نامه سرگشاده دوازده صنف هنری ایران در اعتراض به سرکوب دانشجویان و «اخراج استادان دانشگاه‌»

دوازده تشکل صنفی هنرمندان ایران در نامه‌ای سرگشاده، با اعتراض به «فضای امنیتی در دانشگاه‌ها»، خواهان «توقف رفتارهای خشونت‌بار» حکومتی، «لغو تمامی احکام تعلیق، تبعید و محرومیت از تحصیل صادره علیه دانشجویان»، «توقف اخراج اساتید» و «بازگشت استادان اخراجی به دانشگاه‌ها» شدند.

این نامه سرگشاده و مشترک به امضای ۱۲ تشکل صنفی هنرمندان ایران شامل خانه تئاتر، خانه سینما، خانه موسیقی ایران، انجمن خوشنویسان ایران، انجمن شاعران ایران، انجمن هنرمندان نقاش ایران، انجمن هنرمندان مجسمه‌ساز ایران، انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران، جامعه مهندسان معمار ایران، انجمن عکاسان ایران، انجمن هنرمندان سفالگر، و انجمن تصویرگران ایران رسیده است.

بیشتر در این باره: دفاع نمایندگان مجلس از «اخراج اساتید» همزمان با حمایت دانشجویان از استادان اخراجی

در بخشی از این نامه سرگشاده مشترک که عصر جمعه ۱۷ شهریور ماه منتشر شد، بر لزوم «توقف روند اخراج استادان» و بازگشت استادان اخراج و تعلیق شده به دانشگاه‌هاتاکید شده است.

دوازده تشکل صنفی هنرمندان ایران در نامه سرگشاده خود خطاب به وزیر علوم به ویژه به اخراج شماری از استادان دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران، دانشگاه هنر تهران و دیگر شهرها، اعتراض کردند.

در این نامه سرگشاده از «استادان هنر» به عنوان «ثمره یک جامعه» «نام‌آوران و سرآمدان هنر» نام برده شده است که «علاوه بر معرفی فرهنگ و هنر ایران به جهان، وظیفه دشوار تعلیم و تربیت هنرجویان را به عهده گرفته‌اند و «با امکانات محدود دانشگاه و دریافتی ناچیز، عاشقانه به تدریس پرداخته و به کلاس‌های خاکستری و صندلی‌های فرسوده، اعتبار بخشیده‌اند.»

دوازده صنف هنری در نامه خود با تاکید بر اینکه «استاد هنر، محصول سال‌ها مطالعه و پژوهش، تجربه‌اندوزی و همچنین زیست هنرمندانه» است و «یک ‌شبه، با سهمیه و رانت و سفارش ساخته نمی‌شود، افزودند: «استادان فرهنگ و هنر، جایگزین و بدل ندارند»، از «تاثیرگذارترین و مهمترین اعضای جامعه هنری» هستند و «صیانت از حقوق آنها رسالت اصلی تشکل‌های هنری» است.

در بخش دیگری از «نامه سرگشاده ۱۲ صنف هنری» بر «لغو احکام تعلیق، تبعید و محرومیت از تحصیل» دانشجویان تاکید شده است.

این نامه سرگشاده با تاکید بر اینکه «دانشجوی هنر، خلاق، شجاع و پرسشگر» بوده و آمده تا "جهان را سقف بشکافد و طرحی نو دراندازد"، از دانشجویان به عنوان کسانی نام برده است که «آگاهانه، درد جامعه خود را درک کرده و احساسات و عواطف انسانی را مهمترین دغدغه خود» به شمار می‌آورند.

دوازده صنف هنری همچنین در نامه خود دانشجویان را «ترسیم‌گر آینده و تحقق بخش چشم‌انداز هنر ایران» خواندند و تاکید کردند که «جامعه هنری مطالبه‌گر حقوق دانشجویان است و مراقبت از فرزندانش را بدیهی‌ترین وظیفه خود» تلقی می‌کند.

در این نامه سرگشاده از دانشگاه به عنوان «بنیادی‌ترین نهاد یک جامعه مدنی» و تاکید شده که «دانشگاه‌های هنر» باید «عرصه ظهور حداکثری آزادی‌های مدنی» باشند و «تشویق به آزاداندیشی، احترام به کثرت‌گرایی و به رسمیت شناختن عقاید گوناگون، حق‌طلبی، آزادی بیان و امکان اعتراض مدنی» نیز باید از جمله لوازم بدیهی فضای دانشگاهی باشد.

