شدت انتقال ویروس کرونا؛ چه زمانی و چه کسانی؟

شماری از شهروندان در خیابان‌های تهران

یک پژوهش تازه مرکز اصلی مقابله با بیماری‌های عفونی در سنگاپور، به یکی از مهم‌ترین مسائل مربوط به میزان و بازه زمانی پراکنده‌شدن ویروس کرونای جدید در هوا و سطوح پرداخته ‌است.

مرکز ملی بیماری‌های عفونی سنگاپور در پژوهش‌های خود به این نتیجه رسیده که انتشار ویروس جدید کرونا توسط بیمار روی سطوح و در هوا، صرف نظر از علائم بیماری، در نخستین هفته ابتلا در بالاترین میزان قرار دارد.

این مطالعات در «نیچر کامینیوکیشنز» (نشریه داوری همتای ژورنال نیچر) برآورد کرده که ویروس کرونا پس از هفته نخست، به میزان بسیار کم‌تری، از طریق سطوح آلوده، پخش می‌‌گردد.

مطالعات مرکز اصلی بیماری‌های عفونی وزارت بهداشت سنگاپور با همکاری دانشکده پزشکی دوک-ان‌یو‌اس و آزمایشگاه ملی وزارت دفاع آن کشور انجام شده‌است. این مطالعات همچنین گمانه‌هایی را در مورد پخش ویروس از طریق هوا مطرح کرده ‌است.

طی هفته‌های اخیر بر پرسش‌ها در مورد میزان پخش ویروس، همچنین در مورد بیمارانی که علائم ویروس را نشان نمی‌دهند مطرح شده‌است؛ پرسش‌هایی که چه در روند بازگشایی‌ها و چه در مورد قرنطینه افراد اهمیت دارد.

اخیرا دانشکده بهداشت جهانی هاروارد گفته «شواهد حاکی‌ست افراد بدون بروز علائم می‌توانند ویروس کرونای سارس-۲ را انتقال دهند… حتی برخی شواهد حاکی‌ست افراد بیشترین ویروس را چند روز پیش از بروز علائم انتقال می‌دهند».

شماری از پژوهشگران و متخصصان همه‌گیری و بیماری‌های عفونی بر این عقیده‌اند که فقدان علائم بیماری یا فاصله‌ای که هنوز علائم بیماری آشکار نشده‌اند، دلیل بسیار مهمی در همه‌گیری جهانی کووید-۱۹ است.

بیشتر در این باره: مبتلایان بدون علائم چه اندازه ناقل کرونا هستند؟

پژوهش‌هایی در آمریکا و آلمان گمانه می‌زنند مبتلایان به کووید-۱۹ که وضعیت آن‌ها وخیم نیست بین ۸ تا ۹ روز قادر به انتقال ویروس هستند. هرچه شدت بیماری بیشتر باشد، زمان انتقال ویروس به دیگران هم طولانی‌تر است. یک ماه پیش خود مرکز ملی بیماری‌های عفونی سنگاپور گمانه زده بود که مبتلایان تا روز یازدهم پس از بروز علائم است که ویروس را انتقال می‌دهند.

پژوهشگران در سنگاپور طی این ماه‌ها از سطوحی که تماس با آن‌ها زیاد است نمونه‌برداری کرده‌ و به نتیجه رسیده‌اند میزان ویروس در اتاق بیمارانی که در هفته اول ابتلا هستند «به‌شکل چشم‌گیری» بالا است.

اما میزان ویروس در دیگر اتاق‌ها، میان بیمارانی که مدت بیشتری بستری بودند کاهش یافته، تا جایی که در اتاق مراقبت‌های ویژه ویروس روی سطوح رصد نشده‌است.

مرکز ملی بیماری‌های عفونی سنگاپور می‌گوید «احتمالا این موضوع نشان می‌دهد چرا بیماران در آی‌سی‌یو ویروس کم‌تری پخش می‌کنند، چون اساسا آن‌ها در هفته دوم ابتلا به بیماری هستند».

این تحقیقات همچنین به این برآورد رسیده که میزان ویروس در هوا نیز احتمالا در هفته نخست بیماری در بالاترین سطح قرار دارد.

بیشتر در این باره: پیک دوم کرونا به برخی استان‌ها رسید؛ روند صعودی شمار مبتلایان و قربانیان

پژوهشگران در عین حال به‌طور جداگانه به این نتیجه رسیده‌اند که اندازه ویروس‌های رصد شده آن قدر کوچک بوده که بشود گمانه زد ویروس از طریق هوا قابل پخش است. البته آن‌ها تاکید کرده‌اند این موضوع به مطالعات بیشتری نیاز دارد و تحقیقات آن‌ها به تنهایی کافی نیست تا به نتیجه قطعی رسید.

همچنین ذرات پیدا شده در هوا در فاصله یک تا دو متری سر بیمار روی تخت بیمارستانی رصد شده‌اند.

مطالعات مشابه با پژوهشگران در سنگاپور در دیگر کشورها نیز سابقه دارد.

حتی مطالعاتی در در آلمان در اواخر اسفند و اوایل فروردین نشان می‌دادند که میزان عفونت و پخش ویروس در یک هفته پس از ابتلا در سطح بسیار بالایی قرار دارد.

برخی برآوردها و گمانه‌زنی‌های فعلی سازمان جهانی بهداشت نیز حاکی‌ست افراد بیمار بیشترین میزان ویروس را در همان اوایل هویدا شدن علائم بیماری‌ست که انتقال می‌دهند.

این مطالعات و مشابه آن‌ها در عین حال بار دیگر تاکیدی بر اهمیت فاصله‌گیری‌های فیزیکی و همچنین استفاده از ماسک به‌ویژه در مکان‌های همگانی و بسته است. به این معنی که اگر فرد از بیماری خود مطلع نباشد، هنوز علائمی نداشته باشد، متوجه آن‌ها نشده باشد یا این علائم خفیف باشند، باز هم می‌تواند به طور مشخصی در جلوگیری از انتشار آن نقش داشته باشد.