اتحادیه اروپا در حال بررسی راه‌های ممکن برای حمایت از رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی است که دفتر اصلی آن در پراگ مرکر جمهوری چک قرار دارد؛ رسانه بزرگی که به تازگی دولت ایالات متحده تصمیم به قطع بودجه آن گرفته است.
با این اقدام دولت دونالد ترامپ نگرانی‌هایی درباره خاموش شدن صدای رسانه‌های حامی دموکراسی ایجاد شده و آینده رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی نیز در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است.
روز دوشنبه ۲۷ اسفند، وزیران خارجه ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا در نشستی که در بروکسل برگزار شد به ابتکار جمهوری چک، موضوع قطع بودجه رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی را بررسی کردند.
یک مقام آگاه دیپلماتیک به رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی گفته است که جمهوری چک، لهستان و سه کشور بالتیک لتونی، استونی و لیتوانی فوراً حمایت خود را از این ایده اعلام کردند.
آنها هشدار دادند که توقف فعالیت‌های این رسانه «هدیه‌ای به دشمنان اروپا» خواهد بود و انحلال آن «ضربه‌ای جبران‌ناپذیر به آرمان‌های دموکراتیک در سراسر جهان» به شمار می‌آید.
کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، پس از نشست وزرای خارجه به خبرنگاران گفت: «این رسانه همواره چراغی برای دموکراسی بوده و بسیار ارزشمند است».
او افزود: «خبر قطع بودجه رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی از سوی ایالات متحده ناراحت کننده است. حالا این سوال برای ما مطرح است که آیا می‌توانیم خلأ ناشی از کنار کشیدن آمریکا در تأمین بودجه را پر کنیم؟ پاسخ به این سوال این است که به شکل خودکار نه».
به گفته کایا کالاس، وزرای خارجه اتحادیه اروپا به طور جدی خواستار بررسی این موضوع و به دنبال یافتن راه حلی برای آن هستند.
بیشتر در این باره: رادیو اروپای آزاد قطع بودجه‌‌اش توسط سازمان رسانه‌های آمریکا را غیرقانونی خواندیان لیپافسکی، وزیر خارجه جمهوری چک، نیز گفت که گمان می‌کند کشورهای عضو اتحادیه اروپا نیز «علاقه خاصی» در مورد موضوع تامین بودجه این رسانه وجود دارد و افزود: «مسئولیت ما این است که به طور جدی این موضوع را بررسی کنیم.»
وزیر خارجه لهستان نیز بعد از جلسه دیپلمات‌های ارشد اتحادیه اروپا با اشاره به نقش رادیو اروپای آزاد و صدای آمریکا در مقابله پروپاگاندای حکومت‌های کمونیستی سابق در دهه‌های گذشته گفت که این رسانهها اکنون نیز کار مشابهی در برابر حکومت‌های مستبد انجام می‌دهند.
رادک سیکورسکی گفت کشورش علاقه دارد بررسی کند چه کمکی می‌تواند برای ادامه کار این رسانهها انجام دهد.
او افزود: وزیر خارجه جمهوری چک مسئله «خرید» این رسانهها از آمریکا را مطرح کرده و با اشاره به این که اکنون در مرحله طرح ایده‌ها هستیم، تصریح کرد: «این موسسات ارزشمندند و مأموریت آنها باید ادامه یابد».
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، روز ۲۴ اسفند یک فرمان اجرایی را امضا کرد که بر اساس آن، فعالیت هفت آژانس فدرال، از جمله «سازمان رسانه‌های جهانی ایالات متحده»، به شدت محدود شود.
رادیو فردا که در چارچوب رادیو آزادی/ رادیو اروپای آزاد فعالیت می‌کند و صدای آمریکا، از زیرمجموعه‌های سازمان رسانه‌های جهانی ایالات متحده هستند.
ساعاتی پس از انتشار فرمان اجرایی ترامپ، رسانهها نامه‌ای از «سازمان رسانه‌های جهانی ایالات متحده» را منتشر کردند که در آن اعلام شده بود کمک مالی تأییدشده توسط کنگره، که بودجه رادیو آزادی/رادیو اروپای آزاد را تأمین می‌کند، قطع شده است.
