روزهای آخر سال میلادی بود و بازار جشنهای مربوط به کریسمس و سال نو گرم. رضوان فاروق برای یک شرکت مربوط به رسیدگی به امور رستورانها در سازمان بهداشت بخش سن برناردینو در شرق آمریکا کار میکرد و به یکی از این مهمانیها دعوت شده بود. او همراه با همسرش تشفین مالک به مهمانی رفت.
روز یازدهم آذرماه بود. دقایقی پس از گپ زدن با همکاراناش از سالن مهمانی خارج شد و سپس همراه با همسرش بازگشت و مهمانها را به رگبار بست. ۱۴ تن کشته و ۱۸ تن نیز مجروح شدند.
نامها عربی بود، اما پلیس و دولت همچنان سردرگم که آیا باید تنها با تکیه بر این نامهای عربی، کشتار را به گروههای افراطی اسلامی ربط داد یا خیر. مضروبان هر دو در فرار و گریزی با پلیس کشته شدند. آنها نیز مثل هر شهروند دیگری یک شیء مشخص با خود حمل میکردند: تلفن همراه.
کمپانی تولیدکننده این تلفن اپل بود و مضروبان آیفون پنج سی داشتند. اما دسترسی به اطلاعات این تلفن به راحتی میسر نبود. آیفون رمز داشت و رمز را نیز کشتهگان به گور برده بودند.
مأموران فدرال دست به دامن اپل شدند تا قفل آیفون را بشکنند و آنها بتوانند به اطلاعات داخل تلفن دست پیدا کنند. اما اپل باید از حریم خصوصی تک تک کاربراناش حفاظت کند. چه این کاربر شهروندی معمولی باشد، چه آدمکشی که به نام دین دیگران را میکشد.
حداقل این دلیلی است که اپل برای رد درخواست دولت آمریکا میآورد. اما از آنسو دولت میگوید در مواردی اینچنینی دستیازی به حریم خصوصی اشکالی ندارد. موردی اخلاقی که هر دو سوی اختلاف دلایل خود را دارند.
اینگونه بود که کمپانی اپل در هفتههای اخیر خبرساز شد. اما رد چنین درخواستی از سوی اپل تازگی ندارد. مسئلهایاست که از ماهها پیش از کشتار سنبرناردینو آغاز شده بود و حملات تروریستی اروپا و ظهور پدیدهای با نام گروه خلافت اسلامی به بحثهای پیرامون آن دامن زده بود.
در ادامه به وقایعنگاری روز به روز درگیریها میان کمپانی اپل و دولت فدرال آمریکا میپردازیم تا تصویری روشنتر از این مورد قضایی به دست آید.
۱۸ خرداد سال ۱۳۹۴
شورای صنایع تکنولوژی اطلاعات (آی تی آی) و انجمن صنایع اطلاعات و نرمافزار که اپل هم یکی از اعضای آن است، نامهای به باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا، مینویسد و از او میخواهد «به دنبال هیچگونه سیاستگذاری یا پیشنهادی که از شرکتها بخواهد یا آنها را تشویق کند که اطلاعات افشا کنند، نباشد».
در این نامه آمده است که دولت نباید به دنبال آن باشد که کمپانیها رمزگذاریهای خود را برملا کرده، یا راهکارهایی پیدا کنند که اطلاعات کاربران را در اختیار آژانسهای دولتی قرار دهد.
۱۷ تیرماه سال ۱۳۹۴
جیمز کومی، مدیر اف بی آی، مقابل کمیته قضایی و اطلاعاتی سنا شهادت میدهد که رمزگذاریای که گروه خلافت اسلامی از آن استفاده میکنند، آنقدر پیچیده است که حتی اف بی آی هم نمیتواند آن را رمزگشایی کند.
او در این جلسه میگوید این رمزگذاری به نوعی است که تنها افرادی که با هم در حال مکالمه و ارتباط هستند، میتوانند از محتوای آن مطلع شوند (E2EE) و همین امر شبیه آن است که شیطان تمام روز در افکار کسی بنشیند و بگوید که «بکش، بکش، بکش»
او مدعی میشود که چنین تکنولوژیهایی مانع از آن میشود که اف بی آی بتواند نقشههای گروه خلافت اسلامی را برملا کند، و به همین خاطر لازم است شرکتهایی نظیر اپل همکاری کنند و راههایی برای رمزگشایی بازکنند.
