بامداد دوشنبه چهارم بهمن، ساعت ۴ و ۳۶ دقیقه بهوقت امارات متحده عربی، شهر ابوظبی مورد حملهٔ موشکی شبهنظامیان حوثی وابسته به رژیم جمهوری اسلامی قرار گرفت.
بر اساس اعلامیه رسمی وزارت دفاع امارات متحده عربی، شبهنظامیان حوثی از دو موشک بالیستیک برای حمله به این شهر استفاده کردند؛ موشکهایی که نیروی پدافند هوایی امارات متحده عربی آنها را ساقط کردند.
یک هفته پیش از این حمله، در تاریخ ۲۷ دی، این شبهنظامیان دست به حملهای مشابه به ابوظبی زده بودند که در جریان آن، هم از موشکهای بالیستیک استفاده شد و هم از پهپادهای انتحاری.
بیشتر در این باره: امارات میگوید دو موشک بالستیک را بر فراز ابوظبی منهدم کرده استاگرچه موشکهای بالیستیک با استفاده از سامانه پدافند ضد موشکی تاد ساقط شدند اما پهپادها موفق شدند چند خودرو حامل سوخت در یک پالایشگاه نفت در نزدیکی ابوظبی را منهدم کنند و سه راننده هندی و پاکستانی آنها را به قتل برسانند.
این نخستین بار نیست که شبهنظامیان حوثی دست به حمله به امارات متحده عربی و بهخصوص شهر ابوظبی میزنند و در سالهای گذشته این شبهنظامیان دست به حملات کوچک و عمدتا ناموفق با استفاده از پهپادهای انتحاری به فرودگاه بینالمللی ابوظبی زده بودند. اما اکنون استفادهٔ آنها از پهپادهای انتحاری به موشکهای بالیستیک ارتقا یافته است. این امر بهطور قطع نشاندهنده نقش مستقیم حکومت ایران در انجام آنهاست.
پیش از حمله بامداد دوشنبه شبهنظامیان حوثی به ابوظبی، روزنامه کیهان که منعکسکننده سیاستهای منطقهای مقامات جمهوری اسلامی است، پیام هشدار رهبر شبهنظامیان حوثی به امارات متحده عربی مبنی بر حمله موشکی پیش رویشان را منتشر کرده بود؛ امری که بیش از پیش دستان پنهان رژیم جمهوری اسلامی در چنین حملهای علیه امارات متحده عربی را آشکار میسازد.
موفقیت نیروهای ارتش امارات متحده عربی در جریان عملیات ائتلاف نظامی به رهبری عربستان سعودی در بازپسگیری استان شبوه در یمن از شبهنظامیان حوثی از یک سو و از سوی دیگر برگزاری یک رزمایش گسترده توسط نیروهای مسلح امارات جهت شبیهسازی تصرف جزایر سهگانه تحت مالکیت ایران، یعنی ابوموسی و تنب کوچک و تنب بزرگ، در ابتدای ماه جاری میلادی را میتوان از عوامل اصلی انجام حملات پهپادی و موشکی حوثیها با حمایت رژیم تهران به ابوظبی به حساب آورد.
این حملات اگرچه خسارات عینی و فیزیکی چشمگیری در پی ندارند، اما با ناامن نشان دادن ابوظبی باعث وارد آمدن خسارات اقتصادی به امارات متحده عربی میشوند.
حوثیها از چه نوع موشکی برای حمله به ابوظبی استفاده کردند؟
آنچه دو حمله اخیر شبهنظامیان حوثی را از حملات گذشتهشان به ابوظبی متمایز میسازد، استفاده از موشکهای بالیستیک است. پیشتر دوربردترین موشک بالیستیک مورداستفاده شبهنظامیان حوثی برکان ۲اچ یا قیام-۱ با برد هزار کیلومتر ساخت گروه صنعتی شهید باقری متعلق به وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ایران بود؛ موشکهایی که میتوانستند از استان صعده شهر ریاض را مورد هدف قرار دهند.
