وزیر خارجه ایالات متحده روز چهارشنبه ۱۷ شهریور هشدار داد که زمان برای بازگشت ایران به توافق هستهای موسوم به برجام در حال پایان یافتن است.
آنتونی بلینکن که به برلین سفر کرده است در یک کنفرانس خبری مشترک با هایکو ماس، همتای آلمانی خود، گفت: «من نمیخواهم تاریخی در این زمینه تعیین کنم ولی داریم به نقطهای نزدیکتر میشویم که بازگشت به برجام آن منافعی که از این توافق انتظار میرود را برآورده نمیکند».
اظهارات وزیر خارجه آمریکا یک روز پس از انتشار گزارش تندوتیز آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مورد ضعیف شدن نظارت این نهاد بر برنامه هستهای ایران بیان میشود.
آژانس در گزارش خود ایران را متهم کرده که فعالیتهای آژانس و بازرسان آن در کشور را «به طور جدی» تضعیف کرده است.
در این گزارش با اشاره به اینکه «ایران هنوز توضیحات لازم را در مورد ذرات اورانیوم بهدست آمده در سایتهای اعلام نشده خود نداده است»، آمده که حجم اورانیوم ایران با غنای ۲۰ درصد اکنون به ۸۴ کیلوگرم و میزان اورانیوم غنی شده آن در سطح ۶۰ درصد به ۱۰ کیلوگرم افزایش یافته است.
احتمال میرود ایالات متحده و اتحادیه اروپا هفته آینده در نشست شورای حکام آژانس قطعنامهای انتقادی علیه ایران صادر کنند.
بیشتر در این باره: رئیسی در واکنش به اقدامات احتمالی آژانس: اقدامات غیرسازنده مخل مسیر مذاکره استهمین احتمال موجب شده که ابراهیم رئیسی، رئیسجمهوری اسلامی، روز چهارشنبه هشدار دهد در صورت برخورد «غیرسازنده» در آژانس، انتظار اینکه ایران «واکنش سازنده» داشته باشد منطقی نیست.
به گفته وی، «اقدامات غیرسازنده مخل مسیر مذاکره نیز هست».
دیپلماتهای غربی گفتهاند هنوز تصمیمی در مورد نوع واکنش به گزارش آژانس اتخاذ نشده است.
هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان، در کنفرانس خبری با بلینکن گفت: «ما در حال مذاکره با همه شرکای خود برای رسیدن به توافق در زمینه چگونگی واکنش به این گزارش هستیم».
دیپلماتهای ارشد فرانسه، بریتانیا و آلمان قرار است روز جمعه در پاریس با رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، دیدار کنند و این موضوع را به بحث بگذارند.
وزیر خارجه آلمان در بخش دیگری از اظهاراتش گفت: اعلام تهران مبنی بر اینکه از سرگیری مذاکرات هستهای ممکن است دو تا سه ماه طول بکشد «بسیار طولانی است».
او گفت در تماس با همتای جدید ایرانی خود خواسته است که ایران «فورا به میز مذاکرات برگردد».
به دنبال پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا و تمایل دولت او برای احیای توافق هستهای با ایران، تاکنون شش دور مذاکره در وین پایتخت اتریش برگزار شده است. این مذاکرات در راستای فراهم کردن اجرای کامل برجام توسط ایران و آمریکا برگزار شد ولی به هیچ نتیجهای نرسید.
آخرین دور این مذاکرات در ۳۰ خرداد انجام شد و به دنبال روی کار آمدن دولت ابراهیم رئیسی این مذاکرات متوقف شد. حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه جدید ایران اخیرا گفته است که بازگشت به میز مذاکرات احتمالا دو تا سه ماه طول بکشد.
برخی گزارشهای غیررسمی حاکی است که وزیر خارجه ایران روز چهارشنبه در دیدار با نمایندگان رسانهها گفته است: مصوبه هستهای مجلس کار را برای ما در مذاکرات وین سخت کرده است.
این اظهارات هنوز به طور رسمی تایید نشده است.
اشاره آقای امیرعبداللهیان به مصوبه ۱۱ آذر ۹۹ مجلس شورای اسلامی است که دولت وقت حسن روحانی را ملزم کرد اگر تا سوم اسفند پارسال، تحریمهای مالی، بانکی و نفت علیه جمهوری اسلامی حذف نشود، اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی متوقف شود.
بر اساس این قانون، دولت ایران موظف به ذخیره کردن سالانه ۱۲۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۲۰ درصد است.
نصب و راهاندازی یهزار دستگاه سانتریفوژ آیآر۶ در طول یکسال آینده، تولید ماهانه ۵۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشده، و راهاندازی کارخانه تولید اورانیوم فلزی اصفهان تا اردیبهشت امسال از دیگر بندهای این قانون است.
حسین امیرعبداللهیان در زمان تصویب این قانون، معاون امور بینالملل رئیس مجلس شورای اسلامی بود.