بازرسان سلاح‌های شیمیایی روز شنبه، یکم اردیبهشت، موفق شدند از محلی در شهر دومای سوریه که گفته می‌شود در آن حمله شیمیایی صورت گرفته است، نمونه‌برداری کنند.
این اقدام دو هفته پس از آن صورت می‌گیرد که اخبار مربوط به یک حمله شیمیایی در دوما مخابره شد و قدرت‌های غربی را به عملیات نظامی تلافی‌جویانه واداشت.
طبق گزارش فعالان حقوق بشر و گروه‌های امدادی، دست‌کم چهل نفر بر اثر «حمله مظنون به شیمیایی» در دوما کشته شده‌اند.
قدرت‌های غربی از یک سو، و دولت سوریه و هم‌پیمانانش، یعنی ایران و روسیه از سوی دیگر، در مورد ماهیت و مسئول این حمله اختلاف‌نظر دارند.
باور آمریکا، بریتانیا و فرانسه به کاربرد جنگ‌افزار شیمیایی علیه غیرنظامیان و مسئول بودن حکومت بشار اسد در این حمله باعث شد که سه کشور یادشده به چند مرکز دولتی سوریه که گفته می‌شود مراکز تحقیقاتی و توسعه جنگ‌افزار شیمیایی هستند، حمله موشکی کنند.
این در حالی است که ارتش سوریه مدعی است در سال ۲۰۱۳ و پس از توافق ایالات متحده و روسیه در واکنش به یک حمله شیمیایی در آن زمان، همه زرادخانه شیمیایی خود را نابود کرده است.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، بازدید روز شنبه که به تأیید سازمان منع تسلیحات شیمیایی رسیده است، به سازمان ملل اجازه خواهد داد وجود یا نوع عامل شیمیایی در این حمله را شناسایی نماید.
سازمان منع تسلیحات شیمیایی با انتشار بیانیه‌ای می‌گوید که توانسته به یکی از محوطه‌ها در دوما وارد شده و نمونه‌هایی را برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه‌های مورد تأیید این آژانس بفرستد.
این سازمان می‌گوید گام‌های دیگری از جمله دیدار احتمالی دوباره از دوما را مدنظر دارد.
بازرسان سازمان منع تسلیحات شیمیایی از ۱۵ آوریل وارد دمشق شده بودند اما بازدید آنها از محل حمله تا روز شنبه به تأخیر افتاده بود. این تأخیر باعث شد که مقام‌های غربی و فعالان سوری، روسیه و دولت سوریه را متهم به «پاکسازی» آثار مسئولیت خود در این حمله کنند.
یک تیم امنیتی سازمان ملل روز سه‌شنبه به دوما رفته و شرایط را برای دیدار بازرسان از محل حمله سنجیده بود.
شهر دوما آخرین سنگر مخالفان دولت بشار اسد در منطقه‌ای وسیع در حومه دمشق به نام غوطه شرقی بود که مخالفان دولت در این نواحی طی هفت سال مبارزه خود کنترل آن را در دست داشتند.
چند روز پس از حمله یادشده، هزاران نفر از جنگجویان ساکن دوما همراه با خانواده‌های خود با اتوبوس به شمال سوریه منتقل شدند.
کنترل شمال سوریه هم‌اینک بین مخالفان دولت، نیروهای ترکیه و گروه القاعده تقسیم شده است.
انتقال برخی از ساکنان دوما یکی دیگر از موارد جابه‌جایی جمعیتی از حوالی پایتخت سوریه است که تا کنون بیش از ۶۰ هزار نفر را شامل شده است.
سازمان ملل و گروه‌های حقوق بشری می‌گویند که این تخلیه جمعیتی به مثابه جابه‌جایی اجباری جمعیت است و ممکن است جنایت جنگی به‌شمار آید.
روز شنبه شورشیان سه شهر دیگر را در قلمون شرقی در حوالی دمشق تخلیه کردند.
نیروهای دولتی سوریه به طور معمول پس از تکمیل تخلیه هر شهر از شورشیان، کنترل آن شهر را در دست می‌گیرند.