با آغاز کار فعالیت سامانههای پدافند موشکی پاتریوت پیای سی-۳ نیروی پدافند هوایی سلطنتی سعودی مجهز به موشکهای زمین به هوای اِمای اِم-۱۰۴اِف از تاریخ سوم تیر ۱۳۹۷ موشکهای بالیستیک برکان ۲اِچ علیه شهر ریاض مؤثر واقع نشدند. البته پیش از تحویل این سامانههای پدافندی و استقرار آنها در پایگاه هوایی سلطان سلمان در ریاض، موشکهای بالیستیک برکان-ب اِچ به علت دقت پایین سامانه ناوبری و هدایت آنها با فاصله چند صدمتری به اهدافشان در این شهر برخورد میکردند.
محل پرتاب موشکهای بالیستیک برکان ۲اِچ نیروهای انصارالله یا حوثی عمدتا شمال استان صعده یمن است. بنابراین، برای شلیک موشک به سمت ابوظبی نیز قاعدتا از این منطقه استفاده شده است؛ منطقهای که فاصلهای بالغ بر ۱۴۰۰ کیلومتر با شهر ابوظبی در امارات متحده عربی دارد. بنابراین، به نظر میرسد که شبهنظامیان حوثی از نمونهای تغییریافته از موشک قیام-۱ استفاده کرده باشند؛ موشکی که در ازای حمل سرجنگی با وزن کمتر بتواند مسافت بیشتری را به علت حمل سوخت بیشتر طی کند.
نیروی پدافند هوایی امارات متحده عربی چگونه از ابوظبی دفاع کرد؟
همچون حمله روز ۲۷ دی ماه ۱۴۰۰، سایت پدافندی نیروی پدافند هوایی امارات متحده عربی واقع در ۳۰ کیلومتری شمال شرق شهر ابوظبی جهت محافظت از پایتخت امارات متحده عربی وارد عمل شد.
این سایت در مجاورت دانشکده افسری راشد بن سعید آل مکتوم نیروی دریایی امارات متحده عربی در منطقه السمحه قرار دارد و به دو آتشبار سامانه پدافندی مجهز است. آتشبار نخست یک سامانه پدافندی برد بلند پاتریوت پیای سی-۳ و سامانه دیگر از نوع پدافند ضد موشکی تاد است.
تصاویر ماهوارهای جدید حکایت از آن دارد که سامانه تاد مستقر در این سایت تا روز ۲۷ دی ماه دارای دو پرتابگر هرکدام مجهز به شش موشک زمین به هوای ضد موشک بالیستیک بود. هر دو پرتابگر به سمت ایران و شهر بندرعباس قرار دارند، زیرا نگرانی عمده از پرتاب موشک از سوی نیروی هوافضای سپاه پاسداران به این شهر وجود داشت.
اما تصاویر ماهوارهای تهیهشده از این سایت در روزهای گذشته نشان از فعال شدن دو لانچر با پرتابگر موشک دیگر این سامانه هرکدام مجهز به شش موشک زمین به هوا دارد که به سمت یمن قرار دارند.
سامانه پاتریوت پیای سی-۳ این سایت نیز بر اساس تصاویر ماهوارهای سه پرتابگر موشک هرکدام حامل چهار موشک زمین به هوای اِمای اِم-۱۰۴اِف در اختیار داشت که با حمله روز ۲۷ دی ماه حوثیها به ابوظبی تعداد لانچرها به چهار عدد افزایش داده شده است.
در این سایت پدافند موشکی همچنین یک آتشبار پاتریوت پیای سی-۳ دیگر به طور آمادهباش و چند سامانه پدافند موشکی ارتفاع پست پانتسیر اِس۱ئی ساخت روسیه جهت دفاع در برابر پهپادها انتحاری و موشکهای کروز بهصورت آمادهباش قرار دارند.
تصاویر و فیلمهای منتشرشده در فضای مجازی حکایت از فعالیت این سایت در بامداد دوشنبه دارد. بر اساس این فیلمها، دستکم سه موشک زمین به هوا توسط سامانه پاتریوت پیای سی-۳ این سایت و چهار موشک زمین به هوای ضد بالیستیک نیز توسط سامانه تاد این سایت به سمت موشکهای بالیستیک شلیک شدند.
