رهبران کشورهای فقیر و در حال توسعه روز سه شنبه ۱۷ آبان در سخنرانیهای خود در کنفرانس تغییرات اقلیمی که در مصر برگزار میشود از کشورهای ثروتمند و شرکتهای نفتی انتقاد کرده و گفتند برای خساراتی که به آنها تحمیل شده است باید غرامت بپردازند.
کشورهای جزیره ای که از بالا آمدن سطح دریاها و طوفانهای سهمناک اقیانوسی به شدت آسیب دیده اند از شرکتهای نفتی خواستند بخشی از سود کلان خود را در اختیار آنها قرار دهند و کشورهای آفریقایی نیز خواستار دریافت کمکهای مالی بیشتر برای انطباق خود با پیامدهای تغییرات اقلیمی شدند.
گاستون براون، نخست وزیر آنتیگوا و باربودا به نمایندگی از سوی کشورهای جزیرهای گفت:«صنعت نفت و گاز هر روز سه میلیارد دلار سود میبرد. زمان آن فرارسیده که این شرکتها مالیات تولید کربن بپردازند و از این پول برای جبران خسارات ناشی از تغییرات اقلیمی استفاده کرد. کره زمین می سوزد و آنها سود میبرند.»
سخنان رهبران کشورهای فقیر تنش بین آنها و کشورهای ثروتمند در مورد راههای پیشگیری از گرمایش زمین و انطباق با پیامدهای تغییرات اقلیمی را به خوبی نشان میدهد. هر چند کشورهای ثروتمند بر ضرورت مقابله با تغییرات اقلیمی بیشتر تاکید می کنند ولی واقعیت این است که بحران اقلیمی نتیجه صنعتی شدن و رشد بیمهار اقتصاد آنها است و در حال حاضر نیز برخی از آنها مثل آمریکا آلایندهترین کشورهای جهان هستند.
افزایش چشمگیر سود صنعت نفت و گاز در سالهای اخیر و به خصوص پس از شروع جنگ اوکراین که باعث افزایش قیمت و اختلال در انتقال سوخت شده است خشم بسیاری از دولتهای جهان را برانگیخته است.
در بسیاری از کشورهای اروپایی طرح مالیات افزوده از سود سرسام آور این شرکتها مطرح شده و جو بایدن، رییس جمهوری آمریکا نيز اخیرا این شرکتها را به «سودبری از جنگ» متهم کرد و خواستار اخذ مالیات اضافی از این شرکتها شد. ولی هیچیک از این تلاشها در کشورهای ثروتمند تاکنون به نتیجه نرسیده است.
برخی از کشورهای فقیر و به خصوص کشورهای آفریقایی علاوه بر صنعت نفت و گاز کشورهای ثروتمند جهان را نیز هدف گرفتند.
ماکی سال، رییس جمهوری سنگال در سخنانش در کنفرانس تغییرات اقلیمی گفت کشورهای آفریقایی برای پیشگیری از تشدید بحران اقلیمی و انطباق خود با پیامدهای آن به کمک مالی بیشتری از سوی کشورهای ثروتمند نیاز دارند و تا زمانی که چنین کمک هایی دریافت نکنند حاضر نیستند مصرف سوختهای فسیلی را کاهش دهند.
او افزود:«با صراحت میگویم که ما با کاهش گازهای گلخانهای و سایر آلایندهها موافقیم. ولی ما آفریقاییها نمی توانیم قبول کنیم که منافع حیاتی ما از جمله مصرف سوخت مورد نیاز برای رشد اقتصادی نادیده گرفته شود.»
برگزار کنندگان کنفرانس روز سهشنبه یک طرح جامع جهانی برای کمک به فقیرترین جوامع که به شدت در معرض پیامدهای تغییرات اقلیمی هستند پیشنهاد دادند که محورهای اصلی آن تعیین اهداف مشخصی برای توسعه کشاورزی پایدار، احیای بوته زارهای کرنا (مانگرو) در نواحی ساحلی مناطق گرمسیری برای جلوگیری از سیلاب و دسترسی به اجاقهای خوراک پزی و ناآلاینده است.
همزمان رییس سازمان تجارت جهانی به خبرگزاریها گفت امیدوار است در آینده نزدیک بتواند گفتوگوهای جهانی در مورد تجارت زیست محیطی را احیا کند و در آن صورت این سازمان قادر خواهد بود به نحو بهتری روی پیامدهای اقليمی قراردادها و طرحهای تجاری نظارت کند.
رهبران تعدادی از کشورها که بزرگترین آلایندههای جهان هستند از جمله آمریکا، چین، هند و روسیه در این کنفرانس شرکت نکرده اند.
کاخ سفید اعلام کرد که جو بایدن پس از پایان انتخابات میان دورهای آمریکا روز جمعه به این کنفرانس خواهد پیوست ولی هیئت نمایندگی آمریکا به ریاست جان کری، فرستاده ویژه دولت بایدن در زمینه تغییرات اقلیمی از روز اول در محل اجلاس حضور داشته است.