دوازده تشکل صنقی هنرمندان ایران افزود: «دانشگاه‌ها فانوس راه و نگهبان تاریخ هنر این سرزمین‌اند و صیانت از آن مسئولیت همه ماست.»

آنها با تاکید بر اینکه «انتقاد و اعتراض دانشجویان از طریق گفتگو، تحصن، خلق آثار هنری، موسیقی، سرود» و اقدامات مشابه در محیط دانشگاه از «مصادیق بارز و متعالی اعتراض مدنی» است، تاکید کردند که این فعالیت‌های دانشجویان «نه تنها مستحق مجازات و عتاب نیست بلکه شایسته تمجید و تشویق است.»

دوازده تشکل صنفی هنرمندان ایران در نامه سرگشاده خود خطاب به محمدعلی زلفی‌گل، وزیر علوم در دولت ابراهیم رئیسی، نوشتند: «در نحوه اداره دانشگاه‌ها تجدید نظر کنید چرا که گشایش فضای امن گفتگو، تنها و تنها راه جلوگیری از خشونت است.»

در پایان این نامه سرگشاده، ۱۲ تشکل صنفی هنرمندان ایران افزودند: «ما خانه‌ها و انجمن‌های عضو خانه هنرمندان ایران، به جد خواستار رفع فضای امنیتی در دانشگاه‌ها، توقف رفتارهای خشونت‌بار، لغو تمامی احکام ناعادلانه و رفع محرومیت‌های استادان و بازگشت آنان به دانشگاه و همچنین رفع تمامی محدودیت‌ها، محرومیت‌ها و جریمه‌ها علیه دانشجویان هنر هستیم.»

نامه سرگشاده ۱۲ تشکل صنفی هنری پس از آن منتشر شده است که شماری از استادان رشته‌های هنر، ادبیات، فلسفه از دانشگاه‌های مختلف از جمله دانشگاه هنر، دانشکده هنرهای زیبا و همچنین دانشکده ادبیات دانشگاه تهران «اخراج» یا «تعلیق» شده‌اند.

آذین موحد استاد گروه موسیقی دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران،امیر مازیار، عضو هیات علمی دانشکده علوم نظری و مطالعات عالی هنر دانشگاه تهران، وکوروش گلناری عضو هیات علمی دانشگاه هنر و مدیر گروه مجسمه‌سازی این دانشگاه از جمله استادان هنری هستند که «اخراج» یا «تعلیق» شده‌اند.

همچنین بنابر اعلام شوراهای صنفی دانشجویان کشور، مدیران دانشگاه تهران دست‌کم ۷ تن از استادان دانشکده ادبیات این دانشگاه را با حذف از لیست دروس ارائه شده در نیم‌سال جدید، در عمل «اخراج» کرده‌اند.

این ۷ استاد شامل وحید عیدگاه استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، لیلی ورهرام استاد گروه فرهنگ و ‌زبان‌های باستانی، جواد بشری استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، قاسم عزیزی استادیار گروه زبان و ادبیات عرب، میلاد عظیمی استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، داریوش رحمانیان دانشیار گروه تاریخ، حسین مصباحیان استادیار گروه فلسفه است.

همچنین رهام افغانی، استادیار دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه بهشتی، نیز با انتشار تصویر نامه تعلیق خود خبر داد که این دانشگاه با او «قطع همکاری» کرده است.

در تازه‌ترین مورد نیز روز پنج‌شنبه ۱۶ شهریور ماه گزارش شد که «مهام میقانی، استاد هنرهای نمایشی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران» بدون «هیچ ابلاغی و تنها به صورت تلفنی»، از این دانشگاه اخراج شده است.

علاوه بر این استادان هنر و ادبیات، از زمان آغاز اعتراضات زن، زندگی، آزادی در ایران، شمار دیگری از استادان رشته‌های مختلف در دانشگاه‌های تهران، علامه، تربیت مدرس، صنعتی شریف، فردوسی مشهد، دانشگاه اصفهان، دانشگاه هنر تهران، دانشگاه کرمان، دانشگاه حکیم سبزواری، دانشگاه بهشتی، دانشگاه شیراز، دانشگاه گیلان و دیگر دانشگاه‌های ایران به خاطر حمایت از دانشجویان معترض از کار «تعلیق» یا «اخراج» شده‌‌اند.

ابعاد «تعلیق» و «اخراج» استادان چنان گسترده است که شوراهای صنفی دانشجویان کشور پیشتر آن را بخشی از «پروژه بزرگ‌تر تصفیه دانشگاه‌ها در سراسر کشور» خوانده است.