در یکی از دشوارترین شرایط اقتصادی ایران در ۴۰ سال گذشته، حسن روحانی روز یکشنبه اول مهرماه به منظور ایراد یک سخنرانی «دو میلیون دلاری» در هفتاد و سومین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل عازم نیویورک می‌شود، در حالی که شرایط استقبال از او در مقر سازمان ملل یادآور آخرین حضور احمدی‌نژاد در مجمع عمومی است؛ «تالار نیمه خالی و مخاطبین کم اشتیاق!»
ارزیابی متوسط هزینه سفر رئیس دولت دوازدهم و همراهان او به نیویورک که از سوی نمایندگان و رسانه‌های داخل کشور و نزدیکان به نظام صورت گرفته، علی‌رغم توضیحات بهمن حسین‌پور، معاون تشریفات ریاست جمهوری، بر پایه محاسبات تقریبی نه تنها قرین به واقع که برآوردی «حداقلی» به شمار می‌رود.
معاون تشریفات نهاد ریاست جمهوری ایران مدعی است که «هزینه سفر روحانی به نیویورک دو میلیون دلار و تعداد همراهان او ۱۰۰ نفر هم نیست».
متوسط تعداد درخواست صدور ویزای سفر به آمریکا از سوی وزارت خارجه ایران در آستانه عزیمت رؤسای دولت‌های جمهوری اسلامی به نیویورک در گذشته ۱۵۰ فقره یا بیشتر بوده.
شمار قابل ملاحظه‌ای از همراهان هیئت‌های اعزامی به مجمع عمومی (و سایر مأموریت‌های دولتی) مختص همسر و فرزندان اعضای ارشد گروه است که در اوقات فراغت از خرید در شهر، در جلسه مجمع نیز شرکت و در محل هیئت نمایندگی ایران می‌نشینند.
به عنوان نمونه در اجلاس شصت و هفتم مجمع عمومی که شاهد آخرین حضور محمود احمدی‌نژاد در منصب رئیس دولت بود، علاوه بر اعظم‌‌السادات فراحی همسر و علیرضا فرزند، و عروس رئیس‌جمهور اسلامی، همسر اسفندیار رحیم مشایی رئیس دفتر او، همسر مجتبی ثمره هاشمی، دستیار ویژه او، همسر غلامحسین الهام، مشاور حقوقی او، همسر حمید بقایی معاون اجرایی او، زهرا راد همسر علی‌اکبر صالحی وزیر خارجه او، و شمار دیگری از اعضای خانواده‌های کارکنان دولتی، آقای رئیس‌جمهور را همراهی می‌‌کردند.
علاوه بر هزینه‌های مستقیم اعزام هیئت‌هایی مرکب از ۱۰۰ تا ۱۵۰ نفر به نیویورک با یک فروند هواپیمای اختصاصی و دست‌کم سه شب اقامت در هتل‌های مجلل در نیویورک، هزینه تبلیغات، هدایای نقدی به مسافران، حق مأموریت همراهان به خارج، هزینه تبلیغات پرداختی به رسانه‌های خارجی برای انعکاس سخنرانی (ها) و ترتیب دادن مصاحبه‌ها و محاسبه حق مأموریت کارکنان محلی و لابی‌گران و هزینه ترتیب مراسم و مهمانی‌ها محلی به بهانه دیدار با ایرانیان و مقامات بین‌المللی را نیز باید افزود.
مرور آماری مأموریت‌ها در نیویورک
کم‌شمارترین هیئت اعزامی جمهوری اسلامی به نیویورک را محمدعلی رجایی ریاست کرد و پرشمارترین هیئت را احمدی‌نژاد با خود به آمریکا برد. از این گونه سفرها به مقر سازمان ملل علی خامنه‌ای هم بی‌نصیب نماند. او در سال ۱۳۶۶ شمسی در چهل و دومین اجلاس مجمع عمومی شرکت و سخنرانی کرد.
اکبر هاشمی رفسنجانی، تنها رئیس‌جمهور اسلامی ایران است که به اجلاس رسمی مجمع نرفت و از او سند و نشانه‌ای در مجموعه اسناد رسمی حضور و یا سخنرانی در مجمع دیده نمی‌شود، هر چند که علی‌اکبر محتشمی‌پور از قول او خاطره‌ای را در «ماهنامه بیان» نقل کرده که مربوط به سخنرانی ادعایی او در سال ۱۳۷۰ است با حضور سلاطین و رؤسای جمهور کشورها!
