آنتونی بلینکن٬ وزیر خارجه آمریکا روز جمعه ۳۱ شهریور با اشاره به تصمیم جمهوری اسلامی در لغو مجوز فعالیت شماری از «بازرسان مجرب» آژانس بینالمللی انرژی اتمی، گفته است این اقدام نشان میدهد که ایران تمایلی به ایفای نقش مسئولانه در برنامه هستهای خود ندارد.
آنتونی بلینکن در پاسخ به پرسشی در خصوص اظهارات ولیعهد عربستان درباره برنامه هستهای جمهوری اسلامی گفت: «فعالیتهای ایران برای داشتن برنامه هستهای، یک عنصر اساسی بی ثبات کننده است که نه تنها امنیت کشورهای منطقه، بلکه فراتر از آن را به خطر میاندازد، به همین دلیل است که ما مصمم هستیم، رئیس جمهور بایدن مصمم است، که ایران هرگز به سلاح هستهای دست پیدا نکند.»
بیشتر در این باره: درخواست شورای همکاری خلیج فارس و آمریکا از ایران برای همکاری کامل با آژانسمحمد بن سلمان، لیعهد عربستان، سهشنبه در مصاحبه با فاکس نیوز گفته بود، در صورتی که ایران به سلاح هستهای دست یابد، عربستان نیز باید چنین تسلیحاتی را بدست بیاورد.
پیش از این نیز مقامهای عربستان هشدار داده بودند، در صورتی که ایران به سلاح هستهای دست پیدا کند، همه معادلات به هم میخورد و کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس به سمت تضمین امنیتشان گام برخواهند داشت.
احیای برجام
آنتونی بلینکن در گفتوگو با خبرنگاران همچنین اظهار داشت: «ما سعی کردیم به طور غیرمستقیم به همراه با شرکای اروپایی و حتی روسیه و چین با ایران کار کنیم تا ببینیم آیا میتوانیم ایران را به پایبندی به توافق هستهای (برجام) بازگردیم یا نه... اما ایران نتوانست یا نخوانست این کار را انجام دهد.»
او تصریح کرد: «مشکل خیلی روشن است و مشکل ایران است. این یک عنصر بیثبات کننده است.»
اشاره آنتونی بلینکن به مذاکرات هستهای برای احیای برجام با هدف بازگشت ایران و آمریکا به این توافق است که تابستان پارسال بدون نتیجه به پایان رسید. آمریکا٬ پس از شکست این مذاکرات٬ ایران را به درخواستهای فرابرجامی متهم کرده بود.
وزیر خارجه آمریکا در ادامه گفته است: «همین هفته گذشته، دیدیم که آنها مجوز بازرسان آژانس را که برای انجام وظیفه آژانس حیاتی هستند، لغو کردند، (بازرسانی که وظیفه دارند) در بهترین وضعیت ممکن اطمینان حاصل کنند که ایران به تعهداتش پایبند است و تصویر روشنی از فعالیت (هستهای) آنها ارائه کنند.»
آنتونی بلینکن تصریح کرد که این نشان میدهد که ایران علاقهای به ایفای نقش مسئولانه در برنامه اتمی خود ندارند و چنین رویکردی عنصر «بیثبات کننده است.»
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز شنبه گفته بود٬ ایران هشت تن از «باتجربهترین» کارشناسان این نهاد را از فهرست بازرسانی که برای آن کشور تعیین شدهاند، حذف کرده است.
این درحالی است که ایران میگوید٬ این اقدام «بر اساس حقوق حاکمیتی مصرح در ماده ۹ موافقتنامه جامع پادمان بین ایران و آژانس صورت گرفته است.»
آمریکا و همراه بریتانیا، آلمان و فرانسه، سه کشور حاضر در برجام، نسبت به این اقدام ایران هشدار دادهاند و مدیرکل آژانس هم خواستار تجدیدنظر ایران در این تصمیم شده است.
در همین زمینه، خبرگزاری فارس، نزدیک به سپاه پاسداران، روز یکشنبه تعداد بازرسان لغو انتصاب شده را «هشت نفر و با تابعیت فرانسوی و آلمانی» اعلام کرد.
این گزارش میگوید این افراد دارای روادید (ویزای) چند بار سفر به ایران بودند و هر لحظه میتوانستند برای انجام بازرسیهای معمول آژانس به ایران بیایند.
طی روزهای اخیر آمریکا بههمراه اعضای اروپایی توافق هستهای برجام و همچنین اتحادیه اروپا از عدم همکاری تهران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی انتقاد کرده و اعلام کردند در صورت ادامۀ عدم همکاری جمهوری اسلامی، شورای حکام آژانس قطعنامهای علیه ایران تصویب خواهد کرد.
با استفاده از رویترز و رادیو فردا