در پی یک روز پرالتهاب، سرانجام مجلس شورای اسلامی در ۱۵ مهر، لایحه پیشنهادی دولت در مورد پیوستن به «کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم» را از تصویب خود گذراند.
به استثنای برجام که تصویب آن جنجال بزرگی را در مجلس شورای اسلامی دامن زده بود، شاید هیچ لایحه دیگری را نتوان به یاد آورد که به مانند لایحه پیشنهادی دولت مبنی بر ضرورت پیوستن ایران به «کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم» به همان اندازه جنجالبرانگیز شده باشد. این جنجال منحصر به مجلس و مجلسیان نبود.
بیشتر در این باره: مجلس با پیوستن ایران به «کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم» موافقت کرددر شدت مخالفت با لایحه مزبور همین بس که محمدعلی موحدی کرمانی، امام جمعه موقت تهران، گفته بود: «این یک چیز خطرناکی است... و باعث میشود به طور مثال اگر ما بخواهیم به حزبالله، انصارالله و امثال آنها کمک کنیم، جلوی ما گرفته شود.»
همچنین احمد علم الهدی، امام جمعه مشهد، خطاب به نمایندگان تا آنجا پیش رفته بود که گفته بود «وطنفروش نباشید». در پی این اظهار نظر علم الهدی، علی مطهری نائب رئیس مجلس گفته بود که در پی این اظهارات امام جمعه مشهد، پیامکهای تهدیدآمیز به نمایندگان موافق لایحه ارسال شده بود.
در واکنشی مشابه آیتالله نوری همدانی از مراجع حکومتی نیز با تأکید بر اینکه حوزه نمیتواند درباره این لایحه بیتفاوت باشد، گفته بود که: «این یک پیمان عبری، غربی و عربی است و گردانندگان این پیمان طرفداران آمریکا و اسرائیل هستند. این لایحه اسرائیل و عربستان را تروریست بهحساب نمیآورد. حزبالله لبنان را تروریست معرفی میکند.»
اما، مهمتر از همه این شخصیتها، شخص آیتالله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، بود که شخصاً در مسئله ورود کرده و در مخالفت با لایحه مزبور تا آنجا پیش رفته بود که تصویب آن را نشانه «مرعوب بودن» دانسته بود. او گفته بود که: «قدرتهای بزرگ بر اساس منافع و مصالح خود این معاهدات بینالمللی را آماده میکنند و دولتهای همسو یا مرعوب هم این کنوانسیونها را در کشورشان تصویب میکنند.»
بیشتر در این باره: مخالفت امامان جمعه و مقام مجمع تشخیص با لوایح مرتبط با گروه ویژه اقدام مالیاین همه مخالفت با لایحه مزبور ناشی از آن بود که در صورت پیوستن ایران به این کنوانسیون حتی بانکهای ایرانی از خدمات دادن به نهادهای مهمی مانند سپاه پاسداران، قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا، دانشگاه امام حسین، دانشگاه مالک اشتر، هواپیمایی ماهان و بسیاری دیگر ارگانهایی که در فهرست سازمانهای تروریستی یا حامی تروریسم قرار دارند، منع خواهند شد.
برای مثال عبدالرضا مصری، عضو فراکسیون نمایندگان ولایی پیشتر خطاب به نمایندگان مجلس گفته بود «از نظر این کنوانسیون، سپاه پاسداران سازمان تروریستی است و ما باید افرادی مانند سردار رضایی، دکتر ولایتی، حاج قاسم سلیمانی و سردار وحیدی را به عنوان مصادیق تروریسم به غرب تحویل بدهیم. اگر میتوانید پا روی آرمانهای انقلاب بگذارید، این کنوانسیون را تصویب کنید.»
جالب اینکه سرلشگر جعفری فرمانده سپاه پیشتر چنین گمانهزنی را مطرح کرده بود. او گفته بود «دشمنان پس از برجام آمدهاند به سراغ تحریمهای دفاعی و موشکی و نیروهای مسلح کشور به ویژه سپاه پاسداران.»