۱۱ آذرماه سال ۱۳۹۴
رضوان فاروق، ۲۸ ساله و همسرش تشفین مالک، ۲۹ ساله، در یک کشتار دستهجمعی و مبادرت به بمبگذاری، در سن برناردینوی آمریکا ۱۴ تن را کشته و ۲۲ نفر را زخمی میکنند. زن و شوهر توسط پلیس کشته میشوند.
۱۲ آذرماه سال ۱۳۹۴
در پی انتشار بیانیهای از سوی گروه خلافت اسلامی مبنی بر این که تیراندازان سنبرناردینو از حامیان این گروه بودهاند، اف بی آی پرونده را به تروریسم ربط داده و تحقیقات خود را آغاز میکند.
بیستم بهمن ۱۳۹۴
جیمز کومی به کارگروهی در سنا میگوید که اف بی آی همچنان مشغول آن است که قفل آیفون پنجِ فاروق را بشکند و به اطلاعات آن دسترسی پیدا کند. دو ماه از حادثه تیراندازی گذشته است.
۲۷ بهمن ماه سال ۱۳۹۴
قاضی دادگاهی در لسآنجلس رأی میدهد که کمپانی اپل باید «همکاری فنی قابل قبولی» با افبی آی انجام دهد و قفل آیفون پنج را بشکند. به کمپانی اپل مشخصاً دستور داده میشود که راهکاری پیدا کند که سیستم پاکسازی خودکار آیفون رضوان فاروق را دور بزند.
۲۸ بهمن سال ۱۳۹۴
تیم کوک، مدیرعامل اپل، بیانیهای منتشر میکند و در آن میگوید که این کمپانی حکم دادگاه را قبول ندارد. کوک میپرسد چگونه دولت از مهندسان آنها میخواهد که رمزگذاریهای امنیتی را بشکنند و امنیت کاربران را به خطر بیندازند.
گوگل و تعدادی شرکت دیگر نظیر فیسبوک، مایکروسافت و توئیتر از اپل حمایت میکنند.
کاخ سفید پس از این اتفاق بیانیه میدهد که مسئله آنها «تنها یک دستگاه آیفون» است و این ربطی به «امنیت تمامی کابران اپل» ندارد.
۲۹ بهمن ماه سال ۱۳۹۴
داستان درگیریها میان اف بی آی و اپل ادامه دارد و افراد دیگری به آن میپیوندند. توییتر از اپل حمایت میکند، اما پایهگذار شرکت ارائهدهنده ضدویروس مکآفی به دولت پیشنهاد میکند که بدون دخالت اپل، قفل آیفون پنج مذکور را در عرض سه هفته بشکند.
۳۰ بهمنماه سال ۱۳۹۴
وزارت دادگستری درخواستی علیه اپل ارائه میکند که در آن توضیح داده میشود که این شرکت تنها به خاطر سیاستهای تجاریاش پیشنهاد دولت را رد کرده است.
یکی از مقامهای ارشد اپل میگوید، هرگونه ابزاری که برای شکستن قفل آیفون پنج مذکور یافته شود، قادر خواهد بود قفل تمامی آیفونها را بشکند. در همین روز است که خبرنگار وبسایت تککرانچ میگوید اپل تاکنون قفل هفتاد آیفون را برای افبیآی شکسته است.
اول اسفند سال ۱۳۹۴
افبیآی در بیانیهای میگوید که چند روز بعد از کشتار سنبرناردینو توانسته است با همکاری بخشداری سنبرناردینو رمزعبور آیکلاد فاروق را عوض کند و به محتویات آن دست پیدا کند.
دوم اسفند سال ۱۳۹۴
جیمز کومی، در نوشتهای جایگاه اف بیآی و خواستهاش از اپل را توضیح میدهد: «ما نمیخواهیم رمز کسی را بشکنیم، یا شاهکلیدی تولید کنیم که در دسترس باقی قرار گیرد. امیدوارم مردم هوشمند این را بفهمند. شاید این تلفن ما را به تروریستهای دیگر برساند. شاید هم نرساند. اما ما نمیتوانیم بدون دنبال کردن این سرنخ، با بازماندههای کشتار چشم در چشم شویم، یا با خودمان در آینه».