نخستین سخنرانی روحانی در شصت و هشتمین اجلاس سالانه مجمع عمومی در سال ۲۰۱۳ میلادی با استقبال نسبی روبه‌رو شد و دلیل عمده استقبال، برخورد سرد با آخرین سخنرانی احمدی‌نژاد در نیویورک بود که طی آن اعضای هیئت‌های نمایندگی بسیاری از کشورها به عنوان اقدامی اعتراضی تالار اجلاس را قبل از سخنرانی‌اش ترک گفتند.
در روال مشابهی با احمدی‌نژاد، حسن روحانی پنج سخنرانی قبلی خود را در مجمع با نقل آیاتی از قران و دعا به زبان عربی آغاز و به زبان فارسی- از روی نوشته ادامه داده و با نقل کلماتی به زبان عربی به پایان برده است.
طولانی‌ترین سخنرانی روحانی در مجمع نخستین سخنرانی او و شامل دو هزار و ۳۷۰ کلمه بود و کوتاه‌ترین آنها اندکی بیش از هزار و ۹۰۰ کلمه که سال گذشته ایراد شد و در پایان به صورت استثنایی از دعا و نقل قران نشانی دیده نشد.
در صورتی که میانگین تعداد کلمات به کار گرفته شده در سخنرانی‌های روحانی را طی اجلاس‌های گذشته مجمع عمومی دو هزار کلمه بگیریم و خرج متوسط سفر هیئت اعزامی روز یکشنبه به نیویورک را تنها دو میلیون دلار، با احتساب قیمت امروز دلار در بازار آزاد و برای مردم عادی که هزینه‌های دولتی را تحمل می‌کنند، بهای هر کلمه از سخنانی که او روز سه‌شنبه در نیویورک ادا خواهد کرد، ۱۵ میلیون تومان است!
بازگشت از سفر با دست‌های خالی
در سخنرانی‌های گذشته مجمع عمومی، تنها یکبار محمد خاتمی در سال «گفت‌وگوی تمدن‌ها» (سال ۲۰۰۰) و یکبار محمود احمدی‌نژاد با اظهارات تند علیه اسرائیل (سال ۲۰۰۸) و به کار بردن اتهام «آدم‌کشان صهیونیست» و انتشار گسترده نقل قولی مرتبط با محو اسرائیل از نقشه زمین خبرساز شدند.
بخشی از سخنرانی روز سه‌شنبه روحانی در اجلاس مجمع عمومی می‌تواند بیش و کم تکرار سخنرانی سال گذشته او در دفاع از پایبندی ایران به تعهدات اتمی و عهدشکنی آمریکا باشد که محتوای آن را در پیام‌های توئیتری یک هفته گذشته جواد ظریف وزیر خارجه هم می‌توان سراغ گرفت.
بخش دیگر سخنرانی او در مجمع که خرج داخلی خواهد داشت، می‌تواند گزیده‌هایی از آخرین سخنرانی روحانی در مجلس اسلامی باشد که حتی در داخل نیز انعکاس انتقادی داشت و به جلسه «روضه‌خوانی» نسبت داده شد.
با اعمال تغییرات آخرین لحظه در دستور کار جلسه شورای امنیت که قرار است روز چهارشنبه ۲۶ سپتامبر برگزار و انتظار می‌رود در آن از جمله به «نقش ایران در نقض قوانین بین‌الملل و بی‌ثبات‌سازی خاورمیانه» پرداخته شود، امکان حضور نماینده‌ای از جمهوری اسلامی در آن عملاً منتفی است، چنانکه همزمان با تشکیل این جلسه روحانی در راه بازگشت به ایران خواهد بود.
به این ترتیب سفر تشریفاتی، بدون هدف و بدون نتیجه قابل پیش‌بینی و در عین حال بسیار پرهزینه حسن روحانی به نیویورک، به منظور ایراد یک سخنانی تکراری و بی‌رمق در مجمع عمومی سازمان ملل می‌توانست لغو شده و علت آن صرفه‌جویی در مخارج زائد دولتی معرفی شود – رویکردی که بیژن زنگنه وزیر نفت به نوبه خود با تصمیم به خودداری از شرکت در اجلاس آینده وزیران نفت کشورهای عضو اوپک در الجزایر اتخاذ کرده است.