انتشار خبر کشته‌شدن حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان، در جریان حمله اسرائیل به مقر این گروه در حومهٔ جنوبی بیروت، به جنجال‌های سیاسیِ داخلی در ایران دامن زده است.
حزب‌الله لبنان یک گروه شبه‌نظامی و در عین حال یک حزب سیاسی است که بخش بزرگی از جنوب لبنان را تحت کنترل دارد.
با آن‌که کشته‌شدن حسن نصرالله با موجی از محکومیت‌ها از سوی چهره‌های مختلف جناح‌های درون‌حکومتی جمهوری اسلامی مواجه شده، اما بیشتر، چهره‌های نزدیک به رهبر جمهوری اسلامی و برخی نهادهای تحت نظر او و نیز گروه‌های تندرو، خواستار انتقام‌گیری شده‌اند.
مخالفان مسعود پزشکیان و دولت او، مسئولیت ادامهٔ عملیات اسرائیل علیه نیروهای حزب‌الله را متوجه رئیس‌جمهور می‌کنند و علت آن را نگرفتن انتقام اسماعیل هنیه، رئیس سابق دفتر سیاسی گروه افراطی حماس، می‌دانند که در حمله‌ای منتسب به اسرائیل در تهران کشته شد؛ گروهی که آمریکا و ایالات متحده آن را یک سازمان تروریستی معرفی کرده‌اند.
از سوی دیگر، شماری از هواداران دولت و چهره‌های نزدیک به اصلاح‌طلبان، مسئولیت تصمیم‌گیری برای اقدام علیه اسرائیل را، بر اساس قانون اساسی، بر عهدهٔ رهبر جمهوری اسلامی و نه رئیس‌جمهور دانسته و خودداری ایران از ورود به جنگ را ستایش کرده‌اند.
ایالات متحده حزب‌الله را یک سازمان تروریستی می‌داند، اما اتحادیه اروپا شاخهٔ نظامی آن را در فهرست سیاه قرار داده و شاخهٔ سیاسی‌اش را تروریستی نمی‌داند. حزب سیاسی حزب‌الله در پارلمان لبنان هم نمایندگانی دارد.
در برابر اظهار نظرهای تند و افراطی افراطیون انقلابی نما که جنگ طلبی می‌کنند ویا سخنان منفعلانه ای که دشمنان از آن احساس ضعف برداشت کند، بهترین کار پای بندی به نظرات رهبری انقلاب است که نشان داده هم رهبر انقلابی است و هم در اوج هوشمندی، مراقب مصالح مردم ایران است. در طول جنگ…
— Mohamad Ali Abtahi (@abtahi_m) September 29, 2024
حمله مخالفان به پزشکیان
ابوالفضل ظهره‌وند، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی، در گفت‌وگویی با تلویزیون جمهوری اسلامی، به صراحت از مسعود پزشکیان انتقاد کرد و مدعی شد که اگر سعید جلیلی رئیس‌جمهور ایران شده بود، شاید اسرائیل به این راحتی «جرأت» نمی‌کرد دست به این اقدامات بزند.
امیرحسین ثابتی، نماینده مجلس که در جریان انتخابات ریاست‌جمهوری در ستاد انتخاباتی سعید جلیلی، رقیب انتخاباتی مسعود پزشکیان فعالیت می‌کرد نیز پزشکیان را به «فریب‌خوردن» از آمریکا و «سرپیچی» از «دستور» علی خامنه‌ای در گرفتن انتقام از اسماعیل هنیه متهم کرده است.
رویکرد پزشکیان پیش از پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری و پس از آن مبنی بر «تعامل با جهان»، دستاویز مخالفان او به ویژه در شبکه‌های اجتماعی شده که در ماجرای خودداری جمهوری اسلامی از واکنش مستقیم به کشته‌شدن هنیه، فرماندهان حزب‌الله لبنان و از همه مهم‌تر حسن نصرالله، رئیس‌جمهور و اطرافیانش را مقصر جلوه دهند.
