شرایط خاتمی برای شرکت در انتخابات: آزادی زندانیان سیاسی، برگزاری انتخابات آزاد و اجرای قانون اساسی

محمد خاتمی، رئیس جمهور پیشین ایران، در سخنانی با اشاره به انتخابات پیش روی مجلس شورای اسلامی، از «آزادی زندانیان و ایجاد فضای آزاد برای همه و گروه‌ها، پایبندی مسئولان به قانون اساسی و فراهم آوردن سازوکاری برای برگزاری انتخابات سالم و آزاد» به عنوان شرایط حداقلی اصلاح‌طلبان برای شرکت در این انتحابات یاد کرده است.

به نوشته سایت اینترنتی کلمه، محمد خاتمی، رئیس جمهور پیشین ایران روز یکشنبه، در سخنانی از آزادی زندانیان سیاسی و اجرای قانون اساسی به عنوان «کف خواسته‌های» اصلاح‌طلبان برای شرکت در انتخابات مجلس شورای اسلامی یاد کرده است.

وی که در دیدار با اعضای فراکسیون نمایندگان اصلاح‌طلب مجلس سخن می‌گفت، در این باره گفته است: «خواست ما در گذشته و امروز موارد مشخصی بوده که حتی پس از حوادث انتخابات اخیر کشور نیز بر آن تاکید کردیم. باید شرایط حضور با نشاط مردم و تامین حقوق آنان تضمین شود وباید سازوکاری برای انتخابات تدوین شود که کمترین محدودیت برای آزادی رای مردم و بیشترین فضا برای تحقق خواست و اراده آنان فراهم شود.»

رئیس جمهور پیشین ایران در بخش دیگری از سخنان خود «خواسته‌های اصلاح طلبان در گذشته و امروز» را چنین بر شمرده است: «آزادی زندانیان و ایجاد فضای آزاد برای همه احزاب و گروه‌ها و رفع محدودیت‌های نا به جا، پایبندی همگان به خصوص مسئولان به قانون اساسی و اجرای همه جانبه و کامل آن به خصوص اهتمام به روح قانون اساسی و فراهم آوردن سازوکاری برای برگزاری انتخابات سالم و آزاد.»

آقای خاتمی همچنین در این باره احتمال شرکت اصلاح‌طلبان در انتخابات آینده مجلس شورای اسلامی، که حدود یک سال دیگر برگزار می‌شود، اظهار داشته است: «اگر این شرایط محقق شد، تصمیم می گیریم که چگونه عمل کنیم. اما با توجه به روندی که هم اینک حاکم است به نظر می‌رسد شرایط در آینده سخت‌تر و راه‌ها بسته‌تر و محدودیت‌ها گسترده‌تر خواهد شد.»

در واکنش به سخنان تازه محمد خاتمی در تشریح «حداقل خواسته‌های اصلاح‌طلبان»، جعفر شجونی، یکی از نمایندگان تندروی حامی دولت، این سخنان را با اظهارات آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، رئیس مجلس خبرگان رهبری، در باره رویدادهای پس از انتخابات ریاست جمهوری در خطبه‌های نماز جمعه تهران مقایسه کرده است.

در اواخر تیر ماه سال گذشته خورشیدی و حدود یک ماه پس از گسترش اعتراض‌ها به نتایج انتخابات ریاست جمهوری در ایران، آقاى رفسنجانى در نخستین و آخرین خطبه‌هاى نمازجمعه خود پس از این انتخابات، اوضاع کشور را بحرانى اعلام کرده از جمله خواستار «آزادی زندانیان و دلجویی از آسیب‌دیدگان و نیز بازگرداندن اعتماد مردم به نظام» شده بود که این سخنان وى با واکنش تند حامیان دولت روبه‌رو شد.

در این میان جعفر شجونی، نماینده حامی دولت در مجلس شورای اسلامی در باره سخنان تازه محمد خاتمی گفته است: «خاتمی همان شرط‌های هاشمی را تکرار کرده است. هاشمی در آن نماز جمعه ثابت کرد که از نظر او مقام معظم رهبری فصل‌الخطاب نیست و شورای نگهبان هم از نظر او اعتباری ندارد... هاشمی با این سخنرانی خود را حذف کرد. حالا دیگر کسانی مثل خاتمی و فراکسیون اقلیت مجلس که با پروریی می‌خواهند برگردند، انگشت کوچک هاشمی هم نیستند و در مقابل انبوه ملت سلحشور ایران کسی نیستند.»