سوم اسفند سال ۱۳۹۴
مدیر عامل اپل میگوید تنها راهی که میتوانیم مطمئن شویم از چنین ابزار نیرومندی سوءاستفاده نمیشود و در دست نااهلان نمیافتد، این است که اصلاً این ابزار را نسازیم.
اما بسیاری از آمریکاییها با تیم کوک موافق نیستند. نتایج یک نظرسنجی نشان میدهد که بیشتر مردم خواهان شکسته شدن قفل آیفون فاروقاند.
پنجم اسفند سال ۱۳۹۴
اپل اعلام میکند که مهندساناش در حال کار روی سیستم امنیتی تازهایاند که به مقامهای افبیای اجازه نخواهد داد با تکنولوژیهای جدیدشان قفل آیفون را بشکنند.
ششم اسفند ماه سال ۱۳۹۴
اپل رسماً و قانوناً پاسخ حکم دادگاه به نفع افبی آی را میدهد. این شرکت میگوید اگر به خواسته افبیآی تن دهد، باید واحدی در این شرکت تشکیل دهد که به دستورهای آتی دولت جامه عمل بپوشاند.
نهم اسفند ماه سال ۱۳۹۴
قاضی فدرالی در بروکلین درخواست دولت آمریکا مبنی بر گشودن قفل تلفنهای همراه مظنونین در پروندههای مربوط به مواد مخدر را رد میکند.
دهم اسفندماه سال ۱۳۹۴
کمیته قضایی مجلس نمایندگان آمریکا به درخواست افبیآی از اپل میپردازد. قانونگذارانی از هر دو حزب درخواست افبیآی را محکوم میکنند و میگویند که افبیآی و وزارت دادگستری از اختیارات خود پا را فراتر گذاشتهاند.
شانزدهم اسفندماه سال ۱۳۹۴
دولت آمریکا از دادگاه بروکلین در رابطه با پرونده شکستن قفل تلفن مظنونین پروندههای مواد مخدر تقاضای تجدیدنظر میکند.
هفدهم اسفندماه سال ۱۳۹۴
ادی کو یکی از مدیران اجرایی اپل هشدار میدهد که دولت آمریکا اگر در این پرونده پیروز شود، بدعت نامناسبی ایجاد خواهد کرد. ادی کو، میگوید اگر یک روز در پروندههای طلاق، یا مهاجرت، یا مالیات از ما بخواهند که قفل تلفن افراد را بشکنیم، چه؟ آنوقت چه خواهیم کرد؟ این اتفاق در این کشور نباید بیفتد.
هجدهم اسفندماه سال ۱۳۹۴
ادوارد اسندون، کارمند سابق اداره امنیت ملی آمریکا، به زبان میآید و میگوید که ممکن نیست افبیای نتواند بدون کمک اپل، قفل تلفنی را بشکند.
او که در مسکو زندگی میکند، از طریق یک تماس ویدئویی برای شرکتکنندگان در کنفرانس دموکراسی در واشینگتن میگوید «با تمام احترام باید بگویم این حرف مزخرف است».
بیستویکم اسفندماه سال ۱۳۹۴
باراک اوباما در کنفرانسی در آستین در تگزاس به سؤالی در مورد مشاجره میان کمپانی اپل و افبیآی پاسخ میدهد. آقای اوباما پیش از هر چیزی میگوید که نمیتواند در این مورد موضع مشخص و روشنی داشته باشد.
او در ادامه تأکید میکند که اگر هیچ راهی برای رمزگشایی وجود نداشته باشد، چگونه میتوان با سوءاستفاده جنسی از کودکان جنگید یا چطور میتوان مطمئن شد که کسی بر سر دولت کلاه مالیاتی نمیگذارد.
آقای اوباما در ادامه تأکید میکند که همه باید روی این پرونده مشخص همکاری کنند و دانشمندان صنعت تکنولوژی باید به کمک دولت بیایند.
به گفته آقای اوباما اگر دانشمندان گوشهای بنشینند و بگویند که یا باید یک تکنولوژی نفوذناپذیر تولید کرد یا دنیا دست برادر بزرگ اورْوِلی افتاده است، آنوقت اگر اتفاق بدی رخ دهد، سیاست خواهد لنگید. تصمیمها با عجله گرفته خواهد شد و بدون فکر قبلی به کنگره فرستاده خواهد شد و آنوقت اتفاقات خطرناکی رخ خواهد داد.