گزارشهای رسیده از ایران در روز جمعه ۱۳ آبان از وضعیت «بحرانی» در شهرستان خاش در سیستان و بلوچستان حکایت دارد. با این حال، فرماندار خاش مدعی شده که شرایط در این شهرستان هماکنون «آرام» و زندگی عادی در جریان است.
به گفته برخی منابع حقوق بشری، احتمال میرود در پی تیراندازی نیروهای امنیتی به معترضان بین شش تا ده تن شامل کودکان کشته و دهها تن دیگر زخمی شده باشند.
در پایان هفتمین هفته از اعتراضات سراسری در ایران، مردم معترض خاش و چند شهر دیگر در سیستان و بلوچستان بعد از نماز جمعه به خیابانها آمدند.
تجمعات اعتراضی مردم در خاش اما از سوی ماموران حکومتی به خشونت کشیده شده است. در یکی از ویدئوهای منتشر شده از تجمع اعتراضی در خاش، پیکر خونین یک کودک دیده میشود که برخی گزارشهای تاییدنشده حاکی است با شلیک نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی کشته شده.
عفو بینالملل نیز شامگاه جمعه با صدور بیانیهای از نیروهای امنیتی خواست تا فورا خشونتها علیه معترضان را متوقف کنند.
بنابر اعلام این سازمان حقوق بشری، نیروهای امنیتی روز جمعه از پشت بام فرمانداری خاش و چندین ساختمان دیگر به سوی معترضان مسالمتجو در این شهرستان گلوله شلیک کردهاند.
این بیانیه افزوده: «بیم آن میرود که در جریان این سرکوب تا ۱۰ نفر از جمله کودکان کشته و دهها نفر دیگر زخمی شده باشند.»
فرزین کدخدایی، فعال بلوچ، هم میگوید که از دستکم شش کشته خاش تا کنون، ۲ تن احراز هویت شدهاند. بر اساس این گزارش، یونس سلحشوران (میربلوچزهی) فرزند انور اهل نازیل از جمله کشتهشدگان اعتراضات روز جمعه در خاش است.
همزمان برخی گزارشها حاکی است که نیروهای امنیتی بیشتری از زاهدان به خاش اعزام شدهاند. قطع شدن همزمان اینترنت در این شهرستان به نگرانیها در مورد وضعیت معترضان دامن زده است.
خبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه پاسداران، اما در روایتی حکومتی اعلام کرد که پس از نماز جمعه تعدادی «افراد مشکوک و ناشناس» به سمت مردم تیراندازی کردند که «موجب کشته و مجروح شدن شماری از آنها شد».
فرماندار خاش شامگاه جمعه در گفتوگو با این خبرگزاری از تخریب اداره جهاد کشاورزی و اداره دارایی این شهرستان خبر داد و مدعی شد که «اغتشاشگران» قصد تصرف فرمانداری را هم داشتند اما موفق نشدند.
مسئولان و مقامهای جمهوری اسلامی دهههاست که در ادبیات رسمی خود از مردم معترض به عنوان افراد «اغتشاشگر» نام میبرند.
به گفته صاحبگل صالحی، اداره جهاد کشاورزی خاش به طور کامل در آتش سوخته است.
او همچنین ادعا کرد که در حال حاضر، در خاش شرایط مساعد و تردد مردم در بازار و خیابان در جریان است و فقط مغازهها تعطیل هستند.
در همین حال، فرمانده انتظامی سیستان و بلوچستان از کشته شدن یک مامور پلیس در خاش به نام «مرتضی غلامیان» خبر داده است.
این بار هم خبرگزاری تسنیم به نقل از این فرمانده انتظامی مدعی شده که این «پلیس افتخاری» عصر پنجشنبه توسط قاچاقچیان مواد مخدر با خودرو زیر گرفته شد و روز جمعه در اثر شدت جراحات در بیمارستان جان باخت.
در شرایطیکه ابهامها در مورد وضعیت مجروحان و شمار کشتهشدگان در این شهرستان همچنان پابرجاست، قرار شده کلاسهای کلیه مدارس در خاش در روز شنبه به صورت غیرحضوری برگزار شوند.
رئیس آموزش و پرورش شهرستان خاش این خبر را تایید کرده و گفته است به دنبال حوادث روز جمعه، همه مدارس این شهرستان روز شنبه در تمامی مقاطع در دو نوبت صبح و بعداز ظهر به صورت غیرحضوری دایر خواهد بود.