ایرج افشار، ایران‌شناس، تاریخ‌پژوه، نسخه‌شناس و جهانگرد ایرانی پس از یک دوره بیماری طولانی، روز چهارشنبه در سن ۸۵ سالگی در تهران درگذشت.
ایرج افشار در سال ۱۳۰۴ در تهران به دنیا آمد. وی فرزند محمود افشار یزدی، شاعر، نویسنده‌ای و روزنامه‌نگاری است که موقوفات دکتر محمود افشار یزدی را بنیاد گذاشت و قسمتی از املاک خود را وقف موسسه لغت‌نامه دهخدا کرد.
این ایران‌شناس برجسته که در سال ۱۳۲۸ با ارائه رساله «اقلیت ها در ایران» از دانشکده حقوق دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شده بود، نزدیک به ۳۰۰ کتاب تألیف، تصحیح و ترجمه کرده است.
از جمله آثار وی در زمینه تألیف می‌توان به «گلبدن نامه»، «دفتر تاریخ»، «پژوهش‌های ایرانشناسی»، «پرونده صالح»، «گلگشت در وطن» و «اسکندر نامه (روایت فارسی از کالیسنتس دروغین)» اشاره کرد.
وی همچنین کتاب‌های بسیاری از جمله «نامه‌های تهران»، «ریاض الفردوس خانی»، «گاه‌شماری در ایران قدیم»، «خاطرات ابوالقاسمی کسمائی» و «نامه‌های پاریس» را گردآوری و تصحیح کرده است.
از میان کارنامه کاری بلند بالای ایرج افشار می‌توان به بنیادگذاری مجله «فرهنگ ایران زمین»، سردبیری مجله «سخن» به صاحب امتیازی ناتل خانلری، سردبیری مجله «راهنمای کتاب» به صاحب امتیازی دکتر احسان یارشاطر، مدیریت مجله «ایرانشناسی»، تأسیس «نشریه نسخه‌های خطی» کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، ریاست کتابخانه دانش‌سرای عالی، ریاست کتابخانه ملی، ایجاد کتاب‌شناسی ایران و تدریس در دانشگاه‌های ایران و همچنین دانشگاه برن سوییس اشاره کرد.
دکتر ایرج افشار علاوه بر این در مراکز بسیاری از جمله انجمن ایرانشناسی، به دبیری دکتر محمد معین، انجمن ایرانی فلسفه و علوم انسانی، شورای کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، موسسه تحقیق در ادبیات و شورای اجرای «مرکز تحقیق و معرفی تمدن و فرهنگ ایران» عضویت داشت.
وی همچنین از اعضای هیئت ویراستاران دانشنامه ایرانیکا به سر ویراستاری دکتر احسان یارشاطر بود و ویرایش مقالات مربوط به نسخه‌های خطی فارسی و طب را بر عهده داشت.
به گفته مسئولان بیمارستان جم تهران، آقای افشار از پنجشنبه هفته گذشته به دلیل نوعی بیماری خونی که به قلب و ریه وی آسیب وارد کرده بود، در این بیمارستان بستری شده بود.
گزارش خبرگزاری های ایران حاکی است که مراسم تشییع پیکر این ایران شناس برجسته روز جمعه برگزار می شود.
قرار بود که ایرج افشار در سپتامبر سال ۲۰۱۱ میلادی از دانشگاه اسکاتلند در رشته تاریخ دکترای افتخاری دریافت کند.
ایرج افشار در سال ۱۳۰۴ در تهران به دنیا آمد. وی فرزند محمود افشار یزدی، شاعر، نویسنده‌ای و روزنامه‌نگاری است که موقوفات دکتر محمود افشار یزدی را بنیاد گذاشت و قسمتی از املاک خود را وقف موسسه لغت‌نامه دهخدا کرد.
این ایران‌شناس برجسته که در سال ۱۳۲۸ با ارائه رساله «اقلیت ها در ایران» از دانشکده حقوق دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شده بود، نزدیک به ۳۰۰ کتاب تألیف، تصحیح و ترجمه کرده است.
از جمله آثار وی در زمینه تألیف می‌توان به «گلبدن نامه»، «دفتر تاریخ»، «پژوهش‌های ایرانشناسی»، «پرونده صالح»، «گلگشت در وطن» و «اسکندر نامه (روایت فارسی از کالیسنتس دروغین)» اشاره کرد.
وی همچنین کتاب‌های بسیاری از جمله «نامه‌های تهران»، «ریاض الفردوس خانی»، «گاه‌شماری در ایران قدیم»، «خاطرات ابوالقاسمی کسمائی» و «نامه‌های پاریس» را گردآوری و تصحیح کرده است.
از میان کارنامه کاری بلند بالای ایرج افشار می‌توان به بنیادگذاری مجله «فرهنگ ایران زمین»، سردبیری مجله «سخن» به صاحب امتیازی ناتل خانلری، سردبیری مجله «راهنمای کتاب» به صاحب امتیازی دکتر احسان یارشاطر، مدیریت مجله «ایرانشناسی»، تأسیس «نشریه نسخه‌های خطی» کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، ریاست کتابخانه دانش‌سرای عالی، ریاست کتابخانه ملی، ایجاد کتاب‌شناسی ایران و تدریس در دانشگاه‌های ایران و همچنین دانشگاه برن سوییس اشاره کرد.
دکتر ایرج افشار علاوه بر این در مراکز بسیاری از جمله انجمن ایرانشناسی، به دبیری دکتر محمد معین، انجمن ایرانی فلسفه و علوم انسانی، شورای کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، موسسه تحقیق در ادبیات و شورای اجرای «مرکز تحقیق و معرفی تمدن و فرهنگ ایران» عضویت داشت.
وی همچنین از اعضای هیئت ویراستاران دانشنامه ایرانیکا به سر ویراستاری دکتر احسان یارشاطر بود و ویرایش مقالات مربوط به نسخه‌های خطی فارسی و طب را بر عهده داشت.
به گفته مسئولان بیمارستان جم تهران، آقای افشار از پنجشنبه هفته گذشته به دلیل نوعی بیماری خونی که به قلب و ریه وی آسیب وارد کرده بود، در این بیمارستان بستری شده بود.
گزارش خبرگزاری های ایران حاکی است که مراسم تشییع پیکر این ایران شناس برجسته روز جمعه برگزار می شود.
قرار بود که ایرج افشار در سپتامبر سال ۲۰۱۱ میلادی از دانشگاه اسکاتلند در رشته تاریخ دکترای افتخاری دریافت کند.