همچنین محمود احمدی‌بیغش، یکی دیگر از نمایندگان حامی دولت در مجلس شورای اسلامی از میرحسین موسوی، مهدی کروبی و محمد خاتمی با عنوان «فتنه‌گران یزید صفت و آمریکا سرور» یاد کرده و با اشاره تلویحی به دیدار نمایندگان اصلاح‌طلب مجلس با محمد خاتمی، خطاب به آنان اظهار داشته است: «گناه شما که حاضر به قبول جنایات این سه فتنهگر نیستید، کمتر از آنها نیست و در گناه آنها شریکید. چرا که در مهمانیهایی که برای فتنه به شکل جدید است، شرکت میکنید و هنوز سر در دامن این سه فتنه‌گر دارید.»

در همین حال رئیس جمهور پیشین ایران در بخش دیگری از سخنان خود در دیدار با اعضای فراکسیون اصلاح‌طلبان مجلس، با اشاره به «محدودیت‌های ایجاد شده برای اصلاح‌طلبان» در جریان انتخابات مجلس هشتم، گفته است: «ما می گوییم اگر ۲۹۰ کاندیدای ما در حوزه‌های انتخابیه را تایید صلاحیت می‌کردید ، آیا امروز جریان اصلاحات جریان غالب مجلس هشتم نبود؟ اگر آنها جایگاهی در میان مردم ندارند چرا تمهیداتی فراهم می‌کنید تا آنها در معرض رای مردم قرار نگیرند؟»

وی همچنین گفته است: «اگر ما بر برگزاری انتخابات سالم و آزاد تاکید می‌کنیم، در درجه اول برای این است که مجلسی نیرومند و برآمده از تمامی سلایق و تفکرات همه مردم ایجاد شود و از سوی دیگر مجلسی نیرومند تشکیل شود که در راس امور بوده و بر تمامی دستگاهها و ارکان نظارت داشته باشد و همچنین است وضع نسبت به سایر نهادهائی که بر آمده از انتخابات هستند.»

آقای خاتمی همچنین گفته است: «منظورازانتخابات ناسالم فقط امکان وقوع تقلب در رای گیری نیست، بلکه تاکید ما بر انتخابات سالم ، حفظ سلامت در تمامی مراحل انتخابات از مقدمات تا نحوه تشخیص صلاحیت‌ها ، حقوق کاندیداها در نظارت بر صندوق‌ها و روند رای گیری و شمارش آرا است.»

رئیس دولت اصلاحات افزوده است:‌ «اگر خروجی انتخابات این باشد که مردم احساس کنند که اولاً کاندیداهایشان در انتخابات حضور دارند و ثانیاً آرای اعلام شده همان آرای داده شده است و مقدمات انتخابات مانع حضورشان نشده، بر سلامت آن اطمینان خواهند یافت و همگی با اشتیاق در انتخابات شرکت می‌کنند.»

وی همچنین با انتقاد از «حبس و حذف» کسانی که به گفته وی «خدمات شایسته‌ای به نظام» داشته‌اند،‌ به نوع برخورد مقام‌های جمهوری اسلامی با زندانیان سیاسی و خانواده‌های آنها اشاره کرده و گفته است: «چرا با خانواده‌های زندانیان که متقاضی حقوق مسلم شرعی و قانونی زندانیان‌شان هستند، برخورد ناروا می‌شود؟»

رئیس دولت اصلاحات در بخش دیگری از سخنان خود درباره وضعیت کنونی کشور هم اظهار داشته است: «فضای امروز کشور نه متناسب با شان نظام جمهوری اسلامی است و نه به نفع افراد است. فضای امنیتی، سخت گیری‌های عجیب و غریب و اتهام زنی‌ها، دروغ گویی‌ها که به نام نظام حاکم شده و با این دروغ‌ها و دروغ پردازی‌ها برخورد نمی شود؛ بلکه احیانا به عنوان مستند برخی برخوردها مورد توجه نیز قرار می‌گیرد.»

آقای خاتمی با بیان این که ادامه این شرایط تضعیف نظام است، گفته است:‌«ستم و ظلم بد است و بدتر از آن این است که به نام نظام و انقلاب ستم شود. انقلاب آمد تا به کسی ستم نشود.»