این نامه را کری لیک امضا کرده که خود را مشاور ارشد مدیرعامل موقت «سازمان رسانه‌های جهانی ایالات متحده» معرفی می‌کند و گفته که اختیارات خود را از مدیرعامل موقت دریافت کرده است.
استیون کِیپِس، رئیس و مدیرعامل رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی، در واکنش گفته که قطع بودجهٔ این رسانه «هدیه‌ای بزرگ به دشمنان آمریکا» است.
او در بیانیه‌ای گفت: «آیت‌الله‌های ایران، رهبران کمونیست چین و مستبدان مستقر در مسکو و مینسک مرگ رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی بعد از ۷۵ سال را جشن خواهند گرفت. تقدیم این پیروزی به دشمنان، آنها را قوی‌تر و آمریکا را ضعیف‌تر می‌کند».
اعلام همبستگی با کارکنان رادیو اروپای آزاد
«اتحادیه خبرنگاران خارجی» مستقر در بروکسل با انتشار بیانیه‌ای با خبرنگاران و کارکنان رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی اعلام همبستگی کرد.
این اتحادیه با اشاره به اینکه بسیاری از کارکنان «متعهد این رسانه» در بروکسل فعالیت داشته‌اند، تاکید کرده است که تصمیم اخیر برای قطع بودجه رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی، که بخشی از کاهش گسترده‌تر بودجه سازمان رسانه‌های جهانی ایالات متحده به شمار می‌آید، ضربه‌ای جدی به روزنامه‌نگاری مستقل و اصول آزادی مطبوعات است.
دافید اب یاگو، رئیس اتحادیه خبرنگاران خارجی، در این باره گفته بیش از ۷۵ سال است که مبارزه با اطلاعات نادرست و مقابله با روایت‌های اقتدارگرایانه، مأموریت اصلی رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی بوده است.
به گفته او، اخبار بدون سانسور این رسانه به میلیون‌ها نفر در جوامع بسته رسیده و دسترسی به گزارش‌های دقیق، بی‌طرفانه و مبتنی بر واقعیت، همان‌قدر که برای کشورهای بسته ضروری است، برای خود ایالات متحده نیز حیاتی است.
دافید اب یاگو هشدار داده که تعطیلی رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی نه تنها معیشت کارکنان آن را به خطر می‌اندازد بلکه تلاش‌های جمعی برای دفاع از ارزش‌های دموکراتیک و مقابله با رژیم‌های سرکوبگر را نیز تضعیف می‌کند.
او ابراز امیدواری کرده که اتحادیه اروپا راه‌هایی برای حمایت این رسانه و تداوم نقش ارزشمند و تخصصی آن در فضای اطلاعاتی اروپا و جهان بیابد.
رئیس اتحادیه خبرنگاران خارجی با قدردانی از کارکنان حال و گذشته رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی از آنها قاطعانه حمایت کرده و خطاب به آنها گفته است: «کار شما تاثیر عمیقی بر جامعه داشته، نباید صدای شما خاموش شود».
«سازمان رسانه‌های جهانی ایالات متحده» که بودجه رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی را قطع کرده، یک آژانس مستقل دولت ایالات متحده است که بر پخش اخبار و اطلاعات به ۵۰ زبان از جمله فارسی برای حدود ۳۶۱ میلیون نفر در هر هفته نظارت دارد.
میزان بودجه‌ای که برای تامین هزینه‌های عملیاتی و سرمایه‌گذاری این سازمان در سال مالی ۲۰۲۵ درخواست شده، ۹۵۰ میلیون دلار بوده است.
این مبلغ برای رسانه‌هایی مانند رادیو اروپای آزاد/رادیو آزاد، صدای آمریکا، رادیو آسیای آزاد، دفتر پخش کوبا (رادیو مارتی)، شبکه‌های پخش خاورمیانه (MBN) و صندوق فناوری باز پیشنهاد شده است.