این انتقادها از آن رو افزایش یافته که رئیس‌جمهور ایران در جلسه هیئت دولت که دو روز پس از کشته‌شدن نصرالله برگزار شد، در حالی که تصویر دبیرکل پیشین حزب‌الله لبنان در کنار تصویر او دیده می‌شد، گفت که «رهبران آمریکا و اروپا به ایران وعده داده بودند که در صورت عدم پاسخ به ترور هنیه در تهران، در جنگ غزه آتش‌بس برقرار خواهد شد».
یکی از پرتکرارترین موضوعات در نطقهای امروز نمایندگان، تاکید بر انتقام از اسرائیل و ایجاد بازدارندگی مقابل دشمن بود.امروز افکار عمومی انتظار دارد توانایی های دفاعی کشور به رخ دشمن کشیده شود و مسئولان با پرهیز از تحلیلهای انحرافی مثل تله تنش، به وظیفه خود عمل کنند.#نزنیم_میزنن
— امیرحسین ثابتی (@sabeti_twt) October 1, 2024
پزشکیان گفت: «ادعا‌های سران آمریکا و کشور‌های اروپایی نیز که در ازای عدم پاسخ ایران به ترور شهید هنیه وعده آتش‌بس می‌دادند، تماما دروغ بود و فرصت دادن به چنین جنایتکارانی صرفا آن‌ها را در ارتکاب به جنایات بیشتر جری‌تر خواهد کرد».
کشته‌شدن عباس نیلفروشان، معاون عملیات سپاه پاسداران، در حملهٔ اسرائیل به مقر حزب‌الله در منطقهٔ ضاحیه، در حومه جنوبی بیروت، باعث شده که درخواست‌ها برای اقدام ایران در قبال این اتفاقات از سوی هواداران حکومت افزایش یابد.
علی مطهری، نماینده پیشین مجلس که با وجود تعلق اعتقادی به جناح اصولگرا، در زمینهٔ سیاسی به نیروهای اصلاح‌طلب نزدیک است، در توئیتی نوشت که «تعلل ايران در پاسخ به ترور شهيد اسماعيل هنيه در تهران در حالی كه دنيا منتظر پاسخ ايران بود» باعث شد اسرائیل «جرأت» کند نصرالله را از میان ببرد.
شماری از نمایندگان مجلس، از جمله جبار کوچکی‌نژاد، نمایندهٔ مجلس، گفته که «طبق قانون اساسی هر جا منافع مادی و معنوی کشور در خطر قرار می‌گیرد نظام موظف است با استفاده از نیروهای مسلح اقدامات تنبیهی انجام دهد، بنابراین باید در مقابل این اقدامات انتقام سخت بگیریم که این رژیم جرأت تکرار دوباره این جنایات را نداشته باشد».
بیشتر در این باره: عباس نیلفروشان که به همراه حسن نصرالله کشته شد کیست؟تنها اقدام ایران؛ نامگذاری دو خیابان در واکنش به کشته شدن نصرالله و نیلفروشان
با این حال، هیچ یک از اصولگرایان و رسانه‌های نزدیک به آن‌ها هیچ اشاره‌ای نمی‌کنند که علی خامنه‌ای برای اعلام جنگ احتمالی با اسرائیل، تصمیم‌گیرنده اصلی است و حتی تصمیمات شورای عالی امنیت ملی که ریاست آن با رئیس‌جمهور است باید به تأیید رهبر جمهوری اسلامی برسد.
فارغ از اعلام پنج روز عزای عمومی در ایران، خط و‌نشان‌های شماری از فرماندهان ارشد نظامی ایران برای اسرائیل، از جملهٔ امیر موسوی، فرماندهٔ ارتش که گفته بود «منتظر بمانید»، و بیانیه‌ها و اظهارات چهره‌های سیاسی در مدح نصرالله و ادامهٔ «حیات» گروه تحت فرماندهی او در لبنان، تا به حال تنها اتفاق عملی‌ای که در ایران رخ داده و به رسانه‌ها راه یافته، تصویب طرح نامگذاری معبری به نام او و نیز عباس نیلفروشان در شورای شهر تهران است.
