فرانسه، بریتانیا و آلمان، سه قدرت اروپایی عضو توافق برجام، روز شنبه، ۲۱ اسفند، به روسیه هشدار دادند که خواستههای مسکو برای تضمین تجارت با ایران، خطر بر باد رفتن مذاکرات وین را به دنبال دارد و این در شرایطی است که توافق اتمی تقریبا به سرانجام رسیده است.
سه قدرت اروپایی با صدور بیانیهای مشترک تصریح کردند: «هیچ کشوری نباید به دنبال بهرهبرداری از مذاکرات احیای برجام برای اخذ تضمینهای مستقل از توافق اتمی با ایران باشد.»
در این بیانیه تاکید شده است که معامله روی میز باید با حداکثر فوریت منعقد شود.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، روز ۱۴ اسفند از آمریکا خواسته بود تضمین کتبی بدهد که تحریمهای غرب علیه آن کشور به دلیل تجاوز به اوکراین، روی همکاریهای اقتصادی و نظامی مسکو و تهران تاثیر نخواهد گذاشت.
واشینگتن در روزهای گذشته مصرانه اعلام کرده است که لزومی برای موافقت با خواستههای روسیه نمیبیند.
بیانیه مشترک اروپاییها یک روز پس از آن منتشر میشود که جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، جمعه ظهر، ۲۰ اسفندماه، در توییتر از توقف مذاکرات احیای برجام در پایتخت اتریش «به دلیل عوامل خارجی» خبر داد.
آقای بورل که نقش هماهنگکننده ارشد مذاکرات برجامی را نیز بر عهده دارد بدون جزئیات بیشتر و طول این توقف در پیام توییتری خود نوشت: «توقف در مذاکرات وین به دلیل عوامل خارجی لازم است.»
او در ادامه همین پیام اضافه کرده بود که «اساسا متن نهایی [توافق] روی میز حاضر است»، اما توضیح نداد که پس دلیل توقف مذاکرات احیای برجام در این مقطع حساس چیست.
اما ساعاتی بعد ایالات متحده از مسکو و تهران خواست که «تصمیمات» لازم برای احیای توافق هستهای وین را بگیرند، چرا که درخواستهای روسیه در لحظه آخر مذاکرات را از مسیر خود «منحرف کرده است».
در مقابل رسانههای حکومتی ایران از جمله خبرگزاری ایرنا و روزنامه تندروی کیهان در سرمقالههایی که روز شنبه منتشر کردند همچنان اصرار دارند که «خواستههای» آمریکا باعث کندی روند توافق شده است. خبرگزاری رسمی ایرنا در مقاله خود حتی یک بار نیز به شرط گذاشتن روسیه اشاره نکرده است.
این خطمشیای است که پیشتر وزیر خارجه جمهوری اسلامی در پیش گرفته بود. وزیر خارجه ایران پنجشنبه هفته گذشته مدعی شد که طرح برخی درخواستهای جدید از سوی آمریکا «هیچ گونه توجیه منطقی ندارد» و آن را خلاف مواضع واشینگتن در مورد دستیابی سریع به توافق با تهران دانست.
تاکنون هیچ خبری از «درخواستهای جدید» از طرف واشینگتن منتشر نشده و مشخص نیست که اگر آمریکا خواستهای داشته، این خواسته چه بوده است.
جمهوری اسلامی به دلیل همسویی روزافزونش با حکومت ولادیمیر پوتین که با تهاجم به اوکراین خود را درگیر جنگی فرساینده کرده تاکنون واکنش سرسختانهای به این خواسته روسیه نشان نداده است.