جان نگروپونته معاون وزير خارجه آمريکا روز چهارشنبه برای بزرگداشت ۳۰ سال مناسبات بين آمريکا و جمهوری خلق چين و تسليم پيام خداحافظی جورج بوش به رهبران آن کشور عازم پکن شد.
آقای نگروپونته قرار است در اين سفر با معاون رئيس‌جمهوری و وزير خارجه چين ديدار و در مورد بحران هسته‌ای کره شمالی و بحران اقتصادی بين‌المللی با رهبران چين گفتگو کند.
شان مک کورمک، سخنگوی وزارت خارجه آمريکا، گفت: «در اين ديدارها مسائلی مثل کره شمالی و ايران و همين‌طور ابعاد کلی‌تر مناسبات بين دو کشور مطرح خواهد شد و بدون شک دو طرف در مورد مسائل اقتصادی نيز گفتگو خواهند کرد». اما به گفته وی مهمترين هدف در سفر آقای نگرو پونته به پکن بزرگداشت ۳۰ سال مناسبات ديپلماتيک بين دولت‌های آمريکا و جمهوری خلق چين است.
ابتدا قرار بود کاندوليزا رايس وزير خارجه آمريکا برای بزرگداشت اين مناسبت به چين برود، اما به‌دليل بحران جاری در غزه، اين سفر لغو و جان نگرو پونته معاون وی عازم چين شد.
روز اول ژانويه سال ۱۹۷۹ آغاز مناسبات رسمی ديپماتيک ميان واشنگتن و بی‌جينگ (پکن سابق) بود. در آن زمان دولت وقت آمريکا پس از سه دهه، حکومت حزب کمونيست بر کشور چين را به رسميت شناخت و به پشتيبانی همه جانبه خود از دولت ناسيوناليست‌های چين در جزيره تايوان پايان داد.
آقای نگروپونته روز چهارشنبه در پکن به تماشای يک مسابقه دوستانه پينگ پنگ رفت که به مناسبت يادبود آنچه در سال‌های دهه ۱۹۷۰ "ديپلماسی پينگ پنگ" خوانده می‌شد، برگزار شد. عنوان اين ديپلماسی برگرفته از ابتکار دولت چين است، که در سال ۱۹۷۱ از تيم ملی پينگ پنگ آمريکا برای سفر به آن کشور دعوت به‌عمل آورده بود.
ليو وی‌دونگ يکی از پژوهشگران ارشد آکادمی علوم اجتماعی چين، که مهمترين مرکز تحقيقاتی دولتی در آن کشور است، می‌گويد که مناسبات دو کشور در ۳۰ سال گذشته پيشرفت شايانی داشته ولی هنوز هم با مشکلات جدی روبرو است.
وی در ادامه می‌گويد: «بين دو طرف اعتماد راه‌بردی وجود ندارند و معيارهای ارزشی آنها با يکديگرمتفاوت است».
آقای وی‌دونگ اين‌گونه اظهار نظر می‌کند که نگرانی دولت آمريکا ابتدا آن بود که آيا چين توسعه و خيزش صلح آميزی خواهد داشت؟ اکنون نگرانی آن است که آيا چين پس از خيزش و توسعه، صلح طلب باقی خواهد ماند؟
صرف نظر از آنچه ممکن است در پشت پرده بگذرد، دست‌کم به‌طور علنی رهبران چين در روزهای اخير از مناسبات اين کشور با آمريکا به گرمی سخن می گويند.
هو جين‌تائو، رئيس‌جمهوری چين، در تماس تلفنی با جرج بوش رئيس جمهوری آمريکا گفت: « در دوران تاريخی جديد بدون شک چين و آمريکا می توانند به مناسباتی که ويژگی و جهت گيری کلی آن همکاری‌های سازنده است، وفادار بمانند».
ديويد ژوئينگ، کارشناس سياست خارجی چين در دانشگاه هنگ کنگ، معتقد است که روابط دو کشور به شکل فزاينده‌ای به يک عامل مهم در مناسبات بين‌المللی بدل شده است. به گفته وی «در حال حاضر تقسيم قدرت در سطح جهان به اين شکل است که ما يک ابرقدرت داريم که آمريکا است و يک قدرت در حال رشد که چين است. چگونگی مناسبات اين دو قدرت طی چند دهه آينده نقش بسيار تعيين‌کننده‌ای در وضعيت جهان خواهد داشت».