همزمان با افزایش درخواست گروه‌های تندرو برای پاسخ مستقیم به اسرائیل، یدالله جوانی معاون سیاسی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و رسول سنایی‌راد معاون سیاسی دفتر عقیدتی-سیاسی علی خامنه‌ای، در جمع نیروهای بسیج و سپاه، بر ضرورت داشتن «بصیرت»، «صبر» و «عقلانیت، تدبیر و سنجش همه جوانب» در اقدام واکنشی ایران تأکید کرده‌اند.
روزنامه «فرهیختگان» نیز در شماره روز دوشنبه، ۹ مهرماه، از این‌که «برخی چهره‌ها که هنوز انتخابات برایشان تمام نشده به‌نظر می‌رسد تلاش دارند از شهادت سیدحسن نصرالله برای تحت فشار قرار دادن رقبای سیاسی استفاده کنند»، انتقاد کرده است.
این روزنامه، محور عمدهٔ مطالبات این افراد را «ورود نظامی ایران به صحنه و هدف قرار دادن اسرائیل» عنوان کرده و خواستار «نگاه عقلانی‌تر» به موضوع کشته‌شدن نصرالله و «تحلیل همه‌جانبه» شده است.
فرهیختگان هشدار داده که «تصمیمات نظامی و استراتژیک در مسائل حساس منطقه‌ای نباید صرفاً بر پایه احساسات یا فشارهای سیاسی اتخاذ شوند. به‌ویژه در شرایط فعلی که هرگونه اقدام شتاب‌زده می‌تواند به پیچیده‌تر شدن اوضاع منجر شود، ایران نیاز به تحلیل دقیق و استراتژیک از وضعیت دارد».
به‌رغم هشدارها در تلویزیون جمهوری اسلامی که نیروهای نزدیک به حکومت و تبلیغات حکومتی در آن حضور بیشتری دارند، درخواست‌ها برای واکنش مستقیم به اسرائیل، به طرق مختلف مطرح می‌شود.
در نخستین روزهای انتشار خبر کشته‌شدن نصرالله، هادی معصومی زارع، یک چهره تلویزیونی ایران، با حضور در محلهٔ ضاحیه، مقامات جمهوری اسلامی را متهم کرد که اشتباهاتشان، باعث زده‌شدن «سر مقاومت» شد و فریاد زد: «آقای جمهوری اسلامی به خودت بیا».
در طرف دیگر، شماری از چهره‌های اصلاح‌طلب از جمله محمدعلی ابطحی، رئیس دفتر سابق محمد خاتمی، رئیس‌جمهور پیشین ایران، از افرادی که آن‌ها را «افراطیون انقلابی‌نما» نامیده، خواسته که به جای «جنگ‌طلبی»، به نظرات علی خامنه‌ای «پایبند» باقی بمانند.
او مدعی شده که رهبر جمهوری اسلامی، «در اوج هوشمندی، مراقب مصالح مردم ایران است».
بیشتر در این باره: وزارت خارجه: نیازی به اعزام نیروی کمکی از ایران به لبنان نیستحسن خمینی، نوهٔ بنیانگذار جمهوری اسلامی نیز در دفتر حزب‌الله لبنان در تهران، گفت نباید «تردید» داشت که اسرائیل «پاسخ دریافت خواهد کرد، ولی مجموعه جریان انقلاب، رهبری دارد که ایشان تصمیم‌گیر است و ایشان هر تصمیمی بگیرند، همه تابع هستیم و باید هم تابع باشیم. »
از مسعود پزشکیان به عنوان رئیس‌جمهوری نام برده می‌شود که از زمان آغاز به کار، با بحران‌های بزرگی روبرو شده که جمهوری اسلامی برای تصمیم‌گیری دربارهٔ واکنش نسبت به آن‌ها، با دشواری‌های بی‌سابقه‌ای مواجه است.
او چند ساعت پس از برگزاری مراسم تحلیف خود با ترور اسماعیل هنیه در ایران و در روز تولدش با کشته‌شدن حسن نصرالله روبرو شد.