آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا چهارشنبه ۲۵ فروردین قصد ایران برای آغاز غنیسازی ۶۰ درصدی اورانیوم را «تحریک آمیز» خواند و گفت، برداشتن چنین گامی جدی بودن تهران در مذاکرات هستهای در وین، پایتخت اتریش، را زیر سوال میبرد.
پیش از آغاز دور دوم مذاکرات کمیسیون مشترک توافق هستهای موسوم به برجام در وین و به دنبال انفجار در تاسیسات غنیسازی نطنز در هفته جاری، جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که در واکنش به این اتفاق، قصد دارد غنیسازی ۶۰ درصدی را آغاز کند.
آنتونی بلینکن درکنفرانس خبری در مقر سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، در بروکسل، در خصوص ایران گفت، ما این اعلامیه تحریکآمیز درباره قصد خود برای شروع غنیسازی ۶۰ درصدی اورانیوم را بسیار جدی میگیریم.
وزیر امور خارجه آمریکا تصریح کرد، باید به شما بگویم که برداشتن چنین گامی، جدی بودن ایران در مذاکرات هستهای را زیر سوال میبرد، آنگونه که ضرورت بازگشت به تعهدات دوجانبه به توافق برجام را مورد تاکید قرار میدهد.
سه قدرت اروپایی حاضر در برجام شامل آلمان، بریتانیا و فرانسه هم روز چهارشنبه با انتشار بیانیهای مشترک، تصمیم جمهوری اسلامی ایران برای غنیسازی ۶۰ درصدی اورانیوم و بهکارگیری سانتریفوژهای پیشرفته آیآر۶ را بهشدت نگرانکننده خواندند.
آنها در این بیانیه تاکید کردند که غنیسازی اورانیوم در این سطح، گامی مهم در مسیر دستیابی به سلاح هستهای است و با اهداف صلحآمیز همخوانی ندارد.
قدرتهای اروپایی همچنین اقدام اخیر تهران را مغایر با تلاشهای صورت گرفته بهمنظور احیای توافق هستهای سال ۲۰۱۵ دانستند و از جمهوری اسلامی خواستند «روند دیپلماتیک را پیچیدهتر نکند».
در بیانیه سه کشور آمده است: «اطلاعیههای اخیر ایران، خطرناک و مغایر با رویکرد سازنده و حسن نیت این مذاکرات است».
بیشتر در این باره: هشدار اروپا و عربستان به ایران درباره سرنوشت احیای برجام در پی غنیسازی ۶۰ درصدیقرار است دور دوم مذاکرات کمیسیون مشترک برجام با حضور نمایندگان ایران، روسیه، چین، فرانسه، آلمان و بریتانیا روز پنجشنبه از سرگرفته شود. نمایندگان آمریکا نیز به صورت غیر مستقیم در این مذاکرات مشارکت خواهند داشت.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، روز چهارشنبه مذاکرات وین را زیر سوال برد و پیشنهادهای آمریکا را «غالبا متکبرانه و تحقیرآمیز» خواند و گفت که این پیشنهادها «حتی قابل نگاه کردن هم نیست».
ولی او با این حال موافقت خود را با حضور مذاکره کنندگان ایرانی در مذاکرات هسته ای وین اعلام کرد.
علی خامنهای گفت: «تشخیص مسئولان این است که بروند مذاکره کنند» که «در این زمینه بحثی نداریم اما باید مراقبت شود که مذاکره فرسایشی نشود چرا که برای کشور ضرر دارد.»
در همین حال، جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید، روز چهارشنبه بار دیگر با بر تعهد دولت جو بایدن به تداوم مذاکرات هستهای تاکید کرد.
سخنگوی کاخ سفید با بیان اینکه «گفتوگوهای دیپلماتیک – هرچند بهطور غیر مستقیم – فردا در وین از سر گرفته میشود»، افزود: «ما میدانیم که روندی طولانی در پیش خواهد بود اما بیتردید آن را به عنوان یک نشانه مثبت می بینیم».
او در بخش دیگری از سخنانش، از سرگیری مذاکرات با جمهوری اسلامی را «گامی رو به جلو» توصیف کرد و اظهار داشت: «تصور ما این است که آنها (مقامات ایران) قصد دارند فردا (در مذاکرات) حاضر شوند».
سخنگوی کاخ سفید روز گذشته از اقدام «تحریکآمیز» جمهوری اسلامی برای آغاز غنیسازی اورانیوم در سطح ۶۰ درصد ابراز نگرانی کرده بود.
حکومت ایران روز ۲۴ فروردین از آغاز غنیسازی ۶۰ درصدی اورانیوم در کشور خبر داد. اعلام این سطح از غنیسازی توسط تهران دو روز پس از وقوع انفجار در نطنز صورت گرفت.
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، روز چهارشنبه این اقدام را «پاسخی به شرارت» اخیر در تاسیسات غنیسازی نطنز خواند؛ جمهوری اسلامی و برخی رسانههای غربی و اسرائیلی میگویند اسرائیل پشت این خرابکاری بوده است.
با تشدید تنش در چند روز اخیر، تردیدها در مورد مذاکرات مربوط به احیای برجام که هفته گذشته در وین برگزار شد، بهشدت بالا گرفته است.