رئیس هیات مذاکرهکننده آژانس بینالمللی انرژی اتمی ابراز امیدواری کرده است که در جریان مذاکرات پنجشنبه ۲۳ آذر بین ایران و آژانس، مقامات تهران به بازرسان سازمان ملل اجازه دهند که از پارچین بازدید کنند. به گفته او، بازرسان آژانس آماده چنین بازدیدی هستند.
هرمان ناکارتس، معاون مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی و رئیس هیات مذاکرهکننده آژانس پیش از سفر به تهران، گفته است بازرسان اتمی سازمان ملل، آمادهاند که اگر تهران در جریان مذاکرات پیش رو با آژانس اجازه بازرسی از مجموعه نظامی پارچین را داد، از این پایگاه بازدید کنند.
مذاکرات ایران و آژانس قرار است پنجشنبه ۲۳ آذر (۱۳ دسامبر) در تهران برگزار شود.
آقای ناکارتس پیش از عزیمت به تهران در فرودگاه وین به خبرنگاران گفته است هدف از این مذاکرات، دستیابی به یک چارچوب توافقی بلندمدت برای حل مسائل فیمابین «مرتبط با ابعاد احتمالی نظامی» در برنامه هستهای ایران است.
او گفت: «همچنین امیدواریم که ایران به ما اجازه دهد به پایگاه پارچین برویم. اگر ایران به ما اجازه ورود به پارچین بدهد، از این فرصت استقبال میکنیم و آمادهایم که از آنجا بازدید کنیم.»
آژانس بینالمللی انرژی اتمی در یک سال گذشته خواستار بازدید از پایگاه نظامی پارچین بوده است. این نهاد زیرمجموعه سازمان ملل، در گزارش ماه نوامبر سال گذشته خود، ایران را متهم کرد که فعالیتهای هستهایاش، «ابعاد نظامی احتمالی» نیز داشته یا دارد و از جمله درباره برخی آزمایشها در پایگاه پارچین ابراز نگرانی کرد.
هفته پیش در ۱۶ آذر، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت علیرغم فعالیتهای شدیدی که در پارچین صورت گرفته است، بازرسی از این مکان همچنان میتواند «بسیار مفید» باشد.
یوکیا آمانو گفت فعالیتهای صورت گرفته در پارچین بهویژه در چند وقت اخیر «بسیار شدید» شده است و ابراز نگرانی کرد که این اقدامات «به شدت» به تحقیقهای آژانس آسیب بزند.
یوکیا آمانو گفت فعالیتهای صورت گرفته در پارچین بهویژه در چند وقت اخیر «بسیار شدید» شده است و ابراز نگرانی کرد که این اقدامات «به شدت» به تحقیقهای آژانس آسیب بزند.
خبرگزاری رویترز گزارش داده است که برخی از اعضای گروهی که برای مذاکرات همراه هرمان ناکارتس عازم تهران بودند و از جمله در میان آنان کارشناسان ارشد در حوزه ایران و تسلیحات اتمی هم هستند، جعبههای فلزیای همراه داشتهاند که ظاهرا در آنها تجهیزاتی بوده است که برای بازرسی از پایگاهی مانند پارچین نیاز دارند. به نوشته رویترز، این بازرسان احتمالا مطابق معمول از خاک و دیگر اجزای محیطی نمونهبرداری کنند.
در همین حال رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، فریدون عباسی، هیچ نشانهای حاکی از چراغ سبز به بازدید از پارچین نشان نداده است. او به خبرگزاری مهر صرفا گفته است که مقامات آژانس بینالمللی انرژی اتمی «به تهران میآیند و با نمایندگان ما گفتوگو میکنند».
خبرگزاری رویترز از قول یکی از اعضای هیات اعزامی آژانس به تهران که نامش ذکر نشده، نوشته است: «من دلیلی نمیبینم که فکر کنم هیچ پیشرفت مهمی (در این مذاکرات تهران) رخ بدهد ولی خوب میشود اگر در این باره به شکل خوشایندی غافلگیر شویم». او گفته است که فکر نمیکند ایران هیچ نشانهای از این بروز داده باشد که بازدید از پارچین برای این بازرسان سازمان ملل ممکن است.
با این حال روزنامه کیهان چاپ تهران نوشته است احتمال دارد این مذاکرات ایران و آژانس که قرار بوده یکروزه باشد، تمدید شود و بیشتر طول بکشد.
این روزنامه نوشته است: «هدف از سفر این هیات بازرسی از مراکز هستهای ایران نبوده است... اما اخبار رسیده به کیهان حاکی است در صورت موفقیتآمیز بودن مذاکرات، این امکان وجود دارد که زمان سفر مذکور افزایش یابد.»
کیهان همچنین نوشته است: «ابتدا قرار بود یک هیات دو نفره از سوی آژانس به ایران بیاید که به احتمال قوی تعداد افراد آن به ۷ تن افزایش خواهد یافت.»
برنامهریزی برای مذاکرات بعدی تهران و ۱+۵
مذاکرات ایران و آژانس اتمی مستقل از مذاکرات تهران با کشورهای ۱+۵ درباره برنامه هستهای ایران است ولی در عین حال خبرگزاریهای غربی این مذاکرات را «مکمل» مذاکرات ایران و ۱+۵ شمردهاند.
مذاکرات ایران و آژانس اتمی مستقل از مذاکرات تهران با کشورهای ۱+۵ درباره برنامه هستهای ایران است ولی در عین حال خبرگزاریهای غربی این مذاکرات را «مکمل» مذاکرات ایران و ۱+۵ شمردهاند.
در همین حال که مذاکرات ایران و آژانس فردا پنجشنبه ۲۳ آذر برگزار میشود، سخنگوی کاترین اشتون در بروکسل گفته است دیپلماتهای ارشد ایرانی و اروپایی درباره زمان و مکان دور تازه مذاکرات هستهای با یکدیگر گفتوگو کردهاند.
این سخنگوی رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا که کشورهای ۱+۵ را در مذاکره با ایران نمایندگی میکند، گفته است: «هلگا اشمید، معاون خانم اشتون، با معاون مذاکرهکننده ارشد ایران (علی باقری معاون سعید جلیلی) تماس تلفنی گرفته است تا درباره مسیر پیش رو و از جمله زمان و مکان احتمالی برای دیدار با ایران حرف بزنند».
سخنگوی کاترین اشتون گفته است: «امیدوارم بهزودی بر سر اینکه چهطور مذاکرات را ادامه دهیم و به پیشرفت ملموس به سوی پاسخدادن به نگرانیهای بینالمللی برسیم، با ایران توافق کنیم.»
شش کشور ۱+۵ شامل بریتانیا، فرانسه، آلمان، ایالات متحده، روسیه و چین در سال جاری میلادی سه دور مذاکرات با دیلپماتهای ایرانی برگزار کردهاند اما این مذاکرات به نتیجهای نرسیده است.
سه هفته پیش در ۲ آذرماه، نمایندگان آمریکا، فرانسه، بریتانیا، روسیه، چین و آلمان در بروکسل درباره برنامه هستهای ایران گفتوگو و رایزنی کردند و هر شش کشور ۱+۵ درباره انجام هرچهزودتر دور بعدی مذاکرات با ایران توافق کردند.
در یک دهه گذشته کشورهای غربی ایران را به پنهانکاری در برنامه هستهای خود متهم کردهاند و در سالهای اخیر نیز ایران را به تلاش برای تولید سلاح هستهای متهم کردهاند. ایران این اتهامات را همواره رد کرده است و گفته که صرفا در پی بهرهبرداری صلحآمیز از انرژی هستهای است.