حسن روحانی، رییس جمهوری منتخب ایران، به تازگی در مجلس گفت که در فاصله سالهای ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰، هر سال تنها ۱۴ هزار شغل در کشور ایجاد شده است.
سخنگویان دولت محمود احمدی نژاد این ارزیابی را «غیر کارشناسانه» و «بی پایه» توصیف کردهاند.
فریدون خاوند کارشناس و استاد اقتصاد در پاریس درباره منبع ارقام منتشرشده توسط حسن روحانی به رادیو فردا میگوید:
فریدون خاوند: هم آقای روحانی و هم اقتصاددانهایی که ایشان را همراهی میکنند بر رقمی تکیه میکنند که بر اساس سرشماری نفوس و مسکن از طرف مرکز آمار ایران اعلام شده. به گفته این منبع در سال ۱۳۸۵ کل جمعیت شاغل کشور ۲۰ میلیون و ۴۷۵ هزار نفر بوده و این رقم در سال ۱۳۹۰ میرسد به بیست میلیون و ۵۴۶ هزار نفر. تفاوت این دو رقم میشود ۷۱ هزار نفر که اگر آن را بر پنج سال تقسیم کنیم میبینیم که هر سال به طور متوسط فقط ۱۴ هزار نفر بر تعداد شاغلان افزوده شده. آقای روحانی و اقتصاددانهایی که با ایشان موافقند بر این آمار تکیه میکنند.
اما آقای احمدینژاد از همان آغاز زمامداری خود طرح بنگاههای زود بازده را برای مقابله با مشکل بیکاری پیاده کرد، مبالغ کلانی را به ایجاد اشتغال اختصاص داد و بعد هر سال اعلام میشد که یک تا دو میلیون شغل در کشور ایجاد شده. آیا میشود همه این آمار را ساختگی تلقی کرد؟
در اینکه میلیادرها تومان هزینه شده به اسم تلاش برای ایجاد شغل به خصوص از راه ایجاد بنگاههای زود بازده، حرفی نیست، ولی این هزینهها به جایی نرسیدند. پولها در شن فرو رفتند و بیکاری زیاد شد. به این دلیل ساده که صرفا با اختصاص پول نمیشود کار ایجاد کرد. کار دولتهای نهم و دهم این بود که فکر میکردند ایجاد یک شغل ۱۵ یا ۲۰ یا ۲۵ میلیون تومان هزینه دارد و فکر میکردند که با تامین اعتبار برای ۱۰ هزار، صد هزار یا یک میلیون شغل، این مشاغل واقعا ایجاد میشود. واقعیت این است که مبالغ کلانی خرج شد و مشاغل مورد نظر هم به وجود نیامد.
پس در این صورت برای ایجاد شغل و مبارزه با بیکاری به نظر شما چه باید کرد؟
شغل را دولت به وجود نمیآورد، مگر تعداد محدودی مشاغل دولتی را. شغل را بنگاههای تولیدی ایجاد میکنند. باید فضایی در کشور به وجود آورد که سرمایه گذاری افزایش پیدا کند. تنها راه ممکن ایجاد فضای مناسب برای کسب و کار است. در شرایط خاص ایران تنش زدایی در روابط خارجی هم یکی دیگر از اهرمهای موثر برای کارآفرینی است. از راه جلب سرمایه و تکنولوژی، صدور کالا به بازارهای جهانی و اینکه با ورود سرمایههای خارجی به کشور، سرمایهگذاران ایرانی هم اطمینان بیشتری پیدا میکنند و با سرمایهگذاری بیشتر و بالارفتن نرخ رشد، بازار اشتغال هم طبعا رونق میگیرد. این تنها راه ایجاد کار در کشور است.
منظورتان این است که باید بخش خصوصی تقویت شود؟
در دنیا به طور کلی و در ایران این دولت نیست که کاری ایجاد میکند. درآمدها و منابع دولت روز به روز محدودتر میشود. تنها کسانی که میتوانند کار ایجاد کنند کارآفرینان بخش خصوصی هستند و باید اینها را تشویق کرد به سرمایهگذاری.
