جشنواره جهانی فیلم برلین با هیاهوی بسیار آغاز شده‌است؛ جشنواره‌ای که شصت و نهمین سال برگزاری‌اش آن را به یکی از قدیمی‌ترین جشنواره‌های سینمایی جهان بدل می‌کند. این جشنواره در کنار کن و ونیز مثلث معتبرترین جشنواره‌های سینمایی جهان را شکل می‌دهند.
از طرفی در حالی که جشنواره کن بلیت‌فروشی ندارد و جشنواره ونیز هم چندان در پی جلب مخاطبان عادی نیست، برلینی‌ها مفتخرند که «مردمی»ترین جشنواره سینمایی جهان را برگزار می‌کنند و بیشترین بلیت فروشی را در بین جشنواره‌های سینمایی دارند.
جشنواره برلین امسال با دوره‌های پیش تفاوت دارد؛ امسال، سال خداحافظی دیتر کوسلیک دبیر جشنواره است که برای نزدیک به دو دهه تمام سیاست‌ها و انتخاب‌های برلین را رقم می‌زد. از سال بعد این سمت از آن کارلو چاتریان، دبیر سابق جشنواره لوکارنو خواهد شد.
در مراسم افتتاحیه برلین، طبق معمول، وزیر فرهنگ آلمان و فرماندار برلین درباره این جشنواره و اهمیت و چگونگی‌اش سخنرانی کردند.
جشنواره برلین بر وجه سیاسی‌اش تاکید زیادی دارد؛ برای نمونه زمانی که جعفر پناهی اجازه نیافت همراه فیلمش در بخش مسابقه برلین شرکت کند، وزیر فرهنگ آلمان آشکارا گفت که این جشنواره مفتخر است فیلم‌های بعدی پناهی را هم بپذیرد که یک اظهارنظر نه‌چندان معمول درباره اعلام پذیرش فیلم‌های ساخته‌نشده محسوب می‌شود. البته آقای پناهی که خرس طلای جشنواره برلین را در کارنامه دارد، ترجیح داد سال گدشته با آخرین فیلمش در بخش مسابقه جشنواره کن شرکت کند.
اما به نظر می‌رسد فیلمسازان ایرانی در حال قربانی شدن در یک «جنگ سیاسی» هستند. انتخاب‌های جشنواره برلین غالباً مورد تائید مسئولان ایرانی نیست، در نتیجه در سال ۲۰۱۶ زمانی که نماینده این جشنواره، آنکه لویکه، مثل هر سال برای انتخاب فیلم به ایران سفر کرده بود، در فرودگاه دچار مشکل شد؛ چمدان فیلم‌ها توقیف شد و اجازه خروج به همراه ایرانی او را ندادند. بعدها تصاویری از این نماینده جشنواره برلین در نقاط مختلف تهران پخش شد که نشان می‌داد او تحت نظر بوده است. جشنواره برلین برای آزادی همکار خود مجبور به عقب‌نشینی شد و درباره این اتفاق سکوت کرد.
پس از آن سفرهای هر ساله نماینده برلین به ایران متوقف شد که شاید نتیجه آن را بتوان در جشنواره امسال دید: برخلاف سال‌های قبل که معمولاً چندین فیلم ایرانی در بخش‌های مختلف نمایش داشت، امسال تنها یک فیلم ایرانی در بخش «فروم» حضور دارد. کسانی که با تیم انتخاب فیلم کارلو چاتریان آشنایی دارند، می‌توانند حدس بزنند که از سال بعد حضور فیلم‌های ایرانی در جشنواره برلین کمتر هم خواهد شد و به نظر می‌رسد دوران طلایی حضور سینمای ایران در جشنواره برلین و دریافت جوایز متعدد (از جمله خرس طلا و خرس نقره)، در حال افول است.
«نشت» اولین ساخته سوزان ایروانیان، تنها نماینده سینمای ایران در جشنواره امسال، در فضایی تمثیلی داستان زنی را روایت می‌کند که ناگهان از او نفت ترشح می‌شود. این فیلم اولین نمایش جهانی اش را روز یکشنبه (دهم فوریه) تجربه خواهد کرد.
مهربانی غریبه‌ها
اما فیلم افتتاحیه جشنواره، همه را نومید کرد. «مهربانی غریبه‌ها» ساخته لون شرفیگ، همان طور که از عنوانش پیداست درباره مهربانی غریبه‌هایی است که با هم برخورد می‌کنند. شخصیت اصلی زنی است قربانی خشونت خانگی، که با دو پسرش از دست شوهرش که پلیس است فرار می‌کند. چند شخصیت دیگر که غالباً مشکل مالی دارند و از تنهایی هم رنج می‌برند، به طور اتفاقی با این زن برخورد می‌کنند و داستان عاشقانه‌ای هم میانشان شکل می‌گیرد. جدای از فیلمنامه معیوب، بسیاری از صحنه‌های فیلم به جهت کارگردانی لطمه می‌بینند (از جمله گم شدن پسر کوچک در کتابخانه، که نوع رفتار و عکس العمل زن، زوایای دوربین و فضا به شدت تصنعی و غیر قابل باور است). از طرفی هر تماشاگر هوشمندی از همان نخستین دقایق شکل‌گیری داستان می‌تواند انتهای آن را حدس بزند؛ نوعی فیلم شعاری درباره زندگی و عشق و معصومیت که به رغم هیاهوی بسیار حرفی برای گفتن ندارد.
اما این پایان ماجرا نیست و باید منتظر ماند و دید که آیا فیلمسازانی چون آگنس واردا، اگنیـِشگا هولند و امین آلپر، جشنواره امسال را به سال متفاوت و به یادماندنی از کارنامه کوسلیک بدل خواهند کرد یا این که به مانند سال قبل با فیلم‌های نومید کننده‌ای روبه‌رو خواهیم بود.