همچنین در سپتامبر ۲۰۱۶ عبدالله گنجی، مدیرمسئول روزنامه جوان (وابسته به سپاه) اعلام داشته بود که دو بانک ایرانی یعنی بانک سپه و بانک ملت طی مکاتبه رسماً به اطلاع قرارگاه خاتم الانبیا رساندهاند که از این پس ناگزیرند که ارائه خدمات ارزی به این قرارگاه را متوقف سازند. او گفته بود «با تحریم قرارگاه خاتمالانبیا توسط بانکهای ملت و سپه (و احتمالاً چند بانک دیگر در آینده) نتایج برجام ملموستر میشود.»
اما، به رغم صراحت کلام علی خامنهای در مخالفت با آن لایحه، اینک مجلس شورای اسلامی لایحه پیوستن ایران به «کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم» را از تصمیم خود گذرانده و بر اساس روال معمول برای اظهار نظر شورای نگهبان به آن شورا ارسال خواهد کرد.
آنچه در فرایند تصویب این لایحه مهم است اینکه علی لاریجانی، رئیس مجلس برای مسکوت کردن کسانی که در مخالفت خود با لایحه مزبور به سخنان رهبر استناد میکردند، اعلام کرد که دفتر علی خامنهای در پاسخ به نامه رئیس مجلس درباره لوایح چهارگانه گفته که رهبر با بررسی آن لوایح در مجلس مخالفتی ندارد.
بیشتر در این باره: سیافتی در سه دقیقهبه این ترتیب، عیناً همان روش که مجلس بدان وسیله توانست با چراغ سبز رهبر برجام را در عرض ۲۰ دقیقه از تصویب بگذراند، توانست این لایحه را نیز از تصویب خود بگذراند، و روشن شد همان رهبری که پیشتر تصویب این لایحه را نشان مرعوب بودن میدانست خود با اجازه دادن به ورود مجلس در بررسی این لایحه راه را برای تصویب آن باز کرد.
حال اگر تصویب چنین لایحه نشانه مرعوب بودن یک نظام است او خود راه را برای مرعوب شدن جمهوری اسلامی باز کرده است وگرنه میتوانست مخالفت خود را با طرح آن در مجلس بیان دارد و راه را برای بررسی آن برای ابد مسدود کند.
به بیان دیگر، اگر تصویب این لایحه نشانه مرعوب شدن است در واقع پیش از مرعوب شدن مجلس، این خود رهبر است که مرعوب شده است. حال پرسش مهم این است که چرا علی خامنه ای یک روز مخالف تصویب لایحه بود و روز دیگر راه را برای تصویب آن در مجلس باز گذاشت؟
پاسخ را باید در اظهارات صریح محمدجواد ظریف، وزیر خارجه جمهوری اسلامی و معمار برجام، جستجو کرد که طی نطقی در مجلس هیچ شک و تردیدی را برای ضرورت پیوستن به کنوانسیون مزبور باقی نگذاشت.
او در نطق خود به شفافیت تمام اظهار داشت که از تصویب این لایحه هیچ انتظاری برای گشایش اقتصادی نباید داشت ولی از عدم تصویب آن حتماً میتوان انتظار داشت که مشکلات بغرنج بر اقتصاد ایران افزوده شود. او گفت: «یک بار دیگر در اینجا تأکید میکنم نه بنده و نه آقای رئیسجمهور نمیتوانیم تضمین دهیم که با پیوستن به لایحه عدم حمایت مالی از تروریسم مشکلات ما حل خواهد شد. اما میتوانیم تضمین دهیم با نپیوستن به این لایحه آمریکا بهانه مهمی را برای افزایش مشکلات ما پیدا خواهد کرد.»
این دقیقاً نکتهای است که خامنهای را نیز قانع کرد که از مخالفت خود با پیوستن به کنوانسیون مزبور دست بردارد و اجازه طرح آن در مجلس و تصویب آن را بدهد؛ همان چیزی که پیشتر او آن را نشانه «مرعوب شدن» توصیف کرده بود.