رسیدن انتخابات ریاست جمهوری ایران به دور دوم و شدت گرفتن نسبی رقابت دو نامزد نهایی هم نتوانست تأثیر چندانی در عدم مشارکت سینماگران بگذارد.
جز حضور چند تهیهکننده و کارگردان در یک برنامۀ گفتوگوی جمعی با مسعود پزشکیان و صدور بیانیه درخواست شرکت در انتخابات از سوی انجمن تهیهکنندگان و چند نوشته حمایتی در اینستاگرام از سوی تعدادی از سینماگران فعال در جریان رسمی، اقدام جدی دیگری از سینماگران در فاصله دو روز مانده به انتخابات دیده نشد.
این اتفاقات ادامه روندی بود که در دور اول انتخابات هم دیده شده بود. این در حالی است که سینماگران به مدت حدود دو دهه از میانه دهه ۷۰ تا میانه دهه ۹۰ از مهمترین اقشار حاضر در رقابتهای انتخاباتی بودند.
محمدعلی طالبی، فیلمساز شناخته شده سینمای بعد از انقلاب ایران در گفتوگو با پادکست «صحنۀ» رادیو فردا با مروری تاریخی بر مشارکتهای سیاسی سینماگران ایرانی در انتخابات مختلف میگوید: «ما وقتی انقلاب شد، میخواستیم در تغییراتی که در کشور رخ میداد، مشارکت کنیم و نقش داشته باشیم. زمان انقلاب آگاهی نداشتیم و آگاهی زیادی هم به ما داده نشده بود. ما نمیدانستیم در کشوری مثل شوروی آن زمان چه اتفاقی داشت میافتاد. جنبش چپ یعنی چه. کمونیسم یعنی چه. و خب جذب یک فضاهایی هم میشدیم. من خودم در آن انتخاباتی که گفتند ۹۸ درصد آری گفتند شرکت نکردم اما بعد در دوم خرداد به محمد خاتمی رأی دادم. به میرحسین موسوی هم رأی دادم اما بعد رأی ندادم.»
Your browser doesn’t support HTML5
آقای طالبی از دهه ۶۰ با ساخت فیلمهای پرتماشاگری چون «خط پایان» و «شهرموشها» و سریال پربیننده «گل پامچال» و پس از آن در دهه ۷۰ با فیلمهایی چون «چکمه»، «تیکتاک» و «کیسه برنج» و موفقیتهای آنها در جشنوارههای جهانی از فیلمسازان فعال در زمینههای مختلف سینمای ایران بوده است.
او درباره حمایتهای آشکار سینماگران در دهههای مختلف از نامزدهای جریان معروف به اصلاحطلب در انتخابات مختلف میگوید: «اگر آن جریان جلو میرفت و آن اصلاحات موردنظر به نتیجه میرسید شاید میشد گفت فضا عوض شده است. سینماگران هم خب جذب شدند. به نظرم در آن زمان اشتباه نبود. البته دوستانی داشتم که هر دفعه میآمدند در این فضاها قرار میگرفتند که البته دستههای مختلفی بودند. یک دسته آنها دنبال موجسواری بودند تا بتوانند یک چیزهایی بدست بیاورند. بودجهها و امکاناتی بگیرند.»
آقای طالبی در پاسخ به سئوالی درباره مقاومتهایی که در مقابل ایجاد تغییرات موردنظر اصلاحطلبان در کشور رخ داد میگوید: «این دوقطبی کاملاً وجود داشت. من اتفاقاتی را که در جشنواره فیلمهای کودکان و نوجوانان در اصفهان میافتاد، کاملاً به یاد دارم. عدهای که مقابل هتل عباسی، محل اقامت مهمانان داخلی و خارجی و سینماهای جشنواره میآمدند و علیه برگزاری جشنواره شعار میدادند و نماز میخواندند. این فضا از ابتدای جمهوری اسلامی بود و همینطور ادامه پیدا کرده است.»
بیشتر در این باره: عذرخواهی محمدعلی طالبی از مردم بابت ساخت فیلم در جمهوری اسلامیکارگردان فیلمهایی چون «بید و باد»، «تو آزادی» و «دیوار» به چرخه تکرار این روند در تمام سالهای گذشته اشاره و از سینماگرانی یاد کرد که از ابتدای وقوع انقلاب مقاومت کردند و نخواستند در این ساختار فعالیت کنند. محمدعلی طالبی اما میگوید: «آنها که ماندند به هر شکلی سینمای ایران را به یک جایی رساندند و مطرحش کردند.»
او با رد هرگونه تأثیر حکومت در این شکوفایی به اهمیت کار سینماگران اشاره میکند و میگوید: «همین سینماگران این سینما را با رنج و سختی شکوفا کردند و این در تاریخ میماند.»
محمدعلی طالبی درباره تداوم سکوت سینماگران نسبت به انتخابات ریاست جمهوری دوره چهاردهم حتی در دور دوم آن با طرح این پرسش که «چند بار باید یک مسیر را رفت و دید به نتیجه نمیرسد؟» به محدودیتها و برخوردهای سالهای اخیر با سینماگران بویژه پس از اعتراضهای سال ۱۴۰۱ اشاره میکند: «فیلمسازان نگاه میکنند میبینند همه همکارانشان بیکار شدهاند. زنان سینماگر به خاطر یک روسری از سینما اخراج شدند. حتی تهیهکنندگان سپاه پاسداران که فیلمهایشان میتوانست به کن برود هم کنار گذاشته شدند.»
او با ابراز تردید نسبت به درستی ارقام ارائه شده از میزان مشارکت در دور اول انتخابات ریاست جمهوری میگوید: «این همان بازی قدیمی است».
بیشتر در این باره: هنرمندان و بیاعتنایی به انتخابات