آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، روز سهشنبه ۱۶ شهریور گزارشها درباره ممانعت طالبان از پرواز هواپیماهای حامل شهروندان آمریکایی از فرودگاه مزار شریف را تکذیب کرد و افزود دلیل جلوگیری از این پروازهای مسافربری این بوده که تعدادی از مسافران مدارک ضروری برای خروج از افغانستان را نداشتند.
در روزهای اخیر گزارشهایی در مورد جلوگیری از چند پرواز و سرگردان شدن حدود هزار مسافر از جمله شهروندان آمریکایی در فرودگاه مزار شریف منتشر شده بود.
یکی از مسئولان این برنامه، وزارت خارجه آمریکا را مسئول وقوع این تاخیر معرفی کرد. تعدادی از اعضای جمهوریخواه کنگره ایالات متحده نیز ضمن طرح انتقادهای مشابهی، از وزارت خارجه آمریکا خواستند برای راهاندازی این پروازها اقدامات بیشتری انجام دهد.
بیشتر در این باره: گفتوگوی امیر قطر با وزیران خارجه و دفاع آمریکا درباره تحولات افغانستانوزیر خارجه آمریکا در یک نشست خبری در دوحه گفت تاکنون تعداد «اندکی» از شهروندان آمریکایی که قصد دارند ازطریق فرودگاه مزار شریف خارج شوند، مشخص شدهاند.
به گفته او، طالبان از خروج افرادی که مدارک آنها کامل است جلوگیری نکرده است ولی اعلام کرده افرادی که مدارک معتبر و کامل ندارند در حال حاضر نمیتوانند از فرودگاه مزار شریف پرواز کنند.
آقای بلینکن افزود: «چون در جمع مسافران افراد مختلفی وجود دارد و برخی از آنها مدارک لازم را ندارند به این هواپیماها اجازه پرواز داده نشده است».
سرگردانی حدود هزار مسافر در فرودگاه مزار شریف جدیدترین مورد از هرجومرج ناشی از خروج کامل نیروهای آمریکایی از افغانستان است.
خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی اظهارات یکی از کارمندان افغان یک سازمان آمریکایی در افغانستان را بازتاب داده است که میگوید طالبان مانع پرواز هزاران نفر از فرودگاه مزار شریف شده است.
این زن که به شرط عدم انتشار نام خود مصاحبه کرده است، میگوید که نگران امنیت خود است. او سالها در سازمان آمریکایی اسند در رابطه با حقوق زنان و کودکان کار کرده و اکنون در میان صدها نفری است که گفته میشود شهروندی آمریکا یا اجازه اقامت دائم در این کشور را دارند و بیش از یک هفته است که منتظر اجازه پرواز از مزار شریف هستند.
او میگوید شهروندان آمریکایی که منتظر دریافت مجوز خروج از افغانستان هستند، اغلب در سنین هفتاد سالگی قرار دارند و والدین دو تابعیتیهای افغان آمریکایی هستند.
بیشتر در این باره: بلینکن: آمریکا کانالهای ارتباطی خود را با طالبان حفظ خواهد کردبا این حال، وزیر خارجه آمریکا میگوید: «طالبان به تعهد خود برای تسهيل خروج شهروندان آمریکایی که مدارک آنها کامل است وفادار بوده و هیچ موردی از گرفتار شدن مسافران در حالت گروگان در فرودگاه مزارشریف به ما گزارش نشده است. ما باید برای حلوفصل برخی از مقررات و الزامات راه حلی پیدا کنیم و اکنون دقيقا مشغول همین کار هستیم».
مایک مک کاول، عضو جمهوریخواه کمیته سیاست خارجی مجلس نمایندگان آمریکا، روز ۱۴ شهریور به شبکه خبری فاکس نیوز گفت در فرودگاه مزار شریف شش هواپیما حامل شهروندان آمریکایی و مترجمان افغان و خانوادههای آنها نمیتوانند پرواز کنند چون طالبان به آنها اجازه خروج نداده است.
او افزود که این اقدام طالبان نوعی گروگانگیری با هدف کسب امتیاز در برابر رها کردن مسافران است.
آنتونی بلینکن در بخش دیگری از نشست خبری روز سهشنبه گفت چون کارمندان و پرسنل نظامی آمریکا در کابل و یا مزار شریف حضور ندارند راستیآزمایی اعتراض و ادعاهای مسافران امکانپذیر نیست.
او افزود: «این وضعیت مایه نگرانی است. ولی ما در همکاری با تمامی طرفهایی که میتوانند در این زمینه کمک کنند تلاش میکنیم هر چه سریعتر افرادی را که قصد خروج دارند از افغانستان تخلیه کنیم. بار دیگر یادآوری میکنم که مسائل و مشکلات فراوانی وجود دارد که به مرور باید آنها را حل کنیم».
شیخ محمد بن عبدالرحمان آل ثانی، وزیر خارجه قطر، در نشست خبری مشترک با همتای آمریکایی خود ابراز امیدواری کرد که با کمکهای این کشور فرودگاه کابل در روزهای آینده فعالیت خود را از سر بگیرد، اگرچه در مورد نحوه مدیریت این فرودگاه هنوز توافق نهایی حاصل نشده است.
وزیر خارجه قطر افزود که دولت ترکیه برای از سرگیری پروازها در فرودگاه کابل با قطر همکاری میکند و کارمندان فنی هر دو کشور در فرودگاه کابل مشغول کار هستند.
وی سپس عنوان کرد که از زمان خروج کامل آمریکا از افغانستان، دولت قطر تقریبا هر روز پروازهای بشردوستانهای برای خارج کردن مردم از کابل انجام داده است.