قرار است دور جدیدی از مذاکرات هستهای بین ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ماه آینده در تهران برگزار شود.
سخنگوی آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز جمعه، ١٩ آبان، اعلام کرد که برای حل و فصل اختلافهای موجود درباره فعالیتهای هستهای ایران، نمایندگان دو طرف روز ۱۳ دسامبر (۲۳ آذر) دیدار و گفتوگو خواهند کرد.
گیل تیودور، سخنگوی این نهاد ناظر زیر مجموعه سازمان ملل، گفته است: «هدف از این مذاکرات، دستیابی به یک رویکرد ساختاری برای حل مسائل فعلی مرتبط با برنامه هستهای ایران است».
رویترز گزارش داده که احتمال دارد ریاست هیات آژانس در مذاکرات تهران را هرمان ناکارتس، از معاونان مدیرکل آژانس و رییس گروه بازرسان اتمی سازمان ملل برعهده داشته باشد.
هنوز مقامات ایرانی واکنشی به این خبر نشان ندادهاند.
اوایل این هفته، یوکیو آمانو، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در گزارشی به مجمع عمومی سازمان ملل گفت که ایران از همکاری لازم با این نهاد خودداری میکند.
آقای آمانو گفت که همکارینکردن ایران باعث شده است این نهاد نتواند تایید کند که فعالیتهای اتمی جمهوری اسلامی، ماهیت نظامی ندارد و ایران به تعهدات خود در چارچوب پیمان منع گسترش جنگافزارهای اتمی عمل کرده است.
آمانو با این حال گفته است که آژانس تایید میکند که مواد هستهای «اعلامشده» ایران، برای مصارف نظامی تبدیل نشدهاند اما به خاطر همکارینکردن ایران این آژانس نمیتواند تایید کند که مواد اتمی یا فعالیتهای اتمی اعلامنشدهای نیز وجود نداشتهاند.
یوکیا آمانو در این گزارش تصریح کرده که در این شرایط آژانس نمیتواند صلحآمیز بودن برنامه هستهای ایران را تایید کند.
نماینده جمهوری اسلامی در سازمان ملل در واکنش به این گزارش، با تاکید بر غیرنظامی بودن برنامههای هستهای ایران، آژانس بینالمللی را به دلیل بیتوجهی به برنامههای اتمی اسرائیل مورد انتقاد قرار داده بود.
آقای آمانو در گزارشی که نوامبر سال گذشته به مجمع سازمان ملل داد، گفت «اطلاعات موثقی دارد که نشان میدهد ایران فعالیتهایی مرتبط با توسعه یک سلاح انفجاری هستهای انجام داده است» و از تهران خواست برای روشنشدن این موضوع، به بازرسان آژانس اتمی اجازه دسترسی به منطقه، مقامات، و اسناد مرتبط را بدهد.
یک دیپلمات غربی در گفتوگو با خبرگزاری رویترز، درباره نتیجهبخشی این مذاکرات در ماه دسامبر، ابراز تردید کرده است.
این دیپلمات که نام او ذکر نشده، با اشاره به اینکه قرار است این مذاکرات بعد از نشست شورای حکام آژانس برگزار شود، گفت: «این روش متداولی است که انتقادها را با وعدهدادن چیزی که بعدتر قرار است اتفاق بیفتد، رفع کنند». او یادآوری کرده این مذاکرات قرار است به نتیجهای برسد که چهار بار دیگر برای آن تلاش شده و به نتیجه نرسیده است.
این دیپلمات که نام او ذکر نشده، با اشاره به اینکه قرار است این مذاکرات بعد از نشست شورای حکام آژانس برگزار شود، گفت: «این روش متداولی است که انتقادها را با وعدهدادن چیزی که بعدتر قرار است اتفاق بیفتد، رفع کنند». او یادآوری کرده این مذاکرات قرار است به نتیجهای برسد که چهار بار دیگر برای آن تلاش شده و به نتیجه نرسیده است.
ایران همواره اتهام فعالیت نظامی در برنامهای هستهای را رد کرده و حاضر به توقف فعالیتهای اتمیاش نشده است. در سال جاری زنجیرهای از دیدارها بین آژانس بینالمللی انرژی اتمی و ایران سر گرفت که آخرین آن در ماه اوت بود اما این دیدارها به نتیجهای نرسید.
سخنگوی کاترین اشتون، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در واکنش به این خبر درباره مذاکرات آینده ایران و آژانس، گفته است که او این مذاکرات را دیرهنگام و در عین حال «گام اصلی در حل مسائل فیما بین» دانسته است.
مایا کوتسیانچیچ، سخنگوی خانم اشتون، بر نگرانیها درباره پایگاه نظامی پارچین نیز تاکید کرده است. آژانس اتمی خواستار بازدید از این پایگاه بوده است. دیپلماتهای غربی ظن آن دارند که ایران اکنون در حال پاکسازی آثار مرتبط با فعالیتهای غیرمجاز هستهای در این پایگاه است.