شبکهای از نهادهای مدنی فعال در زمینه محیط زیست در جدیدترین گزارش خود میگوید نمونه برداریهای گسترده نشان میدهد که آب آشامیدنی در بسیاری از بخشهای اروپا به «مواد شیمیایی نامیرا» و مواد شیمیایی زیانبار دیگر آلوده است.
منشأ اصلی این آلودگی آفتکشها و گازهای شیمیایی یخچالها و دستگاههای خنککننده معرفی شده است.
این نهاد مردمی به نام «شبکه اروپایی اقدام علیه آفت کشها» (پیایان) در ماه مه امسال نیز هشدار داده بود که درصد «مواد شیمیایی نامیرا» در آب رودخانهها، دریاچهها ومخازن طبیعی آب اروپا به سطح هشدار دهندهای رسیده است.
گزارش این نهاد که روز چهارشنبه ۲۰ تیر منتشر شده است، نتیجهٔ نمونه برداری تحقیقات ماههای اخیر در بسیای از کشورهای اتحادیه اروپا است.
«مواد شیمیایی نامیرا» (با حروف اختصاری «پیافای» در زبان انگلیسی) برای ترکیبهای شیمیایی به کار برده میشود که براساس پژوهشهای علمی به سادگی از طریق آب منتقل و پخش میشوند اضمحلال آنها قرنها طول میکشد. منشأ آنها ظروف نچسب آشپزخانه، گاز شیمیایی یخچال و دستگاههای خنککننده و از همه مهمتر مواد شیمیایی آفت کش است.
در این پژوهش مشخص شده که آب آشامیدنی در منازل و همینطور آبهایی که در بطری به فروش میرسد در تمام ۱۱ کشوری که این نمونه برداری انجام شدهاند به «مواد شیمیایی نامیرا» آلوده هستند.
بیشتر در این باره: پژوهش؛ صدها هزار ذرهٔ پلاستیکی در یک بطری آب نوشیدنیاین گزارش خاطرنشان میکند که به رغم تأثیرات منفی احتمالی «مواد شیمیایی نامیرا» به خصوص تریفلورواستیک اسید (تی اف ای) بر سلامتی انسان «در کمال تعجب پژوهشهای اندکی در مورد مسمومیت ناشی از این مواد انجام شده است.»
پژوهش علمی این نهاد که در مرکز فناوری آب در شهر کارلسروهه آلمان انجام شد، به این نتیجه رسیده است که از ۳۶ نمونه آب آشامیدنی در لولهکشی شهری در کشورهای مختلف اروپا ۳۴ مورد و از مجموع آب بطری ۱۹ شرکت، دستکم ۱۲ مورد از آنها به «مواد شیمیایی نامیرا» آلوده هستند.
نتایج این پژوهش نشان داد که درصد آلودگی «مواد شیمیایی نامیرا» در آب آشامیدنی لولهکشی منازل طیف گستردهای، از حد نصاب غیرقابل تشخیص تا حدود ۴۱۰۰ نانوگرم در هر لیتر را دربرمی گرفت و میانگین آن حدود ۷۴۰ نانوگرم در هر لیتر بود.
در مورد بطریهای آب این درصد بین حدنصاب غیرقابل تشخیص تا ۳۲۰۰ نانوگرم در هر لیتر و میانگین آن حدود ۲۷۸ نانوگرم در هر لیتر بود.
«شبکه اروپایی اقدام علیه آفت کشها» در بیانیه خود از طرح مؤسسه ملی سلامت عمومی هلند حمایت کرد که پیشنهاد داده است دو هزار و ۲۰۰ نانوگرم «مواد شیمیایی نامیرا» در هر لیتر آب به عنوان استاندارد بهداشتی اروپا تعیین شود.
پژوهش این گروه درعین حال نشان داد که اگر این استاندارد را مبنا قرار دهیم، درصد آلودگی آب آشامیدنی به «مواد شیمیایی نامیرا» در شهرها و کشورهای مختلف اروپایی بسیار متفاوت است. به عنوان نمونه آب بطری در بازار اتریش حاوی ۴۱۰۰ نانوگرم در هر لیتر ولی آب آشامیدنی در لولهکشی منازل در شهر پاریس حاوی ۲۱۰۰ نانوگرم در هر لیتر است.
طبق قوانین مصوب اتحادیه اروپا تا سال ۲۰۲۶ حد نصاب آلودگی آب آشامیدنی به «مواد شیمیایی نامیرا» نباید از ۵۰۰ نانوگرم در هر لیتر تجاوز کند.
«شبکه اروپایی اقدام علیه آفت کشها» خواستار آن است که تریفلورواستیک اسید (تیافای) نیز به فهرست این مواد افزوده شود.
این نهاد در گزارش خود در ماه مه تأکید کرد که بیتوجهی اتحادیه اروپا به «تیافای» مایه تأسف است چون میزان دقیق مسمومیتی که این ماده اسیدی تولید میکند، هنوز مشخص نیست.
آزمایشهای جدید که روی خرگوش انجام شده نشان میدهد که فرزندان جانورانی که در معرض این ماده اسیدی قرار گرفتهاند با نقص عضو متولد میشوند و در نتیجه نگرانی در مورد پیامدهای زیانبار این ماده روی سلامت انسان را افزایش داده است.
«شبکه اروپایی اقدام علیه آفت کشها» بیتوجهی اتحادیه اروپا را «ناتوانی سیاسی» توصیف کرده و خواستار «ممنوعیت کامل» آفتکشهای شیمیایی و تجدیدنظر در مورد خطر مواد شیمیایی دیگر نظیر «تیافای» شد که در فهرست مواد شیمیایی نامیرا قرار ندارند.