همزمان با توقف رئیسجمهور تایوان در آمریکا در مسیر سفر به آمریکای لاتین، سخنگوی وزارت خارجه چین روز پنجشنبه ۱۰ فروردین هشدار داد که «دولت چين جزییات توقف تسای اینگ ون را به دقت زیر نظر دارد و با قاطعیت از تمامیت ارضی و حاکمیت ملی خود حفاظت میکند».
او در یک نشست خبری افزود: «دولت چین با هرگونه تماس رسمی بین تایوان و ایالات متحده مخالف است».
خانم تسای روز چهارشنبه وارد نیویورک شد و قرار است روز پنجشنبه را در این شهر سپری کند ولی جزییات برنامههای او اعلام نشده است.
واشینگتن در مواردی نظیر این، که یک رهبر خارجی در مسیر سفرش از خاک آمریکا عبور میکند، ملاقاتهای رسمی با مقامات ارشد دولت ایالات متحده را برای او برنامهریزی نمیکند.
چین در روزهای گذشته در مورد احتمال ملاقات خانم تسای با کوین مککارتی، رئیس جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا، هشدار داده و اعلام کرده بود که انجام چنین ملاقاتی با واکنش پکن روبرو خواهد شد.
خانم تسای قرار است روز پنجم آوریل در مسیر سفرش به آمریکای لاتین در فرودگاه لسآنجلس توقف کند. نه رئیسجمهور تایوان و نه کوین مککارتی تاکنون به شکل رسمی چنین ملاقاتی را تایید نکردهاند.
چین در ماه اوت به سفر نانسی پلوسی، رئیس وقت مجلس نمایندگان آمریکا، به تایوان و دیدار او با رئيسجمهور و ساير مقامات ارشد آن کشور واکنش شدیدی نشان داد و با انجام رزمایشهای دریایی و هوایی گسترده در آبراه تایوان به مدت چند روز، خشم خود را از این اقدام نشان داد.
علاوه بر این، گفتگوها با دولت آمریکا در مورد تغییرات اقلیمی را به حالت تعلیق در آورد و تماس بین سرفرماندهی نظامی دو کشور را محدود کرد.
بیشتر در این باره: چین: هرگز از حق استفاده از زور علیه تایوان چشمپوشی نمیکنیمکارشناسان میگویند هدف از سفر کوتاه خانم تسای به آمریکا به نمایش گذاشتن حمایت واشینگتن از تایوان در برابر تهدیدهای نظامی و تلاش چین برای منزوی کردن تایوان است.
کشور هندوراس در آمریکای مرکزی اخیرا با هدف توسعه مناسبات با چین، تماس دیپلماتیک با تایوان را قطع کرد. در حال حاضر فقط ۱۳ کشور جهان مناسبات دیپماتیک محدودی با تایوان دارند. خانم تسای در واکنش به تصمیم دولت هندوراس، پکن را متهم کرد که با «دیپلماسی دلار یک متحد دیگر تایوان را شکار کرده است».
خانم تسای قرار است در توقف کوتاهی در فرودگاه لسآنجلس با رئیس انستیتو تایوان در آمریکا دیدار کند. این انستیتو یک نهاد غیرانتفاعی دولت آمریکاست که با دولت تایوان مناسبات غیررسمی دارد.
هر چند آمریکا مناسبات خود با تایوان را غیررسمی توصیف میکند ولی بزرگترین صادرکننده تسلیحات و تجهیزات نظامی به این جزیره است و در زمینههای نظامی و امنیتی با تایپه همکاریهای استراتژیک دارد.
طبق قوانین آمریکا دولت این کشور موظف است در برابر تمامی تهدیدهای نظامی و امنیتی از تایوان دفاع کند ولی این تعهد به صراحت اعزام نیروی نظامی را شامل نمیشود.
تنش اخیر بر سر توقف رئیسجمهور تایوان در آمریکا چند ماه پس از شناسایی و سرنگونی یک بالن چینی برفراز آمریکا روی میدهد.
چین اصرار داشت که این بالن یک سفینه هواشناسی است ولی دولت آمریکا به ظن وجود تجهیزات جاسوسی در این بالن دستور سرنگونی آن را صادر کرد.
علاوه بر اختلافات پکن و واشینگتن در عرصه تجارت، فناوری و حقوق بشر که در سالهای اخیر مناسبات دو کشور را دچار تنش کرده است توسعه مناسبات چین و روسیه همزمان با تهاجم نظامی روسیه به اوکراین بر نگرانیهای آمریکا افزوده است.
یکی دیگر از نگرانیهای آمریکا افزایش پر شتاب تولید سلاحهای هستهای توسط ارتش چین است و لحن تند رئیسجمهور و سایر مقامات ارشد چین در مورد تایوان، نگرانیها در واشینگتن در مورد احتمال حمله نظامی به این کشور را افزایش داده است.