سخنگویان دولت محمود احمدی نژاد این ارزیابی را «غیر کارشناسانه» و «بی پایه» توصیف کردهاند.
فریدون خاوند کارشناس و استاد اقتصاد در پاریس درباره منبع ارقام منتشرشده توسط حسن روحانی به رادیو فردا میگوید:
فریدون خاوند: هم آقای روحانی و هم اقتصاددانهایی که ایشان را همراهی میکنند بر رقمی تکیه میکنند که بر اساس سرشماری نفوس و مسکن از طرف مرکز آمار ایران اعلام شده. به گفته این منبع در سال ۱۳۸۵ کل جمعیت شاغل کشور ۲۰ میلیون و ۴۷۵ هزار نفر بوده و این رقم در سال ۱۳۹۰ میرسد به بیست میلیون و ۵۴۶ هزار نفر. تفاوت این دو رقم میشود ۷۱ هزار نفر که اگر آن را بر پنج سال تقسیم کنیم میبینیم که هر سال به طور متوسط فقط ۱۴ هزار نفر بر تعداد شاغلان افزوده شده. آقای روحانی و اقتصاددانهایی که با ایشان موافقند بر این آمار تکیه میکنند.
Your browser doesn’t support HTML5
اما آقای احمدینژاد از همان آغاز زمامداری خود طرح بنگاههای زود بازده را برای مقابله با مشکل بیکاری پیاده کرد، مبالغ کلانی را به ایجاد اشتغال اختصاص داد و بعد هر سال اعلام میشد که یک تا دو میلیون شغل در کشور ایجاد شده. آیا میشود همه این آمار را ساختگی تلقی کرد؟
در اینکه میلیادرها تومان هزینه شده به اسم تلاش برای ایجاد شغل به خصوص از راه ایجاد بنگاههای زود بازده، حرفی نیست، ولی این هزینهها به جایی نرسیدند. پولها در شن فرو رفتند و بیکاری زیاد شد. به این دلیل ساده که صرفا با اختصاص پول نمیشود کار ایجاد کرد. کار دولتهای نهم و دهم این بود که فکر میکردند ایجاد یک شغل ۱۵ یا ۲۰ یا ۲۵ میلیون تومان هزینه دارد و فکر میکردند که با تامین اعتبار برای ۱۰ هزار، صد هزار یا یک میلیون شغل، این مشاغل واقعا ایجاد میشود. واقعیت این است که مبالغ کلانی خرج شد و مشاغل مورد نظر هم به وجود نیامد.
پس در این صورت برای ایجاد شغل و مبارزه با بیکاری به نظر شما چه باید کرد؟
شغل را دولت به وجود نمیآورد، مگر تعداد محدودی مشاغل دولتی را. شغل را بنگاههای تولیدی ایجاد میکنند. باید فضایی در کشور به وجود آورد که سرمایه گذاری افزایش پیدا کند. تنها راه ممکن ایجاد فضای مناسب برای کسب و کار است. در شرایط خاص ایران تنش زدایی در روابط خارجی هم یکی دیگر از اهرمهای موثر برای کارآفرینی است. از راه جلب سرمایه و تکنولوژی، صدور کالا به بازارهای جهانی و اینکه با ورود سرمایههای خارجی به کشور، سرمایهگذاران ایرانی هم اطمینان بیشتری پیدا میکنند و با سرمایهگذاری بیشتر و بالارفتن نرخ رشد، بازار اشتغال هم طبعا رونق میگیرد. این تنها راه ایجاد کار در کشور است.
منظورتان این است که باید بخش خصوصی تقویت شود؟
در دنیا به طور کلی و در ایران این دولت نیست که کاری ایجاد میکند. درآمدها و منابع دولت روز به روز محدودتر میشود. تنها کسانی که میتوانند کار ایجاد کنند کارآفرینان بخش خصوصی هستند و باید اینها را تشویق کرد به سرمایهگذاری.