ابراهیم رئیسی و یک ریاستجمهوری ناتمام به روایت تصویر
ابراهیم رئیسی (۱۳۳۹ تا ۱۴۰۳ ه.ش.)
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، در تاریخ ۱۲ مرداد ۱۴۰۰ حکم ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی را طی مراسمی به او تنفیذ کرد و به این ترتیب، رئیسی به عنوان هشتمین رئیس جمهوری اسلامی ایران، کارش آغاز شد.
ابراهیم رئیسی سال ۱۳۳۹ در مشهد به دنیا آمد و پس از گذراندن تحصیلات دورهٔ ابتدایی، دروس حوزوی را نخست در مشهد و از سال ۱۳۵۴ در قم ادامه داد. او (نفر دوم از راست) در این تصویر که تاریخ ثبت آن نامشخص است در کنار احمد مروی (نفر دوم از چپ) دیده میشود؛ فردی که پس از ابراهیم رئیسی به عنوان تولیت آستان قدس رضوی جانشین او شد.
رئیسی که تا حدود یک دهه پیش جایی در سطوح عالی سیاست جمهوری اسلامی نداشت، ظرف یک دهۀ گذشته توانست تا آنجا پیش برود که نام خود را به عنوان نامزد بالقوۀ رهبری آیندۀ ایران و جانشین خامنهای سر زبانها بیندازد. ابراهیم رئیسی در سال ۱۳۵۹ در بیست سالگی به عنوان «دادیار» در کرج منصوب شد و در پروندۀ مهم اعدام هزاران زندانی در تابستان سال ۶۷ یکی از اعضای هیئت مرگ بود او در این تصویر (نفر اول از چپ) در حضور رهبر جمهوری اسلامی (نفر اول از راست) دیده میشود.
این روحانی تندرو در سالهای بعدی به و در دهههای پیش از ریاست جمهوریاش، در نقشهای میانی مانند دادستان تهران، و یا مقامهای بالاتر مانند معاون اول رئیس قوه قضائیه یا دادستان کل کشور وارد دورۀ جدیدی از حیات سیاسی خود شد. او روز دوم اردیبهشت ۱۳۸۸، چند هفته مانده به انتخابات مناقشهبرانگیز ریاست جمهوری، در دیدار مقامهای ارشد دادستانی حضور یافت.
او از سال ۱۳۸۳ تا ۱۳۹۳ در مقام معاون اول قوه قضائیه و در سالهای ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۴ به عنوان دادستان کل کشور رفتهرفته به یکی از کلیدیترین چهرههای شبکۀ قضایی ایران مبدل شد.
از سال ۹۴ اما به موازات زندگی قضایی، زندگی سیاسی او نیز وارد مرحله تازهای شد.
رئیسی ۱۷ اسفند ۹۴ با حکم علی خامنهای به عنوان تولیت آستان قدس رضوی انتخاب شد.
او پیشتر، در ۱۵ اسفند ۱۳۹۴ بههمراه علی خامنهای و احمد علمالهدی، پدر همسرش و از روحانیون بانفوذ مشهد، در مراسم خاکسپاری عباس واعظ طبسی حضور یافته بود، و از همین جا زمزمههایی در مورد بخت او برای جانشینی رهبر جمهوری اسلامی شنیده شد.
او پس از آنکه به عنوان «قهرمان مبارزه با فساد» در محافل سیاسی ایران سر زبانها افتاد، وارد انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶ شد؛ انتخاباتی که در رقابت با حسن روحانی شکست خورد.
او در ۱۴ آبان ۱۳۹۹، در آستانۀ دومین سالگرد انتصاب به عنوان رئیس قوه قضائیه از سوی خامنهای، با رهبر جمهوری اسلامی ملاقات کرد.
ابراهیم رئیسی بار دیگر در سال ۱۴۰۰ وارد گود انتخابات ریاست جمهوری شد. او روز ۲۸ خرداد در انتخاباتی که با تحریم گسترده بسیاری از نیروهای سیاسی و همچنین رأیدهندگان روبهرو شد، رئیسجمهور منتخب نام گرفت.
رئیسی در بهمنماه ۱۴۰۰، در شرایطی که ششمین ماه از دوران ریاست جمهوری خود را پشت سر میگذاشت در چهلوسومین سالگرد بازگشت روحالله خمینی به ایران در محل دفن بنیانگذار جمهوری اسلامی سخنرانی کرد.
او که دیگر به عنوان مهمترین نامزد جانشینی علی خامنهای در رسانهها برجسته شده بود، در اسفند ۹۷ در رقابت با صادق لاریجانی برای نایب رئيسی مجلس خبرگان برنده شد و در مقام نائب رئیس اول این مجلس پس از احمد جنتی قرار گرفت و تا زمان مرگش در این مقام حضور داشت.
رئیسی در کنار جانشین خود در مسند ریاست قوه قضائیه، غلامحسین محسنی اژهای
آخرین حضور رئیسی در مجلس شورای اسلامی در اسفندماه سال گذشته در زمان ارائه لایحۀ بودجۀ ۱۴۰۳ به مجلس شورای اسلامی بود.
رئیسی دوم شهریور ۱۴۰۲ در نشست سران گروه قدرتهای اقتصادی نوظهور (بریکس) در آفریقای جنوبی
او در طول دوران ناتمام ریاست جمهوری خود به کشورهای گوناگونی سفر کرد از جمله در شهریور ۱۴۰۱ که بهرغم اعتراضهای گسترده فعالان حقوق بشر به نیویورک رفت تا در نشست سران مجمع عمومی سازمان ملل متحد حضور یابد. او در نشست سال ۱۴۰۲ نیز شرکت کرد.
ابراهیم رئیسی به همراه حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجهاش که او نیز در سقوط بالگرد حامل رئیس جمهور ایران کشته شد
ابراهیم رئیسی در سفر اخیرش به آذربایجان شرقی، ساعتی پیش از سانحۀ سقوط بالگرد که منجر به کشته شدن او و چند تن از همراهانش انجامید.
رئیسی در هفتاد و هفتمین جلسۀ مجمع عمومی سازمان ملل متحد در شهریورماه ۱۴۰۱؛ او که به اتهامات مرتبط با نقض حقوق بشر در فهرست تحریمهای غرب است، در واکنش به انتقادهای نهادهای حقوق بشری و کشورهای غربی، این کشورها را به «نقض حقوق بشر» متهم کرده و گفته بود که آنها حق ندارند در امور داخلی ایران دخالت کنند.
منتقدان و مخالفان حکومت ایران در این سالها، به اعتبار مشارکت او در اعدامهای تابستان ۶۷ از او به عنوان «آیتالله اعدام» یا «آیتالله قتلعام» نام بردهاند. هوادارانش، اصولگرایان و نیز رسانههای نزدیک به سپاه پاسداران اما او را «سید محرومان» خواندهاند.