گروهی از قانونگذاران آمریکایی از هر دو حزب جمهوریخواه و دموکرات روز دوشنبه ۱۱ اردیبهشت پیشنویس طرحی را به کنگره ارائه کردند که در صورت تصویب، به رئیسجمهور آمریکا امکان میدهد که تحریمها علیه اقتصاد ایران را دائمی کند.
به گزارش نشریه آمریکایی «دِهیل»، پیشنویس این طرح که بهطور همزمان در هر دو مجلس نمایندگان و سنا ارائه شد، با ابتکار مایکل مککال، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان، با عنوان طرح «تثبیت تحریم ایران» تنظیم شده است.
۲۴ عضو دموکرات و جمهوریخواه کنگره از اقدام مایکل مککال حمایت کردهاند.
آقای مککال روز دوشنبه، ادامه تحریمهای اقتصاد ایران را برای وادار کردن حکومت تهران به کنار گذاشتن «رفتار خطرناک و بیثباتکننده خود» یک ضرورت دانست.
میشل استیل، عضو جمهوریخواه مجلس نمایندگان، نیز در حمایت از این اقدام گفت: «حکومت یاغی ایران به تهدید دموکراسی ادامه میدهد و فعالانه از تروریسم در سطح جهان حمایت میکند».
بهگفته او، با تصویب این قانون فراحزبی، میتوان از دستیابی ایران به سلاح هستهای و بهخطر انداختن بیشتر صلح جهانی جلوگیری کرد.
بیشتر در این باره: جنگ روسیه در اوکراین؛ سناتورهای آمریکایی خواستار تشدید تحریمهای چین و ایران شدندنشریه «دِهیل» گزارش داد که سه سناتور دیگر، تیم اسکات که جمهوریخواه است و مگی حسن و جکی روزن که دموکرات هستند، بهزودی یک طرح مکمل دیگر را برای تضمین قانون دائمی شدن تحریمها علیه ایران به سنا ارائه خواهند کرد.
طرح تحریمهای ایران به رئیسجمهور آمریکا اختیار میدهد تا صنعت انرژی ایران را تحریم کند. این قانون بعدا به تحریم صنایع دیگر و فهرست بلندبالایی از بانکهای ایران گسترش یافت.
قانون تحریم ایران موسوم به آیسا، نخستین بار در سال ۱۹۹۶ در کنگره آمریکا تصویب شد. بیل کلینتون، رئیسجمهور دموکرات وقت و سپس رؤسایجمهوری جمهوریخواه و دموکرات دیگر آمریکا آن را امضا و تمدید کردند. این قانون در آغاز، هر شش ماه یک بار تمدید میشد.
سال ۲۰۱۶ در حالی که دولت وقت باراک اوباما در آخرین روزهای کاری خود بود و چند ماه پیش از آن برجام با ایران را امضا کرده بود، کنگره با رای موافق چشمگیر اعضای هر دو حزب، قانون آیسا را تا سال ۲۰۲۶ تمدید کرد. اکنون طرح دائمی کردن قانون تحریمهای ایران، سه سال مانده به انقضای این مهلت، به کنگره ارائه شده است.
به نوشته «دِهیل» ، بنیاد دفاع از دمکراسیها در آمریکا در اندیشکده موسوم به افدیدی و همچنین ایپک، کمیته روابط عمومی آمریکا و اسرائیل که لابی اسرائیل در آمریکا است، از دائمی شدن قانون آیسا حمایت کردهاند.
بیشتر در این باره: آمریکا چهار عضو ارشد سپاه را به دلیل «بازداشت غیرقانونی» شهروندان آمریکایی تحریم کردمارشال ویتمن، سخنگوی ایپک، در بیانیهای اعلام کرد که کوشش مهم دوحزبی برای تثبیت تحریمهای حیاتی علیه رژیم ایران با شرایطی مصادف شده که تهران بهطور خطرناکی برنامه هستهای خود را پیش میبرد و نیروهای آمریکایی را هدف قرار میدهد.
معلوم نیست که دائمی شدن قانون تحریم چه اثراتی بر مذاکرات احیای برجام داشته باشد. ایران بر اساس برجام اصرار داشت که تحریمهای آمریکا نیز باید لغو شود. برجام لغو قانون آیسا را هشت سال پس از آغاز اجرا لحاظ کرده بود. اما دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ آمریکا را از برجام خارج کرد.
دولت جو بایدن در ماههای اولیه کار او در کاخ سفید برای عضویت دوباره آمریکا در برجام علاقمندی نشان داد.
اما بعد از رفتار خشونتبار حکومت ایران با معترضین ایرانی در ماههای اخیر همزمان با گزارشهای فزاینده در خصوص نقش ایران در تجهیز روسیه به تسلیحاتی که در جنگ اوکراین به کار رفت و پس از حمله راکتی نیروهای مورد حمایت ایران در سوریه به پایگاه نیروهای آمریکایی، مقامات ارشد واشینگتن گفتند که مذاکرات احیای برجام دیگر در اولویت کار دولت آقای بایدن نیست.
آخرین دور از مذاکرات احیای برجام مرداد پارسال، یک ماه پیش از شروع اعتراضات داخلی ایران، انجام شده بود اما پیشنویس توافقی که تنظیم شده بود، نهایی نشد. آمریکا و ایران هریک دیگری را در این ناکامی متهم کردند.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی هشدار داده که ایران با ادامه غنیسازی اورانیوم به توانایی ساخت بمب هستهای نزدیک شده است.
وزارت دفاع آمریکا ماه گذشته هشدار داد که فاصله ایران تا دستیابی به مواد لازم برای ساخت بمب اتم به ۱۲ روز کاهش یافته است.