سه کشور اروپایی روز سهشنبه ۱۷ خرداد در بیانیهای به شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی تاکید کردهاند٬ با توسعه و پیشرفت برنامه هستهای ایران، بازگشت به توافق هستهای موسوم به برجام دشوارتر میشود. آنها میگویند اقدامات ایران در غنیسازی اورانیوم ۲۰ و ۶۰ درصدی و همچنین تولید اورانیوم فلزی توجیه معتبر غیرنظامی ندارند.
در بیانیه فرانسه، آلمان و بریتانیا تصریح شده است، ادامه تحقیق و توسعه و استفاده گسترده از سانتریفیوژهای پیشرفته به طور دائمی توان غنی سازی ایران را بالاتر میبرد. ایران اکنون با بیش از۲۰۰۰ سانتریفیوژ پیشرفته قدرتمند در حال غنیسازی است که میتوانند چندین برابر سریعتر از مدل مجاز مشخص شده در توافق برجام غنیسازی کنند. هر چه ایران بیشتر در حال پیشرفت و انباشت دانش با پیامدهای غیرقابل برگشت باشد، بازگشت به برجام دشوارتر میشود.
بیشتر در این باره: نمایندگی آمریکا در آژانس: درخواستهای ایران عامل شکست احیای برجام استسه کشور اروپایی اقدام ایران در «انباشت نگران کننده مواد غنی شده، به ویژه اورانیوم با غنای بالای ۶۰ درصد و اورانیوم غنی شده تا ۲۰ درصد» را دلیلی برای «نگرانی بزرگ» دانستهاند.
این سه کشور تصریح کردهاند، این اقدامات ایران «باعث کاهش بیشتر زمان» برای دستیابی به سلاح هستهای میشود و موجب «بیاعتمادی نسبت به اهداف ایران میشود.»
بیانیه این سه کشور تاکید میکند، هیچ کدام از این فعالیتهای هستهای ایران توجیه غیرنظامی معتبری ندارند.
سه کشور اروپایی در ادامه نسبت به «اقدامات قابل توجه انجامشده روی اورانیوم فلزی» که میتواند گامی کلیدی در توسعه سلاح هستهای باشد ابراز نگرانی کردهاند.
فرانسه، آلمان و بریتانیا گفتهاند، ضروری است که ایران اقدامات خود درباره اورانیوم فلزی را به ویژه در رابطه با تبدیل یو اف ۶ به یو اف ۴ برای تولید اورانیوم فلزی که توجیه معتبر غیر نظامی ندارد، از سر نگیرد.
آنها گفتهاند٬ پیشرفتها در این زمینه به سرعت توازن توافقی را که در وین نهایی کردهایم برهم خواهد زد.
ایران پیشتر هرگونه تلاش برای تولید سلاح هستهای را رد کرده و گفته است برنامه هستهای این کشور صلح آمیز است.
این سه کشور اروپایی میگویند، از یک سال و نیم پیش که ایران اقدامات نظارتی مرتبط با برجام را متوقف کرد و اجرای پروتکل الحاقی را به حالت تعلیق درآورد، آژانس بینالمللی انرژی اتمی به دادههای مربوط به سانتریفیوژ و ساخت قطعات دسترسی نداشته است.
آنها اضافه کردهاند، در نتیجه این اقدامات ایران، اکنون آژانس و جامعه بینالمللی نمیدانند این کشور چه تعداد سانتریفیوژ در فهرست موجودی خود دارد، چه تعداد سانتریفیوژ ساخته شده است و در کجا احتمالا نگهداری میشوند، این دقیقاً در برهه زمانی است که ایران در حال گسترش برنامه و ساخت قطعات و مونتاژ سانتریفیوژ است.
فرانسه، آلمان و بریتانیا گفتهاند، فعالیتهای راستیآزمایی و نظارتی آژانس بین المللی انرژی اتمی در رابطه با توافق هستهای برجام، در نتیجه تصمیم ایران برای توقف اجرای تعهداتش بهطور جدی تحت تأثیر قرار گرفته است.
در همین روز آمریکا به همراه فرانسه، آلمان و بریتانیا قطعنامه پیشنهادی خود برای«محکومیت» ایران را به نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارائه کردند.
در این قطعنامه به صراحت نسبت به پاسخگویی نبودن ایران به سوالات آژانس در مورد «سه مکان اعلامنشده» ابراز نگرانی شده و علت این نگرانی نیز خودداری جمهوری اسلامی از «همکاری کافی» با آژانس درباره این سه سایت هستهای عنوان شده است.
نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی در وین از روز ۱۶ خرداد آغاز شده و تا ۲۰ خرداد ادامه خواهد یافت.
با استفاده از وب سایت دولت بریتانیا و رادیو فردا