فیلم دیگری که چند ثانیه پس از شلیک موشکها را نشان میداد، سقوط لاشه دو موشک بالیستیک ساقطشده بر فراز منطقه شهری در حومه ابوظبی را نشان میداد.
حملات موشکی شبهنظامیان حوثی چه آسیبی به امارات متحده عربی میرساند؟
اگرچه حملات موشکی شبهنظامیان حوثی وابسته به نیروی قدس سپاه به علت تعداد کم موشکهای شلیکشده نمیتوانند آسیبی به زیرساختهای امارات متحده عربی وارد کنند و حتی به غیرنظامیان در در شهر ابوظبی آسیب برسانند، اما میتوانند ضرر اقتصادی برای اقتصاد شکننده و وابسته به صنعت توریسم و سرمایهگذاران خارجی این کشور به همراه داشته باشند.
به نظر میرسد یکی از اهداف اصلی نیروهای حوثی و همچنین جمهوری اسلامی در انجام این حملات موشکی ناامن نشان دادن این کشور در نظر سرمایهگذاران خارجی و همچنین توریستها و حتی افرادی باشد که از فرودگاههای بینالمللی ابوظبی و دبی به عنوان نقطه ترانزیت جهت سفر به اقصی نقاط جهان استفاده میکنند.
بیشتر در این باره: حمله به ابوظبی، تاوان تغییر اوضاع به ضرر حوثیها در یمنبهدنبال حمله موشکی بامداد دوشنبه، فعالیت فرودگاه بینالمللی ابوظبی به مدت حدود ۴۰ دقیقه مختل شد و در دهها پرواز ورودی و خروجی از این فرودگاه تأخیر انداخت. بهدستور فرماندهی نیروی پدافند هوایی امارات متحده عربی، ترافیک پروازهای نظامی و غیرنظامی در زمان قرار گرفتن موشکهای بالیستیک در برد موشکهای سامانه ضد موشکی تاد متوقف شد و تا زمان حصول اطمینان از عدم شلیک موشکهای بیشتر توسط شبهنظامیان حوثی ادامه نیافت.
دو حمله اخیر شبهنظامیان حوثی به ابوظبی اگرچه نشان داد سامانههای پدافندی نیروی پدافند هوایی امارات توانایی ساقط کردن موشکهای بالیستیک در صورت شلیک آنها به تعداد کم را دارند، اما از شناسایی و ساقط کردن پهپادهای انتحاری عاجزند؛ پهپادهایی که در طول پروازشان در ارتفاع پست بر فراز بیابانهای عربستان و امارات متحده عربی از دید رادارهای هشدار زودهنگام زمینپایه پنهان میمانند و امکان شناسایی، رهگیری و ساقط کردنشان با سامانههای پدافندی در بسیاری از نقاط این کشور وجود ندارد.
دیگر پیامد منفی حملات موشکی حوثیها به امارات متحده عربی کاهش تعداد موشکهای ضد هوایی گرانقیمت نیروی پدافند هوایی امارات است. هر موشک پدافندی اِمای اِم-۱۰۴اِف قیمتی بالغ بر ۴.۴۶ میلیون دلار دارد.
در صورت شلیک بهطور میانگین سه موشک زمین به هوا جهت ساقط کردن بدنه موشکهای بالیستیک و دستکم دو موشک دیگر برای ساقط کردن سرجنگی جداشوندهٔ آن، حدود ۲۲ میلیون دلار توسط نیروهای مسلح این کشور خرج میشود تا یک موشک بالیستیک که ارزش آن کمتر از یک میلیون دلار است ساقط شود.
در ماههای اخیر امارات متحده عربی و جمهوری اسلامی به توافقات و تفاهمات منطقهای بر سر سوریه و همچنین اتیوپی دست یافتهاند، اما در روزهای اخیر و بهخصوص پس از رزمایش آبی-خاکی چهارده روزه نیروهای سهگانه ارتش امارات متحده عربی در آبهای خلیج فارس (۱۱ تا ۲۴ دی) و شبیهسازی حمله و اشغال جزایر سهگانه ایرانی در نزدیکی تنگه هرمز، روابط دو کشور به نظر میرسد دوباره رو به وخامت رفته است.