌الملل و همین طور مدیر سابق دفتر شورای پناهندگان نروژ در تهران، در ایران بازداشت شده است.

همزمان روز سه‌شنبه خبرگزاری فرانسه به نقل از یک وزیر بلژیکی خبر داد که شهروند این کشور به اتهام «جاسوسی» در ایران بازداشت شده است. وینسنت فان کویکن‌بورنه، وزیر دادگستری، همچنین این اتهام را «غیرقانونی» توصیف کرده و آن را رد کرده است.

بیشتر در این باره: تداوم مخالفت با طرح دولت بلژیک: «اتباع تروریست جمهوری اسلامی را عفو نکنید»

افشای بازداشت این اروپایی دیگر در تهران به اتهام تکراری جاسوسی که هنوز در هیچ دادگاهی اثبات نشده پس از آن رخ می‌دهد که هفته گذشته یک نماینده ایرانی‌تبار پارلمان بلژیک در گفت‌وگوی اختصاصی با رادیوفردا از طرح دولت این کشور برای قانونی کردن مبادله زندانیان با ایران خبر داده و در مورد معامله بر سر آزادی اسدالله اسدی، دیپلمات سابق زندانی جمهوری اسلامی، هشدار داد.

اسدالله اسدی، دیپلمات ۵۰ ساله ایران که در سفارت ایران در اتریش شاغل بود، متهم است که ماده‌ای انفجاری به وزن نیم کیلوگرم را در اختیار یک زوج ایرانی ساکن بلژیک قرار داده تا همایش سازمان مجاهدین خلق در حومه پاریس را هدف حمله قرار دهند.

دولت فرانسه، وزارت اطلاعات ایران را به طراحی و اجرای این توطئه متهم کرد و اسدالله اسدی نیز پس از محاکمه، به ۲۰ سال زندان محکوم شد.

در اردیبهشت‌ماه سال جاری که حکم قطعی متهمان این پرونده در فرانسه صادر شد در اخبار آمده بود که آقای اسدی حتی به حکم خود اعتراض هم نکرده و حبس خود را می‌گذراند.

اکنون گمانه‌زنی‌ها حاکی از آن است که بررسی لایحه‌ای در مجلس بلژیک برای تبادل مجرمان با ایران که قرار است روز سه‌شنبه انجام شود، می‌تواند راه را برای آزادی آقای اسدی باز کند، موضوعی که در چند روز گذشته واکنش‌های منفی بسیاری را به دنبال داشته است.

ژرژ دالمان، نماینده پارلمان بلژیک، پیشتر گفته بود که دولت کشورش احتمالا با عنوان «اقدام انسان‌دوستانه»، اسدی را با احمدرضا جلالی شهروند دوتابعیتی سوئدی-‌ایرانی و استاد دانشگاه بروکسل که در ایران محکوم به اعدام شده است، مبادله خواهد کرد.

اما بعدا وینسنت فان کویکن‌بورنه، وزیر دادگستری بلژیک، به خبرگزاری فرانسه گفت که توافق یاد شده ارتباطی به پرونده احمدرضا جلالی ندارد.

سخنگوی وزارت خارجه بلژیک روز سه‌شنبه همچنین خبر بازداشت یک شهروند دیگر این کشور، استاد دانشگاهی که گفته شده ایرانی بلژیکی و در زندان است، را تایید نکرد.

حکومت جمهوری اسلامی در سال‌های گذشته چندین شهروند خارجی یا دوتابعیتی را را به اتهام‌های گوناگون از جمله «جاسوسی، همکاری با نهادهای امنیتی خارجی و یا اقدام علیه نظام» بازداشت و تعدادی از آن‌ها را با زندانیان وابسته به جمهوری اسلامی در خارج مبادله کرده است.

حکومت ایران به سبب همین گونه اقدامات در سال‌های اخیر بارها به پیاده کردن سیاستی موسوم به «دیپلماسی گروگان‌گیری» متهم شده است.

تمام دوتابعیتی‌ها یا خارجی‌هایی که تاکنون در ایران دستگیر شده‌اند اتهامات، به‌ویژه اتهام جاسوسی، علیه خود را رد کرده‌اند.

منابع: وزارت خارجه بلژیک، خبرگزاری فرانسه، رادیوفردا/ ف. دو.